Σουρεαλιστικό σκηνικό

• Γερμανία, Αύγουστος 2005. Μια γυναίκα με το όνομα Σαμπίνε γεννά και σκοτώνει τα νεογέννητα παιδιά της. Η Αστυνομία ανακαλύπτει, ύστερα από εκτεταμένες έρευνες, ότι, μέχρι εκείνη τη στιγμή, η Σαμπίνε είχε γεννήσει εννέα παιδιά, τα οποία βρέθηκαν θαμμένα είτε στην πίσω αυλή του σπιτιού των γονιών της είτε μέσα σε γλάστρες. Με την υπόθεση ασχολήθηκαν ο γερμανικός Τύπος, η τηλεόραση, απλοί άνθρωποι, ακόμα και η γερμανική κυβέρνηση. Το θέμα όμως ξεχάστηκε το ίδιο απότομα όπως προέκυψε, δίχως να έχει δοθεί κάποια ικανοποιητική απάντηση στο τι ήταν τελικά αυτό που όπλισε τα χέρια της παιδοκτόνου. Με αφορμή την περίπτωση της σύγχρονης Γερμανίδας Μήδειας, ο 28χρονος Μανώλης Τσίπος δημιούργησε το «Sabine X». Βραβευμένο στο Διαγωνισμό Συγγραφής Ελληνικού Εργου για νέους έως 35 ετών, που διοργάνωσε το Εθνικό Θέατρο σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, το έργο ανεβαίνει από την Τετάρτη στη σκηνή του Σύγχρονου Θεάτρου Αθήνας του Εθνικού.

• «Το θεατρικό έργο», όπως εξηγεί ο Μανώλης Τσίπος, «είναι γραμμένο με τη μορφή αντι-οπερέτας. Μουσική, τραγούδι και πρόζα συνθέτουν ένα σουρεαλιστικό δικαστήριο, που διερευνά τα αίτια της μακάβριας πράξης. Επέλεξα τη συγκεκριμένη φόρμα, προκειμένου να αποφορτίσω την ένταση που παράγει το θέμα μιας κατά συρροήν παιδοκτονίας, ώστε το κοινό να είναι περισσότερο ψύχραιμο».

• Στο ιδιότυπο δικαστήριο, η κοινή γνώμη δικάζει τη γυναίκα για τα εννέα νεκρά νεογέννητα μωρά της, τα οποία θάβει σε γλάστρες και τα δωρίζει στη μητέρα της. «Η Σαμπίνε, όταν τη συλλαμβάνουν, είναι 39 ετών. Από τα 22 της όμως έχει ξεκινήσει τη σειρά των φόνων. Κάνει σεξ με εννέα διαφορετικούς άντρες με τους οποίους δεν δένεται συναισθηματικά, μένει έγκυος και σκοτώνει τα παιδιά», λέει η ηθοποιός Μαρία Τσιμά, η οποία ενσαρκώνει τη «Sabine X».

• Η ίδια προσθέτει: «Oι θεατές παρακολουθούν εννέα μικρά επεισόδια, όπου το κάθε μωρό, σαν μάρτυρας, μιλάει για τη στιγμή του θανάτου του. Από την πλευρά της, η Σαμπίνε μιλάει για τα χαρακτηριστικά του παιδιού και για την πράξη του φόνου, ενώ όσοι απαρτίζουν το δικαστήριο προσπαθούν να φωτίσουν τη σκοτεινή πλευρά του ανθρώπου και κατ’ επέκτασιν τις πτυχές του αποτρόπαιου εγκλήματος. Στόχος τους δεν είναι να τη δικαιολογήσουν αλλά, κυρίως, να καταδείξουν πώς ένας πολίτης μπορεί κάτω από ορισμένες συνθήκες να οδηγηθεί σε ακραίες δράσεις, σε πράξεις διαστροφής, όπως το να φονεύσει τα ίδια του τα παιδιά».

