Στον ρόλο της Δεσποινίδας Μαργαρίτας η Ολια Λαζαρίδου, σε σκηνοθεσία, σκηνικά και κοστούμια Αντζελας Μπρούσκου. Ο μονόλογος της Δεσποινίδας Μαργαρίτας είναι μια αλληγορία πάνω στη δύναμη της εξουσίας. Της εξουσίας όπως τη συναντάμε σε όλες τις μορφές κοινωνικότητας: στην οικογένεια, στο σχολείο, στην Εκκλησία, στο κράτος. Αποτελεί τη ζωντανή απόδειξη της δαρβινικής επιβίωσης του ισχυροτέρου.
Η Δεσποινίς Μαργαρίτα δεν έχει φύλο ούτε ηλικία. Δεν έχει πρόσωπο. Παραμένει πίσω από όλα τα προσωπεία της προστατευμένη, αινιγματική, απρόβλεπτη, σκιώδης και γι αυτό τρομαχτική. Ο λόγος της είναι το προσωπείο κι η προστασία της, η διαβεβαίωση ότι το κλειδί το κρατάει πάντα εκείνη. Το μάθημα της «Δεσποινίδας Μαργαρίτας» σύμφωνα με την σκηνοθέτρια της παράστασης, Αντζελα Μπρούσκου, μας διδάσκει ότι «τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει». «Είναι σαν να μην υπάρχετε», υπενθυμίζει στους μαθητές της.
Τεχνική και μέθοδος
«Η Δεσποινίς Μαργαρίτα διαθέτει τεχνική και μέθοδο. Ξέρει να χειρίζεται τους μαθητές της άλλοτε σαν αντικείμενο πόθου και άλλοτε σαν τύραννος ή σαν πραγματική μητέρα. Μέσα από τον κωμικοτραγικό μονόλογό της αφυπνίζει συνειδήσεις, καθοδηγεί, διαφωτίζει αποτρέπει τους νέους από το κακό», σημειώνει η ίδια.
«Τι κάνει τους ανθρώπους να θέλουν να εξουσιάζουν τους άλλους και γιατί αυτοί οι άλλοι έχουν σαν μοναδική επιλογή να υπακούουν; Οσο υπάρχει η Δεσποινίς Μαργαρίτα και το μάθημά της, το ερώτημα δεν θα απαντηθεί…», καταλήγει.
Το έργο ανέβηκε για πρώτη φορά το 1973 στο Ρίο Ντε Τζανέιρο. Λίγες μέρες μετά την πρεμιέρα, οι παραστάσεις απαγορεύτηκαν από τις αρχές, το έργο πέρασε από λογοκρισία και ξαναπαίχτηκε, αφού επιβλήθηκαν περικοπές στο κείμενο. Στην Ελλάδα η ερμηνεία της Ελλης Λαμπέτη στον ρόλο έχει αφήσει εποχή (1975) σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη, ενώ αντίστοιχα τον ρόλο ερμηνεύουν στην Αμερική η Εστέλ Πάρσονς και στη Γαλλία η Ανί Ζιραρντό. ///////Το έργο του Ρομπέρτο Ατάιντε έχει παρουσιαστεί σε περισσότερες από τριάντα χώρες. Η μετάφραση είναι του Αρη Αρμαγανίδη. Στον ρόλο του μαθητή ο Αρης Μπινιάρης.
ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΚΑΡΑΛΗ, ΕΘΝΟΣ, 27/01/2009