Ευρωπαϊκό Δίκτυο Μεσογειακών Φεστιβάλ: Ο Αμος Γκιτάι «κατεβάζει» Ζαν Μορό στην Επίδαυρο

• Η είδηση βγήκε με καραμπόλα, μέσω Αβινιόν. Το κορυφαίο γαλλικό θεατρικό φεστιβάλ εγκαινιάζει τη συνεργασία του με το δικό μας με μια παράσταση του Ισραηλινού κινηματογραφιστή βασισμένη σε ιστορικό εβραϊκό κείμενο του 1ου αι. μ.Χ.

• Η Ζαν Μορό πρωτοσυναντήθηκε καλλιτεχνικά με τον Γκιτάι στην ταινία του «Μια μέρα θα καταλάβεις» (2009). Εδώ σε μια σκηνή από την ταινία, που, ανάμεσα σε άλλα, θίγει και τη δίκη του Κλάους Μπάρμπι

• «Ποιος ήταν ο Κάδμος;». Η ερώτηση της Ορτάνς Αρσαμπό, διευθύντριας μαζί με τον Βενσέν Μποντριγιέ του Φεστιβάλ της Αβινιόν, στην αρχή σχεδόν της συνέντευξης Τύπου για την ανακοίνωση του φετινού προγράμματος, ήταν αρκετή για να δώσει τον τόνο. Πρώτη είδηση του πρωινού δεν ήταν τόσο ότι ο βασιλιάς της Θήβας θα χαρίσει το όνομά του στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Μεσογειακών Φεστιβάλ, που ιδρύθηκε επισήμως στη Βαρκελώνη πριν από λίγες μέρες, όσο το ότι η παραγωγή που θα εγκαινιάσει τη συνεργασία του Φεστιβάλ της Αβινιόν με τα Φεστιβάλ Αθηνών-Επιδαύρου, Βαρκελώνης και Κωνσταντινούπολης θα είναι μια δουλειά του Αμος Γκιτάι: «Ο πόλεμος των υιών του φωτός ενάντια στους υιούς του σκότους».

• Ο γνωστός Ισραηλινός κινηματογραφιστής, που πήρε μια πρώτη γεύση το καλοκαίρι στην Επίδαυρο παρακολουθώντας τη θυελλώδη πρεμιέρα της «Μήδειας» στη σκηνοθεσία του Ανατόλι Βασίλιεφ, ετοιμάζει για το ίδιο θέατρο μια επική παραγωγή. Η πρεμιέρα της θα δοθεί στις 7 Ιουλίου στην Αβινιόν, στον επιβλητικό χώρο των λατομείων. Αξονας της παράστασης είναι «Ο πόλεμος των Εβραίων» του ιστορικού Φλάβιους Ζοζέφ για τον πρώτο πόλεμο των Εβραίων με τους Ρωμαίους τον 1ο αι. μ.Χ. Το επτάτομο έργο, που γράφτηκε στην αραμαϊκή και μεταφράστηκε στα ελληνικά πριν ακόμα κυκλοφορήσει, θα αποτελέσει τον πυρήνα του φιλόδοξου εγχειρήματος.

• Σύμφωνα με τον Βενσέν Μποντριγιέ, ο Αμος Γκιτάι δουλεύει πάνω σε ένα μοντάζ διαφορετικών κειμένων αντλώντας μεταξύ άλλων υλικό και από τις αρχαίες τραγωδίες. Η παράσταση, η οποία έχει μέχρι στιγμής πρωταγωνίστρια τη Ζαν Μορό, θα περιλαμβάνει κείμενα στα εβραϊκά, αραβικά, τουρκικά, ελληνικά και αγγλικά. Μετά την Επίδαυρο θα φιλοξενηθεί στη Βαρκελώνη, ενώ τον Ιανουάριο του 2010 θα ανεβεί στον κλειστό χώρο του παρισινού «Οντεόν».

• Το άνοιγμα της Αβινιόν στην ευρύτερη Μεσόγειο δεν οφείλεται βέβαια μόνο στο ευρωπαϊκό δίκτυο «Κάδμος» που στήθηκε προκειμένου να επιτρέψει συμπαραγωγές και να ενθαρρύνει ανταλλαγές. Οφείλεται και στην παρουσία του λιβανέζικης καταγωγής Καναδού Ουαζντί Μουαουάντ, που είναι φέτος ο τιμώμενος καλλιτέχνης του φεστιβάλ. «Παρών» στη συνέντευξη Τύπου, ο 40χρονος συγγραφέας, σκηνοθέτης και ηθοποιός και διευθυντής του Γαλλικού Θεάτρου στο Εθνικό Κέντρο Τεχνών της Οτάβα (το Εθνικό ανέβασε πρόσφατα τους «Διψασμένους» του) μίλησε με σεμνότητα για τα καλοκαιρινά σχέδιά του.

