«Ασκηση Επίδαυρος – Σύσσημον», παράσταση εν εξελίξει…

Copyright: Kamvas Productions

H Εταιρεία Θεάτρου Χώρος – Σίμος Κακάλας παρουσιάζει την παράσταση «Ασκηση Επίδαυρος – Σύσσημον», στις 31 Αυγούστου, στην Επίδαυρο. Η καινούργια δουλειά της ομάδας βασίζεται στο ποιητικό κείμενο του Νίκου Παναγιωτόπουλου, το «Σύσσημον ή Τα Κεφάλαια», που κυκλοφόρησε τα τέλη του 2006. Πρόκειται για ένα ποιητικό κείμενο που καταδύεται στη μνήμη του τόπου, ανατρέχει στην ιστορία της ελληνικής γλώσσας, στην πάλη της καθημερινότητας με τη λογιοσύνη, στην ουσία – τελικά – της Υπαρξης. Το κείμενο αυτό εμπλουτίστηκε με αποσπάσματα από τον Οιδίποδα Τύραννο (μετάφραση Ν. Παναγιωτόπουλου), θέλοντας να μιλήσει για την προσπάθεια του ανθρώπου να οδηγηθεί στην αυτογνωσία. Πρόκειται για μια δουλειά εν εξελίξει, με χορό, ηθοποιούς και μουσικούς επί σκηνής. Μια άσκηση που την ίδια στιγμή είναι παράσταση και η οποία θα συνεχίσει να εξελίσσεται και μετά τη λήξη της.Κείμενα: Αισχύλος, Σοφοκλής, Ευριπίδης, Νίκος Παναγιωτόπουλος (Σύσσημον ή Τα Κεφάλαια). Σκηνοθεσία/ Επεξεργασία κειμένου Σίμος Κακάλας. Κοστούμια Κέννυ ΜακΛέλαν. Μάσκες Μάρθα Φωκά. Φωτισμοί Περικλής Μαθιέλλης. Ηθοποιοί: Ελενα Μαυρίδου, Δήμητρα Κούζα, Δήμητρα Λαρεντζάκη, Βασίλης Παπαγεωργίου, Βαγγέλης Κρανιώτης. Μουσικοί: Κωστής Κυριτσάκης, Γιάννης Παπαδόπουλος, Χρήστος Μπάρμπας. Τιμές εισιτηρίων Ζώνη Α: 15 ευρώ. Ανω διάζωμα: 10 ευρώ. Φοιτητικό, ανέργων, ΑΜΕΑ: 5 ευρώ.

