Σκηνικά αφιερώματα σε ποιητές

«Αργύρης Χιόνης – Ακίνητος στου ποταμού την κοίτη», τιτλοφορείται η παράσταση που θα δώσει (31/7, 9.30 μ.μ.), στο θέατρο του κάστρου της Καβάλας, ο χανιώτικος θίασος «Μνήμη», στα πλαίσια του Φεστιβάλ Φιλίππων Θάσου. Η παράσταση αποτελεί μια θεατρική προσέγγιση της ποίησης του πρόωρα και άδικα πεθαμένου, εξαιρετικά σεμνού, παρότι πολύ σημαντικού – ποιητή Αργύρη Χιόνη. Η σκηνοθεσία και η ερμηνεία των ποιημάτων που απαρτίζουν την παράσταση είναι του Μιχάλη Βιρβιδάκη. Η ταινία που προβάλλεται, παράλληλα με το λόγο του ποιητή, είναι του Σταύρου Ψυλλάκη. Τους ήχους της ταινίας επιμελήθηκε ο Δημήτρης Ιατρόπουλος.

Η παράσταση εντάσσεται σε ένα πρόγραμμα παρουσίασης μερικών από τους πλέον καταξιωμένους ποιητές των ελληνικών γραμμάτων, καθώς και μερικών νεότερων, με το γενικό τίτλο «7+2 προσωπογραφίες ποιητών». Το διήμερο 30 και 31 Ιούλη, από τις 9.30 μ.μ. «έως όρθρου βαθέως», όπως αποκαλεί την εκδήλωση ο καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ και εμπνευστής της εκδήλωσης, ποιητής και σκηνοθέτης, Θοδωρής Γκόνης, θα παρουσιαστούν, επίσης, οι ποιητές Μίλτος Σαχτούρης, Νίκος Καρούζος, Νίκος Αλέξης Ασλάνογλου, Μανόλης Αναγνωστάκης, Μάτση Χατζηλαζάρου, Γιάννης Βαρβέρηςκαι οι νεότεροι Ιωάννης Κωνσταντινίδης και Γ. Ξ. Στογιαννίδης. Η παρουσίαση των ποιητών ανατέθηκε σε γνωστούς καλλιτέχνες (ηθοποιούς, ποιητές, σκηνοθέτες, μουσικούς, κινηματογραφιστές). Ο καθένας θα αναλάβει μία προσωπογραφία.

Στον «κήπο» του Παπαδιαμάντη

• ΤΗΣ ΓΙΩΤΑΣ ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ
• Κυριακή, 15 Μαΐου 2011 | ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

Λέξεις του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «μεταφρασμένες» σε νότες από τον Σταύρο Ξαρχάκο. Η μουσική της «Φόνισσας» ξεκλειδωμένη από τον Αλκίνοο Ιωαννίδη για να την ερμηνεύσει η Μαρία Φαραντούρη. Λόγια θαλασσινά του Παπαδιαμάντη ταξιδεμένα μέσα από όνειρα και κύματα από τους Δημήτρη Λιγνάδη και Νίκο Κουρή πάνω στο φέριμποτ της γραμμής Καβάλας- Θάσου. Αλλά και οι «Αλαφροΐσκιωτοι» της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου, οι «Θαλασσινοί Ερωτες» και «Ο Αμερικάνος» θα είναι εκεί. Πού; Στο Φεστιβάλ Φιλίππων- Θάσου 2011, που, με αφορμή τα 100 χρόνια από το θάνατο του Ελληνα πεζογράφου, οι διοργανωτές έχουν προετοιμάσει αντίδωρα για τα δώρα-«κλειδιά» ζωής από τον αμάραντο λογοτεχνικό κήπο του Ελληνα δημιουργού.

Ο Σέξπιρ τόκιζε το κείμενό του για τους ποιητές που θα ‘ρθουν

• Ο Θοδωρής Γκόνης είναι η «ψυχή» του εγχειρήματος. Ονόμασε άλλωστε φέτος το Φεστιβάλ Φιλίππων Καβάλας (1 Ιουλίου έως 27 Αυγούστου) «Γιώργος Χειμωνάς. Ο Αμλετ της Καβάλας». Για την παράσταση «Ο Αμλετ του Γιώργου Χειμωνά. Τίποτα από μένα δε φαίνεται» ανέλαβε και ρόλο «προξενήτρας». Λέει χαριτωμένα: «Ηρθαν πολλοί γαμπροί στην πόρτα μου…».

