Η μεταμόρφωση ενός θεάτρου

• Το «Θέατρο της Οδού Κυκλάδων» το ξέρουν πολλοί από τις καλές παραστάσεις που επιχειρεί εκεί, χρόνια τώρα, ο Λευτέρης Βογιατζής.

Λιγότεροι ίσως γνωρίζουν ότι το θέατρο δημιουργήθηκε το 1982 από τον Κυριάκο Κρόκο, έναν από τους σημαντικότερους έλληνες αρχιτέκτονες του 20ού αιώνα. Χρόνια τώρα ο τελειομανής σκηνοθέτης γκρίνιαζε για τη στενότητα του χώρου, την ανάγκη για αλλαγές που θα έκανε τις συνθήκες δουλειάς ευκολότερες και το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα πλησιέστερα στις απαιτήσεις του. Και φέτος όλα άλλαξαν. Ο Λευτέρης Βογιατζής έκανε πρεμιέρα σ’ ένα ανακαινισμένο θέατρο.

Η ανακαίνιση του Θεάτρου της Οδού Κυκλάδων διήρκεσε έντεκα μήνες και πραγματοποιήθηκε με τη χρηματοδότηση του Ιδρύματος Νιάρχου, του ΕΚΕΘΕΧ και του υπουργείου Πολιτισμού. Ο μικρός χώρος που αρχικά διαμόρφωσε ο Κυριάκος Κρόκος μετασχηματίστηκε από την αρχιτέκτονα Μυρτώ Μήλιου σ’ ένα σύγχρονο και λειτουργικό θέατρο που μπορεί να εξυπηρετήσει τις ιδιομορφίες των παραστάσεων του Λευτέρη Βογιατζή. Η παλιά αρχιτεκτονική προέβαλε επίτηδες τα οικοδομικά και λειτουργικά στοιχεία της κατασκευής, χρησιμοποιώντας εμφανή μπετά και τούβλα και δημιουργώντας έτσι ένα «διάλογο» με τα μορφολογικά στοιχεία του μεσοπολεμικού κτιρίου. Ομως, μέσα από τις αυξανόμενες ανάγκες χρήσης του χώρου, πολλά από τα στοιχεία αυτά σκιάστηκαν και καλύφτηκαν με μεταγενέστερες κατασκευές. Ενας από τους στόχους της ανακαίνισης ήταν η εκ νέου ανάδειξή τους μέσα στην προσαρμοσμένη νέα λειτουργικότητα.

Το νέο «Θέατρο της Οδού Κυκλάδων» μεταμορφώθηκε στο πρώτο μικρό θέατρο στην Ελλάδα το οποίο μπορεί να παρέχει ευέλικτη σκηνή, η οποία θα προσαρμόζεται στις ιδιαίτερες σκηνοθετικές και σκηνογραφικές ανάγκες κάθε έργου. Η έκτασή της και ο αριθμός θέσεων μεταβάλλεται με τη χρήση πτυσσόμενων κερκίδων που σχεδιάστηκαν ειδικά για το χώρο και κατασκευάστηκαν στην L’Aquila της Ιταλίας. Δημιουργήθηκαν νέοι εσωτερικοί και εξωτερικοί χώροι, αναδεικνύοντας κρυμμένα στοιχεία και αναξιοποίητα μέρη του κτίσματος. Το φουαγιέ και τα καμαρίνια, όπως και τα μηχανικά και ηλεκτρικά συστήματα του θεάτρου, σχεδιάστηκαν ώστε να παρέχουν την απαραίτητη ευελιξία που απαιτείται ολοκληρώνοντας την αρχιτεκτονική εικόνα.

Η Μυρτώ Μήλιου σπούδασε αρχιτεκτονική στο Columbia University της Νέας Υόρκης και στο University of California at Berkeley, όπου και δίδαξε αρχιτεκτονική σύνθεση. Είναι αποδέκτης του Branner Fellowship μέσω του οποίου πραγματοποίησε αρχιτεκτονική έρευνα σε οκτώ χώρες, ανάμεσά τους η Ιαπωνία, η Ινδία και η Κίνα. Η Μυρτώ Μήλιου τονίζει ότι ανέλαβε την ανακαίνιση του Θεάτρου της Οδού Κυκλάδων σεβόμενη τη δουλειά ενός τόσο σημαντικού αρχιτέκτονα όπως ο Κυριάκος Κρόκος. «Αυτή η έγνοια ήταν απ’ τη μια ένας περιοριστικός παράγοντας στις λύσεις που ήταν δυνατόν να δοθούν, αλλά ταυτόχρονα λειτούργησε ως πηγή έμπνευσης, καθοδήγηση και μαθητεία».

