Υπάρχουν κι απατεώνες με υπόβαθρο

Ενας τέτοιος είναι και ο ήρωας του Οστρόφσκι, τον οποίο θα υποδυθεί ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος στη σκηνή του «Κοτοπούλη-Ρεξ». Την «ατελείωτη τρέλα» του βρίσκει ενδιαφέρουσα και ο σκηνοθέτης Γιάννης Κακλέας

Μεταξύ δύο απατεωνίσκων βρέθηκε «εγκλωβισμένος» την τρέχουσα σεζόν ο σκηνοθέτης Γιάννης Κακλέας. Από τη μία, ο «Βροχοποιός»-Βασίλης Χαραλαμπίδης του Ρ. Νας (στο «Διάνα»), που τάζει μπόρες αναζωογονητικές. Κι απ’ την άλλη, ο Γκλούμοφ-Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος στο «Ημερολόγιο ενός απατεώνα» του Αλ. Οστρόφκσι (πρεμιέρα στο «Κοτοπούλη-Ρεξ» το επόμενο Σάββατο), που δεν είναι μια απλή περίπτωση.

Στοχεύει πολύ ψηλά. Και θα φτάσει, εξαντλώντας κάθε μέσο.

«Εχουν μεγάλο ενδιαφέρον οι απατεώνες, αυτοί που μέσα από το ψέμα καταρρίπτουν την αλήθεια και με τη φαντασία τους μεταπλάθουν τον ρεαλισμό», διατείνεται ο σκηνοθέτης. «Εχουν ένα άνοιγμα μυαλού που με ενδιαφέρει, μια τρέλα που δεν τελειώνει και μια διαστροφή που με αφορά».

«Ο Γκλούμοφ είναι ένας απατεώνας που δεν έχει φραγμούς, δεν έχει όριο, δεν έχει νομίζω καν αυτό που ονομάζουμε συνείδηση. Δεν έχει ούτε ηθική. Την επίκλησή της τη θεωρεί τη μεγαλύτερη απάτη», υπογραμμίζει ο ερμηνευτής του χαρακτήρα, Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος. «Είναι ένας άνθρωπος αποφασισμένος να πετύχει. Τον καθιστά, όμως, διαφορετικό το ότι είναι συγχρόνως θεατής, ηθοποιός και σκηνοθέτης. Παρατηρητής των άλλων και του εαυτού του μέσα στην κοινωνία των άλλων. Καταγράφει με σαρκαστικό τρόπο όλη την ανθρώπινη ξεφτίλα της συναναστροφής του μαζί τους. Αυτό τον καθιστά πιο σύνθετο».

Ισως να είναι και το μοναδικό σημείο στο οποίο μπορεί να ταυτιστεί με τον ρόλο του: «Θαυμάζω την αποφασιστικότητα και την καθαρότητα με την οποία βλέπει τα πράγματα ο Γκλούμοφ, χωρίς να την ασπάζομαι. Θα έλεγα, όμως, ότι ταυτίζομαι πολύ και με τους υπόλοιπους χαρακτήρες», λέει ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος. Τον υπηρέτη του, τη θρησκευόμενη βαρόνη, τις θεούσες ακόλουθες, τους κρατικούς λειτουργούς, χαρακτήρες-κλειδιά στη ρωσική σάτιρα.

Αν τώρα νομίζετε ότι θα δείτε στη σκηνή του «Ρεξ» έναν αντιήρωα που πιθανότατα θα σας θυμίσει γνωστούς πολιτικούς αλλά και ρασοφόρους, ο Παπασπηλιόπουλος μας προσγειώνει: «Ο ήρωας είναι απατεώνας με… υπόβαθρο. Υπάρχουν, με άλλα λόγια, κι ευτελέστεροι απατεώνες. Επειτα δεν θεωρώ ότι η πολιτική μας είναι το έσχατον της υποκρισίας και της ανηθικότητας. Υπάρχουν πολύ πιο ανέντιμοι και ανήθικοι άνθρωποι». Με άλλα λόγια, στην παράσταση, υποστηρίζει ο Παπασπηλιόπουλος, ο σύγχρονος θεατής «θα δει έναν σύγχρονο άνθρωπο. Γιατί οι άνθρωποι δεν αλλάζουν. Ανέκαθεν υπήρξαν υποκριτές».

«Τι σημασία έχει το πότε έχει γραφτεί ένα έργο; Το σημαντικό είναι το πόσο δυνατό είναι και πώς αποτύπωσε την εποχή του. Αφ’ ης στιγμής αποτύπωσε την εποχή του εύστοχα, είναι σύγχρονο», υπογραμμίζει και ο Γιάννης Κακλέας. «Ειδικά το έργο του Οστρόφσκι είναι δυνατό, γιατί είναι επιθετικό: χτυπά την υποκρισία και τη λαγνεία για εξουσία».

Ισως αυτός να είναι και ο λόγος που δεν αισθάνθηκε την ανάγκη να φέρει την όψη της παράστασης στο σήμερα (σκηνικά του Μανόλη Παντελιδάκη, κοστούμια της Ελένης Μανωλοπούλου). «Ο Κακλέας ήθελε να δείξει πόσο σύγχρονο είναι το έργο μέσα από την εποχή του και τους κώδικές της», συνοψίζει ο Παπασπηλιόπουλος. «Είναι πολύ ειλικρινής σε αυτό που κάνει. Στον Οστρόφσκι δεν προφυλάσσεται πίσω από ευκολίες ή ετοιματζίδικα πράγματα».

***Μετάφραση του Λεωνίδα Καρατζά. Μουσική επιμέλεια του Ιάκωβου Δρόσου. Κίνηση: Κυριάκος Κοσμίδης. Παίζουν ακόμα: Λαέρτης Βασιλείου, Ευγενία Ζέκερη, Κόρα Καρβούνη, Ελένη Κοκκίδου, Φιλαρέτη Κομνηνού, Χριστιάννα Μαντζουράνη, Γιάννης Νταλιάνης, Γιώργος Οικονόμου, Θέμης Πάνου, Γεννάδιος Πάτσης, Δημήτρης Πιατάς, Σοφία Σεϊρλή, Σωτήρης Τσακομίδης και Μαρία Τσιμά. *

• Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 05/02/2009