Τα συνοικέσια ήταν πολλά: η συνεργασία του κατ’ αρχάς με τον Γιάννη Λεοντάρη και την ομάδα του «Κανιγκούντα», που υποδέχτηκε για τη συγκεκριμένη παράσταση μία επιπλέον ηθοποιό, τη Λυδία Φωτοπούλου. «Αν και δικαιωματικά θα μπορούσε να υποδύεται μόνη τον Αμλετ», λέει ο Θοδωρής Γκόνης, «παίζει σαν πρωτοετής φοιτήτρια». Ολοι μαζί εμπιστεύτηκαν για τα αφαιρετικά σκηνικά και τα σύγχρονα κοστούμια τούς φοιτητές του Εργαστηρίου Σκηνογραφίας του Τμήματος Θεάτρου Σχολής Καλών Τεχνών ΑΠΘ – υπό την εποπτεία του Απόστολου Βέττα.

Οι παραπάνω συνεργασίες επιβαιώνουν την εξαρχής ιδέα μιας παράστασης που αντιστέκεται στο «εγώ» για χάρη του συλλογικού πνεύματος. Το επιβεβαιώνει και η ίδια η απόφαση «Αμλετ να είναι όλη η ομάδα». «Αναζητούσα έναν ολόκληρο θίασο και όχι έναν μόνο σταρ. Δεν με ενδιέφερε ο Αμλετ ως Αμλετ, αλλά ως γεωμετρικός τόπος», λέει ο Θοδωρής Γκόνης. Και με το ίδιο σκεπτικό αιτιολογεί την επιλογή της μετάφρασης του Χειμωνά, «ο οποίος είχε έναν τρόπο να βασανίζεται με τις λέξεις. Ετσι άρθρωσε σε λόγο την κραυγή του Αμλετ».

Και αυτός, αντίστοιχα, προσπαθεί να μεταφέρει την κραυγή που ο ίδιος ο Χειμωνάς ύψωσε μέσω της σεξπιρικής απόδοσης. «Με γοητεύει ο Χειμωνάς ως Αμλετ. Εψαχνε τη μετρική του κειμένου στη διαδρομή που έκανε από το «Αιγινήτειο» στο σπίτι του. Τον φαντάζομαι να περπατά ως Αμλετ στην Αθήνα», λέει.

«Τέτοια έργα κουβαλάνε σπουδαίους μεταφραστές ανά τους αιώνες. Ο Σέξπιρ τόκιζε το κείμενό του για τους μεγάλους ποιητές που θα έρθουν».

Στην παράσταση, που είναι μια «γενναία διασκευή», ενσωματώθηκαν αποσπάσματα από το «Μυθιστόρημα» του Χειμωνά. Η δική του φράση «Τίποτα από μένα δεν φαίνεται» έδωσε τον υπότιτλο της παράστασης. Οσο για τους δημιουργικούς ρόλους, αυτοί μοιράστηκαν από την αρχή: ο Γκόνης ανέλαβε τη σύνδεση του κειμένου με την παράσταση, φωτίζοντας τον λόγο του Χειμωνά, και ο Λεοντάρης, τον συντονισμό της ομάδας.

«Ο θεατής που περιμένει να δει την πλοκή του «Αμλετ», θα απογοητευτεί», λέει ο Γιάννης Λεοντάρης. Αντί της γραμμικής εξέλιξης του κειμένου, «θα δει τη σκέψη αυτού του ήρωα». Αλλωστε τα περιφερειακά στοιχεία της δράσης έχουν κοπεί. Ολο το κείμενο επικεντρώνεται στη δράση του Αμλετ. Δεν έχει κρατηθεί λόγος που να φωτίζει τους άλλους ήρωες.