• Το Παλάτι των Παπών θα φιλοξενήσει τα τρία πρώτα έργα της τετραλογίας «Το αίμα των υποσχέσεων». Τα «Ακτές», «Πυρκαγιές» και «Δάση» θα παρουσιαστούν σε μια βραδιά-ποταμό, από τις 8 το βράδυ μέχρι τις… 6.30 το πρωί. Το τέταρτο μέρος της τετραλογίας, που αποτελεί και την εντελώς νέα δουλειά του, θα έχει τίτλο «Ουρανοί» και θα παρουσιάζεται στο Πάρκο των Εκθέσεων σε όλη τη διάρκεια του φεστιβάλ. «Το έργο έχει πέντε πρωταγωνιστές, που συναντιούνται σε έναν απροσδιόριστο χώρο ενώ προσπαθούν να αποτρέψουν μια τρομοκρατική ενέργεια», εξήγησε, διευκρινίζοντας ότι το κείμενο θα ακούγεται σε 23 γλώσσες.

• Εχοντας ασχοληθεί με θέματα μνήμης, καταγωγής και εξορίας που αντλούν τόσο από την προσωπική του οδύσσεια όσο και από τους αρχαίους μύθους, το θέατρο λόγου του Ουαζντί Μουαουάντ (αυτόν τον καιρό δουλεύει πάνω στον Σοφοκλή) δίνει το στίγμα του φετινού φεστιβάλ: άνοιγμα προς το μουσικό θέατρο, έμφαση σε μια πολιτικά ευαίσθητη σκηνική τέχνη και, πάνω απ’ όλα, επιστροφή στο δράμα και τους τραγικούς.

• * Ο γνωστός μας Κριστόφ Βαρλικόφσκι από την Πολωνία θα αναμετρηθεί για πρώτη φορά με το Παλάτι των Παπών ανεβάζοντας το «(Α)pollonia», μια μουσική παράσταση βασισμένη στην αισχυλική «Ορέστεια», την ευριπιδική «Αλκηστη», το βραβευμένο με Γκονκούρ μυθιστόρημα του Τζόναθαν Λίτελ «Ευμενίδες», καθώς και μια νουβέλα της Πολωνίδας δημοσιογράφου και συγγραφέως Χάνα Κραλ για την αληθινή ιστορία μιας γυναίκας που έδινε καταφύγιο στους Εβραίους στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου για να καταδικαστεί στη συνέχεια σε θάνατο από τους ναζί.

• * Ο Ζοέλ Ζουανό (τον γνωρίσαμε με τις «Ευτυχισμένες μέρες» του Μπέκετ στο ΚΘΒΕ) ετοιμάζει ένα έργο βασισμένο σε τραγωδίες του Σοφοκλή και του Ευριπίδη με πυρήνα την «Ισμήνη» του Γιάννη Ρίτσου.

• * Τέλος, ένας από τους σημαντικότερους Γάλλους σκηνοθέτες, ο Κλοντ Ρεζί, έρχεται επιτέλους στην Αβινιόν με τη νέα του δουλειά πάνω στη «Θαλασσινή ωδή» του Φερνάντο Πεσόα. *

Βηρυτός και μουσικό θέατρο

• Οι προσωπικές μαρτυρίες και τα ιστορικά ντοκουμέντα κυριαρχούν στις μετακλήσεις καλλιτεχνών από τη Βηρυτό. Θα δούμε μια έκθεση των κινηματογραφιστών και εικαστικών καλλιτεχνών Ιωάννας Χατζηθωμά και Καλίλ Γιορέιγκε, καθώς και τη νέα δουλειά των περφόρμερ-σκηνοθετών Λίνα Σανέ και Ραμπί Μρουέ πάνω στην ταινία του Ετορε Σκόλα «Μια ξεχωριστή μέρα». Ο χορογράφος Ρασίντ Ουραμντάν ετοιμάζει μια δουλειά με θέμα τους ανθρώπους που έχουν υποστεί βασανιστήρια, ενώ ο σκηνοθέτης και συγγραφέας Ζαν Μισέλ Μπρουγιέρ και η διεθνής κολεκτίβα καλλιτεχνών LFKs δουλεύουν πάνω σε μια θεατρική εγκατάσταση με θέμα τους πρόσφυγες.

• Ο Γιόχαν Ζίμονς και ο Πάουλ Κουκ, το πάλαι ποτέ δίδυμο των ριζοσπαστικών Hollandia, θα ανεβάσουν στο Παλάτι των Παπών το «Καζιμίρ και Καρολίν» του Εντεν Φον Χόρβατ. Το άνοιγμα προς το μουσικό θέατρο ολοκληρώνεται με την πρόσκληση του Ελβετού σκηνοθέτη Κριστόφ Μαρτάλερ, τιμώμενου καλλιτέχνη της Αβινιόν για το 2010 μαζί με τον συγγραφέα Ολιβιέ Καντιό. Στις καινοτομίες του φετινού φεστιβάλ ανήκουν οι υπότιτλοι στα αγγλικά (χρόνια επιθυμία τού μη γαλλόφωνου κοινού) αλλά και ένας καινούργιος χώρος (La Fabrique) στο νησάκι Πιό, που προορίζεται να φιλοξενεί τους καλλιτέχνες και τις ομάδες τους.

• Της ΚΑΤΙΑΣ ΑΡΦΑΡΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 26/03/2009