Η τρίτη εκδοχή της «Ερωφίλης» από τον Σίμο Κακάλα

Της Ολγας Σελλα, Η Καθημερινή, 22/6/2012

Από σήμερα ο σκηνοθέτης Σίμος Κακάλας, με την Εταιρεία Θεάτρου «Χώρος», καταπιάνεται, πάλι, με την «Ερωφίλη» του Γ. Χορτάτση στον χώρο Ε της Πειραιώς 260. Τίτλος της «Erofili synopsis». Η πρώτη φορά που καταπιάστηκε με το κλασικό αυτό κείμενο της κρητικής Αναγέννησης ο Σίμος Κακάλας ήταν το 2008, με έμφαση σε χορούς και μουσική της Κρήτης. Ακολούθησε, το 2010, στη Μικρή Επίδαυρο -πάλι στο πλαίσιο του Ελληνικού Φεστιβάλ- μια δεύτερη εκδοχή, πιο ελεύθερη και ανοιχτή στην αφηγηματικότητα. Αυτή τη φορά επιχειρείται μια καθαρά θεατρική προσέγγιση, με τρεις γυναίκες επί σκηνής (Δήμητρα Κούζα, Δήμητρα Λαρεντζάκη και Ελενα Μαυρίδου) και τη μάσκα ως κύριο ερμηνευτικό μέσον. Ο Σίμος Κακάλας κινείται εδώ και οκτώ χρόνια, με συνέπεια και πάθος, πάνω σε διαδρομές της θεατρικής παράδοσης στην Ελλάδα. Σ’ αυτό το πλαίσιο έχει ήδη παρουσιάσει την «Γκόλφω», ενώ μετά την Ερωφίλη, η προσέγγιση της οποίας ολοκληρώνεται φέτος, θα ακολουθήσει ο «Ορέστης» του Ευριπίδη, σε μετάφραση Γιάννη Τσαρούχη. Στο ενδιάμεσο έχει παρουσιάσει και τον «Απόκοπο», ένα ποίημα που ανήκει στην πρώιμη Αναγέννηση. Τον ενδιαφέρει το γιατί «μας αρέσει η ίδια ιστορία», πώς έχει περάσει στην πολιτισμική μας έκφραση ο δεκαπεντασύλλαβος, πώς μεταφέρεται η ιστορία της Ερωφίλης στο αξιακό σύστημα των επόμενων γενεών. Τον ενδιαφέρει, δηλαδή, πώς η θεατρική παράδοση έχει επηρεάσει όχι μόνο τη συνέχεια του θεάτρου, αλλά και τους ανθρώπους αυτού του τόπου. «Ο άξονας ήταν μία θεωρητική κατασκευή σε μία υποτιθέμενη θεατρική παράδοση. Είναι τρεις περίοδοι, η σύσταση του ελληνικού έθνους, η Αναγέννηση στην Κρήτη και πάμε πιο πίσω, στον Ορέστη, σ’ ένα κείμενο που θα μπορούσε να είναι σημερινό. Η “Γκόλφω” σηματοδότησε για μας το κεφάλαιο “μπουλούκια”. Πλαίσιο μιας παράδοσης όλα, που αφορούν την ταυτότητά μας. Και τα τρία εντάσσονται στο πλαίσιο μιας εργασίας με το τι θα μπορούσαμε να ονομάσουμε θεατρική παράδοση στην Ελλάδα», λέει στην «Κ» ο Σίμος Κακάλας, δύο μέρες πριν από την πρεμιέρα της παράστασης, εν μέσω πρόβας. Και προκειμένου να μελετήσει όλες τις πτυχές αυτής της τεράστιας παράδοσης, δεν βιάζεται καθόλου. Ετσι, μόλις ολοκληρωθεί η περιοδεία της τρίτης εκδοχής της «Ερωφίλης», που θα ξεκινήσει από το Ρέθυμνο στις 30 Αυγούστου, θα καταπιαστεί με τον «Ορέστη».

Από τη μάνγκα Γκόλφω στον Ορέστη του Τσαρούχη

Ελευθεροτυπία, Δευτέρα 3 Οκτωβρίου 2011
Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ

Ο Σίμος Κακάλας, ο ταλαντούχος Σαλονικιός που έκανε πάταγο το 2005 με τη μάνγκα εκδοχή της «Γκόλφως», επανακάμπτει δριμύτερος. Ο περιοδεύων θίασος ρεπερτορίου, όπως θέλει να ονομάζει την «Εταιρεία Θεάτρου Χώρος» της οποίας ηγείται, επαναλαμβάνει σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη το «Λιωμένο Βούτυρο» του Σερέφα (θέατρο «Θησείον», από 26 Ιανουαρίου) και την «Ερωφίλη – Ασκηση 3» («Θησείον», Μάρτιος), σε μια νέα βερσιόν της παράστασης που πρωτοπαρουσιάστηκε το 2009.

Νωρίτερα, ο «Απόκοπος» του Μπεργαδή θα μετάσχει στο Πανελλήνιο Θεατρολογικό Συνέδριο του Ρεθύμνου (25 Οκτωβρίου). Κι εδώ, δεν πρόκειται για την ήδη γνωστή παράσταση, λέει, αλλά τον «Απόκοπο – Δοκιμή 4».