• Ε. ΜΑΡΙΝΟΥ, ΚΥΡ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, Επτά, Κυριακή 17 Ιανουαρίου 2010

Δυναμικά αρχίζει ο Λ. Βογιατζής Με τρία έργα στο ανακαινισμένο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων, πρεμιέρα στο τέλος του μήνα

Τρία έργα μέσα στην ίδια θεατρική περίοδο ετοιμάζει ο Λευτέρης Βογιατζής στο ανακαινισμένο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων. Τρία έργα, μάλιστα, στα οποία σκηνοθετεί και παίζει με το πρώτο να ξεκινά ώς το τέλος του μήνα. Την αρχή κάνει το «Υστατο σήμερα» του Χάουαρντ Μπάρκερ, ακολουθεί το «Θερμοκήπιο» του Χάρολντ Πίντερ και ύστερα ο «Τόκος» του Δημήτρη Δημητριάδη. Ολα ανεβαίνουν για πρώτη φορά. Το έργο του Μπάρκερ «Το ύστατο σήμερα» με τον Λευτέρη Βογιατζή και τον Δημήτρη Ημελλο διαδραματίζεται σ’ ένα μπαρμπέρικο κάπου, σε κάποιο λιμάνι. Ο άγνωστος πελάτης αυτοσυστήνεται ως αγγελιαφόρος κακών ειδήσεων, μιλάει για μια επερχόμενη καταστροφή και προκαλεί τον αποσβολωμένο κουρέα που ερμηνεύει Δ. Ημελλος, να φανταστεί το μεγαλύτερο κακό που θα μπορούσε ποτέ να συμβεί.

Εργο ρηξικέλευθο, διερευνά με τολμηρό ποιητικό οίστρο έναν κόσμο που καταρρέει, ανεβαίνει σε μετάφραση Τζένης Μαστοράκη, σκηνικά-κοστούμια Ελένης Μανωλοπούλου, σύνθεση ήχων και μουσική Θοδωρή Αμπατζή & Σταύρου Γασπαράτου, φωτισμούς του Λευτέρη Παυλόπουλου, με βοηθούς σκηνοθέτη τους: Αγάπη Κουστένη, Σπύρο Αλιδάκη.

Το «Θερμοκήπιο» του Χάρολντ Πίντερ, σε μετάφραση Φενέκ Μικελίδη, που θα ακολουθήσει, είναι γραμμένο το 1958, πρωτοπαρουσιάστηκε το 1980 και θεωρείται ένα από τα καλύτερα έργα του συγγραφέα.

Πρόκειται για μαύρη κωμωδία που μιλάει για την τρέλα, την παράνοια, την αυθαιρεσία και την εγκληματικότητα που διεισδύουν και κυριαρχούν σ’ ένα κρατικό «ησυχαστήριο» όπου οι αθέατοι ασθενείς είναι κωδικοποιημένοι, και κακοποιούνται ανηλεώς από το αλλοτριωμένο, λάγνο, απαθές και απάνθρωπο προσωπικό. Ενα προφητικό πρόπλασμα της κοινωνίας της χειραγώγησης στο οποίο παίζουν οι: Αλεξία Καλτσίκη, Λευτέρης Βογιατζής, Παντελής Δεντάκης, Δημήτρης Ημελλος, Βασίλης Κουκαλάνι, Ερρίκος Λίτσης, Δημήτρης Μακαλιός.

Το τρίτο έργο, που θα παρουσιαστεί στο τέλος της περιόδου, είναι «Ο Τόκος» του Δημήτρη Δημητριάδη. Τέσσερις άντρες και τέσσερις γυναίκες είναι οι ήρωες. Οι ζωές τους είναι περίπλοκα βεβαρημένες από ένα ασήκωτο, ζοφερό φορτίο, και όλες μαζί «εγκυμονούν» κινδύνους τόσο για τους ίδιους όσο και για τους άλλους. Παίζουν: Λευτέρης Βογιατζής, Παντελής Δεντάκης, Δημήτρης Ημελλος, Αλεξία Καλτσίκη, Νίκος Κουρής, Αγλαΐα Παπά, Ρένη Πιττακή.