• Η Σαμπίνε είναι μια πονεμένη ύπαρξη, απελπιστικά μοναχική που φτάνει στην ακρότητα. Οπως αναφέρει η ηθοποιός, «έχει δεχθεί πολλή βία στη ζωή της. Από την οικογένεια, τους άντρες, την κοινωνία. Ετσι, γίνεται καταστροφική. Ψυχικά και σωματικά κακοποιημένη, προχωρεί στο φόνο. Σκοτώνει αυτό που γεννάει, δηλαδή ένα κομμάτι του εαυτού της, για να το επιστρέψει στους γεννήτορές της. “Κομματιάζει” τον εαυτό της εννιά φορές, στην προσπάθειά της να λάβει προσοχή και τρυφερότητα από τους γονείς της, που αδιαφορούν για εκείνη. Μαζί με τα μωρά της σκοτώνει τη ροζ προβολή της εγκυμοσύνης και την οικογενειακή ευτυχία που είναι σαν ένα όμορφο καρτ ποστάλ. Γίνεται ένα θηρίο που λειτουργεί με απόγνωση σε επίπεδο εφιάλτη. Σπαράζει και σπαράζεται».

• Αλλά πώς ερμηνεύει η Μαρία Τσιμά έναν τέτοιο ρόλο; «Δυσκολεύομαι να κατανοήσω τόσο ακραίες πράξεις», εξομολογείται. «Προσπαθώ να διαγράψω τις ακραίες αντιθέσεις του χαρακτήρα της και να επιστρατεύσω τρυφερότητα και σκληράδα, για να συνθέσω ένα πρόσωπο, που δεν είναι τέρας αλλά ένας άνθρωπος που, λόγω των βιωμάτων του, καταφεύγει διαρκώς στη σκοτεινή πλευρά της ψυχής του. Οπλίζομαι με χιούμορ, προσπαθώ να μην είμαι μελοδραματική, ελαφραίνω τις δραματικές πλευρές της τραγικής ηρωίδας, σαρκάζομαι, αυτοσαρκάζομαι και υπονομεύω. Εξάλλου, κι εμείς οι ίδιοι μπορούμε να γίνουμε βίαιοι και ανελέητοι κάτω από ορισμένες συνθήκες. Στην εποχή όπου η βία έχει γίνει μόδα, τα μέσα που χρησιμοποιώ για να υποδυθώ αυτή τη γυναίκα φαντάζουν πολύ φτωχά, χωρίς εντυπωσιασμούς. Εκ διαμέτρου αντίθετα με την κοινωνία μας, που τερατοποιεί τη βία».

• Ο Μανώλης Τσίπος καταλήγει: «Οταν η Τέχνη δεν έχει ως σκοπό να “γαργαλίσει” τα ταπεινότερα ένστικτα του θεατή μέσω της απεικόνισης ωμών σκηνών βίας και σεξ επί σκηνής αλλά να μας κάνει να νιώσουμε ως πραγματική εμπειρία την αναπαράστασή της, τότε μπορούμε να ελπίζουμε ότι έχουμε τη δυνατότητα να γίνουμε λιγότερο βίαιοι στη ζωή μας».

Info
Σύλληψη: Μανώλης Τσίπος. Σκηνοθεσία: Ανέστης Αζάς. Ερμηνεύουν: Μιχάλης Αφολαγιάν, Αννίτα Κούλη, Δημήτρης Μακαλιάς, Θέμης Πάνου, Ερατώ Πίσση, Μαρία Τσιμά, Βάσια Χρήστου. Σκηνικά – Κοστούμια: Αγγελική Κόντη. Εθνικό Θέατρο – Σύγχρονο Θέατρο Αθήνας – Σκηνή Α: Ευμολπιδών 41, Γκάζι, τηλ. 210-3455020. Παραστάσεις: Τετ. – Σάβ. 21:00, Κυρ. 19:00. Πρεμιέρα: 6/5

• ΦΑΡΑΖΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ, ET AGENDA, Σάββατο, 02.05.09