«Δεν πρόκειται για επαναλήψεις. Η παραγωγή γίνεται συχνά από την αρχή. Η λογική εδώ και 7 χρόνια είναι να έχουμε ένα μόνιμο ρεπερτόριο που θα παίζουμε διαρκώς. Δεν πιστεύω στο μοντέλο «κάνω πρόβες δύο μήνες, παίζω την παράσταση ένα μήνα και μετά τέλειωσε». Και βεβαίως δεν είναι επειδή «έπιασαν» τα μάνγκα, βρήκαμε το κόλπο και το επαναλαμβάνουμε. Μ’ ενδιαφέρει και να καώ και να καταστραφώ. Θέλω να ρισκάρω και ρισκάρω».

Οι παραστάσεις, υπό αυτό το πρίσμα, «είναι διαθέσιμες στο κοινό ανά πάσα στιγμή». Τελευταία μάλιστα υιοθετούν και μια επιβεβλημένη από τη συγκυρία κοινωνική πολιτική: τα μειωμένα, κάτω των 10 ευρώ εισιτήρια.

Ηθοποιοί χωρίς πρόσωπο, θέατρο χωρίς λόγια

«Δεν μου είναι εύκολο να μιλήσω για τη νέα δουλειά της ομάδας μας». Πώς να μιλήσει ο Σίμος Κακάλας για μια τόσο διαφορετική, οριακή και εύθραυστη παράσταση; Γιατί το «Recycle» φαίνεται να είναι πράγματι όλα αυτά. Ο θεματικός της άξονας είναι ανθρωποκεντρικός. Κι όμως δεν πρωταγωνιστούν άνθρωποι.

Οι ηθοποιοί και ο σκηνοθέτης της παράστασης δημιούργησαν έναν αυθύπαρκτο κόσμο. Τον κατοικούν ιδιόμορφα «πλάσματα», με σακούλες αντί για πρόσωπα

Θέμα της; οι ανθρώπινες σχέσεις. Κι όμως, απουσιάζει εντελώς ο λόγος. Δεν ακούγεται ούτε μια λέξη, παρά μόνο μουγκγρητά και ακατανόητες συλλαβές.

Η παράσταση κάνει πρεμιέρα την άλλη Παρασκευή (12 Φεβρουαρίου) στο Σύγχρονο Θέατρο της Αθήνας (Ευμολπιδών 41). Εκεί όπου φέτος, χάρη στο Group Hostel, τη νέα πρωτοβουλία του Εθνικού Θεάτρου, πέντε πειραματικές θεατρικές ομάδες βρίσκουν φιλόξενο χώρο έκφρασης. Αυτό ακριβώς, δηλαδή, που ζητούσε και η θεσσαλονικιώτικη εταιρεία θεάτρου «Χώρος» -πήρε το όνομά της ακριβώς από την έλλειψη χώρου για πρόβες και παραστάσεις!

Κι όμως, η ομάδα κατάφερε μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα να δώσει το δικό της στίγμα στη θεατρική ζωή της Αθήνας. Καμιά δουλειά της δεν έχει περάσει απαρατήρητη. Η αρχή έγινε με την «Γκόλφω Reloaded», συνέχισαν με τον «Απόκοπο» του Μπεργαδή, για να περάσουν στο έργο του συμπατριώτη τους Σάκη Σερέφα «Λιωμένο Βούτυρο». Η ηθοποιός Ελενα Μαυρίδου βραβεύτηκε με Βραβείο Μελίνα Μερκούρη (2008) και ο Σίμος Κακάλας με έπαινο σκηνοθεσίας στα βραβεία Κουν της ίδιας χρονιάς. Κι όμως, αντί να εφησυχάσουν, αναζητούν συνεχώς νέους θεατρικούς κώδικες που ξεφεύγουν από τη θεατρική σύμβαση.

Αυτή την φορά δοκιμάζουν να μη δουλέψουν πάνω σε ένα δεδομένο κείμενο. Ανέπτυξαν το σενάριο (Σίμος Κακάλας, Μαργαρίτα Κρανά) στη διάρκεια των τρίμηνων προβών πάνω στη βασική ιδέα των ανθρωπίνων σχέσεων, της βίας, των θανάσιμων αμαρτημάτων και τις θεωρίες περί καταστροφής του κόσμου.

