Ένα καινούργιο, εξαιρετικό θεατρικό έργο- η «Λάσπη» του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη- δοκιμάζεται στη Β΄ Σκηνή του θεάτρου «Οδού Κεφαλληνίας» σε σκηνοθεσία της καινούργιας Λίλλυς Μελεμέ
«Mια γυναίκα “δραπετεύει” από τη μεγαλοαστική, τακτοποιημένη ζωή της και μετακομίζει σ΄ ένα χωριό, σ΄ ένα απομονωμένο σπίτι- ξεχασμένο κληροδότημα μιας θείας της. Ο αιφνιδιασμός της είναι τεράστιος όταν ανακαλύπτει πως στο σπίτι της έχει εισβάλει και κατοικεί εδώ και καιρό ένα νεαρό ζευγάρι με τρία παιδιά, με τη σιωπηλή συνενοχή ολόκληρου του χωριού. Το ειδυλλιακό καταφύγιο μετατρέπεται σε εφιάλτη και η μάχη για τη διεκδίκησή του θα είναι σκληρή και επώδυνη για όλους. Οι τρεις ήρωες υπερασπίζονται με νύχια και με δόντια τη «φωλιά» τους, ματώνουν και ματώνονται, αναμετρώνται με το σκοτεινό παρελθόν του σπιτιού, γλιστρούν σε επικίνδυνα παιχνίδια εξουσίας και υποταγής, γεύονται απαγορευμένους καρπούς, δοκιμάζουν τα όρια και τις αντοχές τους».
Έτσι προσδιορίζεται η «Λάσπη». Το θεατρικό έργο του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, διακεκριμένου πεζογράφου της νεώτερης γενιάς, ο οποίος έχει δώσει ήδη και δύο πολύ ενδιαφέροντες θεατρικούς μονολόγους πρωτοπαρουσιάστηκε με τη μορφή «αναλογίου» την άνοιξη στις «Αναγνώσεις 2008» του Εθνικού Θεάτρου αφήνοντας εξαιρετικές εντυπώσεις σε όσους το παρακολουθήσαμε: ένα ολοκληρωμένο, σπιντάτο, πολυεπίπεδο, σκοτεινό αλλά και με χιούμορ θεατρικό για τρία πρόσωπα, ένα έργο που σε ανάλογά του δεν μας έχει συνηθίσει η σύγχρονη ελληνική δραματουργία. Εδώ και μερικές μέρες η «Λάσπη» παρουσιάζεται- πλήρης παράσταση πια- από τη Θεατρική Εταιρεία «Πράξη» της Μπέττυς Αρβανίτη, με πρωταγωνιστές τη Μαρία Καλλιμάνη, την Πηνελόπη Μαρκοπούλου και τον Δημήτρη Ξανθόπουλο, σε σκηνοθεσία, αυτή τη φορά, της Λίλλυς Μελεμέ. «Όταν μου δώσανε το έργο», λέει η σκηνοθέτρια, «το διάβασα απνευστί. Μου κέντρισε αμέσως το ενδιαφέρον. Ένα καταπληκτικό έργο! Ακαριαίος διάλογος, καυστικό χιούμορ, στοιχεία θρίλερ, σασπένς… Ο διάλογός του περισσότερο κρύβει παρά φανερώνει πράγματα, κάτι που πολύ με ενδιαφέρει στο θέατρο. Ένας διάλογος σε πολύ καλά ελληνικά, ένας διάλογος στη γλώσσα που χρησιμοποιούμε, ένας διάλογος που- επιτέλους!- είναι ζωντανός, “μιλιέται”…».
Το έργο ο Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης το έγραψε το 2004 και, έκτοτε, το ξαναδούλεψε. «Δεν βιαζόμουν αυτό το κείμενο να το δώσω» μου λέει και αναφέρεται στο έναυσμα που είχε για να το γράψει: «Η αφετηρία ήταν, όπως συνήθως συμβαίνει, κάτι πολύ ασήμαντο έως και αφελές: το τηλεφώνημα μιας φίλης που μου είπε πως πήγε στο σπίτι της στην Ύδρα, πως δεν μπορούσε να ανοίξει την πόρτα γιατί είχε φουσκώσει το ξύλο από τη βροχή και πως φώναξε έναν γείτονα που έτυχε να περνάει και που τη βοήθησε να μπει μέσα. Αυτή η εικόνα, όπως μου τη διηγήθηκε, μου φάνηκε πάρα πολύ έντονη. Ίσως ήταν και το ένστικτό μου που λειτούργησε. Έτσι, από το τίποτα, ξεκινάει και το έργο».
- Ποια όμως ήταν τα εναύσματα και της σκηνοθεσίας;
«Υπήρξαν άλλα δύο στοιχεία που ανακαλύψαμε στη διάρκεια των δοκιμών και τα τονίσαμε», λέει η Λίλλυ Μελεμέ. «Ο περιβάλλων χώρος όπου διαδραματίζεται αυτή η ακραία ιστορία είναι το ένα: το παλιό αυτό σπίτι που είναι ο τέταρτος πρωταγωνιστής. Που κρύβει στους τοίχους του και στις γωνιές του σημάδια και αποτυπώματα από παλιές ζωές, που έχει χαραγμένα πάνω του τα ίχνη των ανθρώπων οι οποίοι έχουν περάσει από ΄κεί, που επηρεάζει την εξέλιξη της ιστορίας και τους ήρωες οι οποίοι αλλάζουν στη διάρκεια του έργου. Το άλλο στοιχείο είναι όλη αυτή η σκοτεινή συνωμοσία του χωριού που έχει δημιουργήσει έναν κλοιό προστασίας- άνθρωποι που παρακολουθούν πίσω από τον φράχτη την ιστορία και έχουν αποδεχτεί τους νεαρούς εισβολείς και έχουν κάνει μαζί τους μία σιωπηλή συνωμοσία ενάντια στη γυναίκα που έρχεται, την “ιδιοκτήτρια”».
Μία παράσταση γυμνή
Μιλάμε για τον τρόπο που η Λίλλυ Μελεμέ ανέβασε το έργο και αν σχετίζεται με την αυτοσχεδιαστική μέθοδο δουλειάς του δασκάλου της Στάθη Λιβαθινού. «Ευχαριστώ στον Στάθη για ό,τι μου έχει διδάξει. Μου έχει μάθει μία μέθοδο δουλειάς. Αλλά ο τρόπος αλλάζει ανάλογα με το κείμενο με το οποίο έχεις να ασχοληθείς. Δεν μπορείς να αντιμετωπίζεις όλα τα κείμενα με τον ίδιο τρόπο. Στο συγκεκριμένο έργο δώσαμε μεγάλη έμφαση στο κείμενο, στον διάλογο, στην αμεσότητα της ατάκας… Δεν υπάρχουν τόσα αυτοσχεδιαστικά στοιχεία γιατί δεν τα ζητούσε το ίδιο το έργο. Είναι μια παράσταση αρκετά γυμνή. Ελπίζω όμως ουσιαστική». Το έργο παρουσιάζεται με σκηνικά και κοστούμια Ελένης Μανωλοπούλου, μουσική Σταύρου Γασπαράτου και φωτισμούς Αλέκου Αναστασίου. [Του Γιώργου Δ. Κ. Σαρηγιάννη, ΤΑ ΝΕΑ: Παρασκευή 2 Ιανουαρίου 2009]
θέατρο, théâtre, teatro, theater, theatre... world 