«Ο σαδομαζοχισμός καθορίζει ακόμα τις ανθρώπινες σχέσεις»

• ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ «ΡΟΕΣ» ΤΟ ΕΡΓΟ «ΦΑΝΤΟ ΚΑΙ ΛΙΣ»
• Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ, Ελευθεροτυπία, Τρίτη 11 Ιανουαρίου 2011

«Φάντο και Λις». Το αιρετικό θεατρικό έργο του υπερρεαλιστή Ισπανού συγγραφέα, ποιητή, σκηνοθέτη και ζωγράφου Φερνάντο Αραμπάλ, αναμφίβολα σήμερα που ανέβηκε στο θέατρο «Ροές» -ήδη παίζεται με άλλο σχήμα και στο «Beton 7»-, δεν έχει την προκλητικότητα για την οποία διακρίθηκε όταν γράφτηκε στα τέλη του ’50 και γυρίστηκε «από μνήμης» ταινία από τον Αλεχάντρο Χοδορόφσκι.

Ο Β. Χριστοφιλάκης εξοβέλισε το στοιχείο της παιδικότητας του Αραμπάλ εστιάζοντας στο σαδομαζοχισμό του μέσα από την πανκ αισθητική

Ούτε η σύριγγα με την οποία τραβάει κάποιος το αίμα της κεντρικής ηρωίδας Λις, προκειμένου να το πιει ενώπιόν μας, μας είναι μια ανοίκεια εικόνα, ούτε οι άφυλες φιγούρες που περιφέρονται στο σκηνικό καταστροφής που συνέθεσε προφητικά ο Αραμπάλ. Ομως ο Βασίλης Χριστοφιλάκης, που το σκηνοθετεί με Φάντο τον Κώστα Καζανά και ανάπηρη Λις την Αντωνία Καμπάκου, αναλαμβάνοντας συγχρόνως το ρίσκο της πρώτης θεατρικής εμφάνισης της τρανσέξουαλ Μίνας Ορφανού, πρωταγωνίστριας της κινηματογραφικής επιτυχίας του Πάνου Κούτρα «Στρέλλα», έχει άλλη άποψη.

«Οντως σήμερα η φοβερή σκηνή που πίνουν το πραγματικό αίμα της Λις δεν προκαλεί τίποτα» παραδέχεται. «Ομως το κείμενο του Αραμπάλ μάς αφορά για το σαδομαζοχισμό που περιγράφει και καθορίζει ακόμα τις ανθρώπινες σχέσεις. Αυτός ο σαδομαζοχισμός έβγαλε στη σκηνή ένα πανκ στοιχείο διαμαρτυρίας, το οποίο είναι υπερρεαλιστικό».

Ο σκηνοθέτης, με την αρωγή του σκηνογράφου Παντελή Ξηροχειμώνα, έστησε όλο το έργο σε ένα σκηνικό τόπο καταστροφής «μετ-αποκαλυπτικό». «Βλέπουμε παντού συντρίμμια» λέει. «Πάνω από αυτά προχωρούμε και μέσα από τους συμβολισμούς του έργου αναζητούμε τη μυθική Αρκαδία, την Ταρ. Πάντα οι σουρεαλιστές με μυστικιστικά σύμβολα προσπαθούσαν να περάσουν τα μηνύματά τους».

Ενώ στο «Φάντο και Λις» υπάρχει έντονα το στοιχείο της παιδικότητας, ο Χριστοφιλάκης το εξοβέλισε εντελώς. Ο Φάντο, που θα μπορούσε, σύμφωνα με τον Χριστοφιλάκη, να είναι «ένας νέος και στα 20 και στα 30 και στα 50», συμβολίζει «το παιδί που κρύβουμε οι άνδρες μέσα μας». Η Λις είναι «το θύμα γενικότερα. Ολες οι γυναίκες που ασφυκτιούν σε μια σχέση και το μόνο που τους μένει τελικά είναι η υστερία για τα πάντα. Από την άλλη, επειδή είναι ανάπηρη και εξαρτάται από τον Φάντο, θα μπορούσε να συμβολίσει όλες τις αναπηρίες και τα καροτσάκια που έχουμε μέσα μας» συνοψίζει.

Ο Χριστοφιλάκης στο πρόσωπο της Μίνας Ορφανού ανακάλυψε την ιδανική Μιτάρο, ένα από τα τρία άφυλα πλάσματα (μαζί με τους Νίκη Σερέτη και Πάνο Πανάγου), που εμφανίζονται σαν σιαμαία στο δρόμο προς τη μυθική Ταρ. «Βρήκα στη Μίνα βαθιά αλήθεια» τονίζει. «Γιατί η Μίνα ενσαρκώνει με σατανική σύνθεση το σύνθημα των σουρεαλιστών και επομένως και του Αραμπάλ: να ξεφύγουμε από οικογενειακούς, κοινωνικούς δεσμούς, να απελευθερώσουμε το σώμα, τη διανόηση και τη σεξουαλικότητά μας. Αυτό έκανε η Μίνα φεύγοντας από ένα συντηρητικό νησί, την Κάλυμνο. Ηθελα την ατόφια αλήθεια της στη σκηνή». *