Μέρες στο… κλουβί

Επιτρέπεται ένα κλασικό κείμενο να πειραχτεί ή κάθε μία από τις προσπάθειες «αποδόμησής» του είναι καταδικασμένη μια και καπελώνει τη δυναμική του; Αυτό σκεφτόμουν ενώ πήγαινα να δω τις «Ευτυχισμένες μέρες» του Σάμιουελ Μπέκετ, γνωρίζοντας ότι πρόκειται για Ευτυχισμένες, αλλά και… Πειραγμένες μέρες. Φεύγοντας από το «Χώρα» ένιωσα ότι αξίζει τον κόπο να αλλάζει κανείς ένα κείμενο αν έχει συγκεκριμένο όραμα να καταθέσει.

Η παράσταση που έφτιαξε ο Εκτορας Λυγίζος στο θέατρο της οδού Αμοργού δεν προδίδει τον συγγραφέα. Μέσα από ώριμη σκέψη κάνει μια καίρια μεταφορά στο σήμερα, εκφράζοντας τη σύγχρονη αγωνία του εγκλωβισμένου ανθρώπου ο οποίος πνίγεται, υπό το άγρυπνο πάντα μάτι του Μπιγκ Μπράδερ! Το ανέβασμά του τοποθετεί μια μεσήλικη γυναίκα σε δωμάτιο παρακολούθησης με μοναδική συντροφιά τον σχεδόν αμίλητο σύζυγό της. Ολα είναι εναντίον της: παγιδευμένη έως τη μέση· τα λιγοστά της αντικείμενα φθίνουν· οι λέξεις στερεύουν· ο σύζυγός της, παρά τις επίμονες παρακλήσεις της, αρνείται να επικοινωνήσει. Η γυναίκα, όμως, επιμένει να ονομάζει την κόλαση που ζούνε παράδεισο και τις ατελείωτες μέρες ρουτίνας ευτυχισμένες.

Το μπεκετικό ζευγάρι, κλεισμένο σ’ ένα στούντιο-κλουβί-κουτί, με το μπροστινό του μέρος να καλύπτεται από τζαμαρία -οι φωνές ακούγονται μόνο από μικρόφωνα!-, συναρπάζει. Η Γουίνι δεν είναι εγκλωβισμένη μόνο στον χώρο αυτόν, αλλά και στις φοβίες, τις ενοχές της, τις αγωνίες της.

Ο Εκτορας Λυγίζος καταθέτει ουσιαστική πρόταση στην παράστασή του και καταφέρνει ένα ζηλευτό αποτέλεσμα. Η Μίνα Αδαμάκη επιτυγχάνει μία από τις πληρέστερες ερμηνείες της καριέρας της. Με υποκριτικό οίστρο, με μέτρο, με συνέπεια «γίνεται» η εγκλωβισμένη Γουίνι. Εύστοχος στο πλευρό της ο Ερρίκος Λίτσης, είχε «ηχηρές» σιωπές και θαυμάσιες εκρήξεις.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

• Πού: Θέατρο «Χώρα», Αμοργού 20, Κυψέλη.
• Πότε: Τετάρτη – Κυριακή 9.30 μ.μ.
• Εισιτήρια: € 21, 15 (φοιτητικό)
• Τηλέφωνο: 210-8673945.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΠΟΥΖΙΩΤΗΣ, ΕΘΝΟΣ, 04/11/2009

Οι «Ευτυχισμένες μέρες» γίνονται σκληρό ριάλιτι

//

• Τη Γουίνι, την αινιγματική ηρωίδα του Μπέκετ, έχουν ερμηνεύσει, διεθνώς, πολλές πρωταγωνίστριες. Στον μακρύ κατάλογο προστίθεται τώρα και η Μίνα Αδαμάκη, συμμετέχοντας στη νέα παραγωγή που θα παρουσιαστεί το φθινόπωρο στο θέατρο «Χώρα».

• Τις «Ευτυχισμένες μέρες» του Μπέκετ πρόκειται να σκηνοθετήσει ο Έκτορας Λυγίζος, στη μετάφραση του Διονύση Καψάλη, με τη Μίνα Αδαμάκη Γουίνι και τον Ερρίκο Λίτση Γουίλι. Οι έως τώρα πληροφορίες κάνουν λόγο για παράσταση πειραματική. Με άλλα λόγια, το κοινό αντιμετωπίζεται όπως οι θεατές ενός reality show, το μπεκετικό ζευγάρι είναι κλεισμένο σε ένα στούντιο – κουτί, το μπροστινό μέρος του οποίου είναι μια μεγάλη τζαμαρία. «Φυλακισμένοι» εκεί και εκτεθειμένοι στις κάμερες που τους παρακολουθούν διαρκώς, προβάλλοντας σε οθόνες τις κινήσεις, τις συμπεριφορές τους, μονταρισμένες «ζωντανά», οι φωνές τους μεταφέρονται στο κοινό μέσω μικροφώνων. Μια σκηνοθετική λύση διαφορετική, προσαρμοσμένη στα τηλεοπτικο-κοινωνικά ήθη των καιρών που σχολιάζει ειρωνικά. Να θυμίσουμε το περιεχόμενο του έργου: Μια γυναίκα προχωρημένης ηλικίας, η Γουίνι, θαμμένη ώς τη μέση σ΄ έναν λόφο που την τραβάει προς τα κάτω, φλυαρεί για πράγματα ασήμαντα της ζωής, φτιάχνει το μακιγιάζ της. Το σώμα είναι παγιδευμένο, το κεφάλι και τα χέρια ελεύθερα, χειρονομούν, αντιδρούν στην ακινησία. Κάπου εκεί, σχεδόν άφαντος, βρίσκεται ο σιωπηλός, «απών» από τη ζωή της, σύζυγός της Γουίλι. Σταδιακά, το σώμα αρχίζει να βυθίζεται στο έρημο τοπίο, ώς τον λαιμό. Μένει μόνο το κεφάλι ελεύθερο, τα μάτια, το στόμα. Ο λόγος πυκνώνει, οι φράσεις γίνονται όλο και πιο σύντομες, οι λέξεις δισύλλαβες. Ένα πρελούδιο θανάτου, ανάμεσα στην τρυφερότητα και την κατανόηση, την τραγικότητα καιτην ελαφρότητα της ύπαρξης.
  

• Η σκηνοθετική προσέγγιση του Έκτορα Λυγίζου μιλάει για πείραμα. Όπου η γυναίκα κλεισμένη σε δωμάτιο παρακολούθησης, με μοναδική συντροφιά τον αμίλητο σύζυγό της, παγιδευμένη ώς τη μέση, αρνείται να επικοινωνήσει, ωστόσο ονομάζει την κόλαση που ζούνε «παράδεισο» και τις ατελείωτες μέρες ρουτίνας «ευτυχισμένες». Το μνημειακό έργο του Μπέκετ, ιδωμένο μέσα από τη σκληρότητα του reality show, εστιάζει στον επώδυνο σωφρονισμό της γυναίκας που- από ευπρέπεια, από συνήθεια, από ενοχήαδυνατεί να πει τα πράγματα με το όνομά τους. Οι φλυαρίες δεν συγκαλύπτουν την πραγματικότητα, οι υπεκφυγές δεν δίνουν ποτέ πραγματική βοήθεια. [Ε.Δ.Χ., ΤΑ ΝΕΑ, Σάββατο, 18 Ιουλίου 2009]