Στο σπονδυλωτό «Recycle» δημιούργησαν ένα ολόκληρο σύμπαν, έναν κόσμο αυθύπαρκτο που ξεκινά και τελειώνει πάνω στη σκηνή. Τα ιδιόμορφα «πλάσματα» που τον κατοικούν έχουν στη θέση του προσώπου χάρτινες σακούλες. Δύσκολο έργο για τους ηθοποιούς, που καλούνται χωρίς λόγια και με καλυμμένα πρόσωπα να αποδώσουν το έργο καθαρά σωματικά. «Αφαιρέσαμε τον λόγο γιατί θέλαμε να δούμε τα πράγματα από πιο κοντά. Θέλαμε να δούμε για παράδειγμα πώς μπορούν να αποδοθούν συγκρούσεις και σχέσεις, χωρίς τον οδηγό του λόγου».

Ο κόσμος που δημιούργησαν είναι τόσο βίαιος και σκοτεινός όσο και ο πραγματικός. Οι ανθρώπινες σχέσεις βρίσκονται σε αδιέξοδο, καθώς «ανακυκλώνονται» και οδηγούν έτσι στο ίδιο αποτέλεσμα. Μέσα στην πόλη που είναι φτιαγμένη από κύβους (σκηνικά: Μάρθα Φωκά), ένα κόκκινο μπαλόνι φωτίζει ανθρώπινα στιγμιότυπα: μια δημόσια ομιλία, ένα ζευγάρι στο οποίο ο άντρας ασκεί βία στην κοπέλα του, δύο παιδιά που παίζουν βίαια, ένας μοναχικός άνθρωπος που καταβροχθίζει κύβους μέχρι να σκάσει, μια δημόσια εκτέλεση για παραδειγματισμό και μέσα σε όλα αυτά ένας κλόουν που μέχρι το τέλος αναζητά το κόκκινο μπαλόνι -το μόνο καλό στοιχείο μέσα σε ένα ζοφερό περιβάλλον.

Η έρευνά τους φαίνεται ήδη πώς απέδωσε θεατρικούς καρπούς. «Τα πλάσματα με τις σακούλες είναι ένα στοιχείο που μας ενδιαφέρει να υπάρχει με κάποιον τρόπο και στις επόμενες δουλειές μας. Θέλουμε να το εξελίξουμε ακόμα περισσότερο», μας λέει ο σκηνοθέτης της ομάδας Σίμος Κακάλας.

* Παίζουν οι ηθοποιοί: Δήμητρα Κούζα, Μένη Κωνσταντινίδου, Αντρέας Κωνσταντίνου, Ελενα Μαυρίδου, Θοδωρής Οικονομίδης, Γιώργος Συμεωνίδης. *

• Της ΕΛΕΝΑΣ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ, Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 4 Φεβρουαρίου 2010

«Λιωμένο Βούτυρο» έως τα μέσα Ιανουαρίου

Η Ελενα Μαυρίδου ως Λούλα κέρδισε το Βραβείο Ερμηνείας στα Θεατρικά Βραβεία Κάρολος Κουν, για την ερμηνεία της στο «Λιωμένο Βούτυρο» του Σάκη Σερέφα. Η παράσταση, μετά την περυσινή της επιτυχία, επαναλαμβάνεται και φέτος στο θέατρο «Χώρα» και λόγω απαίτησης των θεατών -που είναι πολλοί- παίρνει παράταση έως τα μέσα Ιανουαρίου. Η Λούλα θέλει να ξεφύγει από τη ζωή της στο χωριό. Νομίζει ότι ο Τάσος θα τη βοηθήσει. Οταν καταλαβαίνει ότι εκείνος δεν μπορεί να κρατήσει την υπόσχεσή του, τον εγκαταλείπει και κυνηγά μόνη της το όνειρό της στη Θεσσαλονίκη. Ο Τάσος την αναζητά, τη θέλει πίσω, όμως η Λούλα έχει πια φύγει… Σκηνοθετεί ο Σίμος Κακάλας. Παίζουν: Ελενα Μαυρίδου, Μανώλης Μαυροματάκης, Θοδωρής Οικονομίδης.