Αντιθέτως ο Αμλετ (Πέτρος Μάλαμας) είναι αυτός που φωτίζεται από ακόμη τέσσερις ηθοποιούς γυναίκες, που τις καλεί να τον ερμηνεύσουν. Από τη στιγμή που ο Αμλετ μοιράζει στους ηθοποιούς τον ρόλο, ό,τι συμβαίνει το παρακολουθούμε παράλληλα ως πραγματικό θέατρο αλλά και ως θέατρο σκιών πίσω από τους ηθοποιούς. «Προσπαθεί να μοιραστεί την οδύνη του. Θέλει να δει πώς θα κατάφερναν να σηκώσουν το δικό του βάρος», λέει ο Γιάννης Λεοντάρης.

Υποδέχτηκε με χαρά την πρόταση της συνεργασίας, αφού η φιλοσοφία της ομάδας του στηρίζεται στην επιθυμία «να κάνουμε πράγματα που μας ξεβολεύουν». Αλλωστε η καλλιτεχνική σύμπνοια είναι ζητούμενο. «Μας δίνει αισιοδοξία σε μια εποχή με τεράστια εγώ. Αν η οικονομική κρίση φέρει ένα μοναδικό καλό, αυτό θα είναι η ανάγκη των ανθρώπων να συναντηθούν».

• Ελευθεροτυπία, Σάββατο 17 Ιουλίου 2010

Γιώργος Χειμωνάς, ο Αμλετ της Καβάλας

• Της ΒΕΝΑΣ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, Ελευθεροτυπία, Σάββατο 17 Απριλίου 2010

Ο Θοδωρής Γκόνης έρχεται στο ραντεβού μας κουβαλώντας μια τσάντα με βιβλία. Μου διαβάζει μια φράση από το «Ποιον φοβάται η Βιρτζίνια Γουλφ;», του Γιώργου Χειμωνά. Μιλάει για έναν «συγγραφέα του ορίζοντα», που «θα μπορεί να υψωθεί ώς τον ουρανό, όχι μονάχα με άλματα, αλλά περισσότερο με έλικες και με σπείρες».

Κάπως έτσι ονειρεύεται και το Φεστιβάλ Φιλίππων – Καβάλας, που ανέλαβε πρώτη φορά πέρυσι το καλοκαίρι, για να το κάνει αμέσως talk of the country. «Να πατάει στην Καβάλα, αλλά να αποκτά… ύψος», λέει. Και καταφεύγει και πάλι στα αγαπημένα του βιβλία. «Λέει ο Σολωμός σε μια επιστολή του στον Τερτσέτη: «Καλά τα δημοτικά ποιήματα, αλλά όλο αυτό πρέπει να είναι εφαλτήριο για να ανεβαίνεις προς τα πάνω»».

Με λίγα λόγια, η εντελώς πρωτότυπη, αλλά και υψηλού ρίσκου συνταγή για το Φεστιβάλ Φιλίππων – Καβάλας, που αποδείχτηκε ευτυχώς απόλυτα επιτυχημένη, συνδυάζει μερικές ιδέες, άγνωστες στην Ελλάδα του λαϊκισμού και του τοπικού παραγοντισμού.

– Οχι μετακλήσεις, αλλά πρωτογενείς, φρέσκες θεατρικές παραγωγές, που να εμπλέκουν ντόπιους συγγραφείς και καλλιτέχνες. Οχι τους γνωστούς μίζερους και χωρίς λόγο επηρμένους, που κάθε επαρχία διαθέτει, αλλά εκείνους που συνομιλούν με τα ρεύματα της εποχής τους.

– Νέα πρόσωπα και θέματα. Νέοι χώροι, απλωμένοι σε όλη την πόλη (για παράδειγμα το Τελωνείο, το Ιμαρέτ, το Απεντομωτήριο).

Οι 30 χιλιάδες θεατές, που έκαναν πέρυσι sold out τις παραστάσεις, είναι εγγύηση ότι φέτος τα πράγματα θα πάνε ακόμα καλύτερα. Υπάρχει και ακόμα μία. Το Φεστιβάλ, που διαρκεί δύο ολόκληρους μήνες (Ιούλιο και Αύγουστο), είναι φέτος αφιερωμένο στον Γιώργο Χειμωνά. Ο ποιητικός του τίτλος («Γιώργος Χειμωνάς: ο Αμλετ της Καβάλας») μεταφράζει με τον καλύτερο τρόπο αυτό που είχε ο Θοδωρής Γκόνης στο μυαλό του.

«Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα, είχα έγνοια να κάνω κάτι για τον Χειμωνά. Οχι, προς Θεού, μνημόσυνο, επειδή φέτος κλείνουν δέκα χρόνια από τον θάνατό του. Αλλά υπήρχε αυτή η υπέροχη σύμπτωση. Γεννήθηκε στην Καβάλα το 1938. Και μπορεί να μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη και να έζησε στην Αθήνα, αλλά η σχέση του με την πόλη ήταν ιδιαίτερη. Οταν την επισκεπτόταν, επέστρεφε στην Αθήνα άλλος άνθρωπος. Μου το είπε και η Λούλα Αναγνωστάκη. «Επαιρνα τηλέφωνο τους φίλους του και τους ρώταγα: Μα τι του κάνατε κει πάνω και γύρισε τόσο καλά;»».

«Μου αρέσει να φαντάζομαι τον Γιώργο Χειμωνά, σαν συγγραφέα του ορίζοντα, να περπατάει παντού στην πόλη, στα κάστρα της…», λέει ο Θοδωρής Γκόνης. Και τοποθετεί στο κέντρο του Φεστιβάλ πέντε εκδηλώσεις, που έχουν σχέση μαζί του.

– «Ο Αμλετ του Γιώργου Χειμωνά – Τίποτα από μένα δεν φαίνεται»: όπως δηλώνει προκλητικά, ίσως, ο τίτλος· πρόθεση του Θοδωρή Γκόνη και του Γιάννη Λεοντάρη, που συνυπογράφουν δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία, είναι «να ξαναδούμε και να ξανακούσουμε το κείμενο του Σέξπιρ μέσα από τη μεταφραστική γραφή του Χειμωνά, που αυτονομείται από το σεξπιρικό πρωτότυπο». Θα είναι, κατά τα άλλα, μια κανονική, μεγάλη παραγωγή, που θα εστιάζει στο πρόσωπο του Αμλετ (τα περιφερειακά κομμάτια έχουν κοπεί) και θα έχει τουλάχιστον μια πρωτοτυπία. Εκτός από τον νεαρό Πέτρο Μάλαμα (γιο του Σωκράτη Μάλαμα), τον ρόλο του Δανού πρίγκιπα θα επωμισθούν κάποιες στιγμές και δύο γυναίκες: η Λυδία Φωτοπούλου και η Μαρία Κεχαγιόγλου!

– «Ο Γιώργος ως Αμλετ»: είναι αναμφίβολα η μεγάλη επιτυχία του Φεστιβάλ. Πρόκειται για ένα κείμενο, που έγραψε η Λούλα Αναγνωστάκη και θα το παρουσιάσει η Ρένη Πιττακή. «Ο Γιώργος είναι μόνος μέσα στο απέραντο δάσος. Προχωράει. Εικόνες παρουσιάζονται μπροστά του. Γυναίκες ωραίες, εκτυφλωτικά ωραίες. Και λίγο πιο πέρα εκτυφλωτικά άσχημες, που του φαίνονται το ίδιο. Οι άνδρες βασιλιάδες χρυσοί. Και την άλλη στιγμή σπασμένοι…».

– Ακόμα ένα θεατρικό αναλόγιο, με ερμηνευτές τον Θανάση Δήμου και τη Μαρία Πρωτόπαππα, είναι γραμμένο από τους Καβαλιώτες συγγραφείς και φίλους του Χειμωνά, Κοσμά Χαρπαντίδη («Ο Γιώργος Χειμωνάς περιηγείται στο όρος Σύμβολο») και Διαμαντή Αξιώτη («Βασιλιάς της Ασίας»).

– Ο Ευριπίδης Γαραντούδης στο δικό του κείμενο («Θάλαμος») βασίζεται σε ανθολόγιο κειμένων του Γ. Χειμωνά. Το παρέδωσε στα καλά χέρια της Εύας Στεφανή και του Γιώργου Σκεύα για μια παράσταση, που θα συζητηθεί.

– Ακόμα και στο πάρτι της έναρξης του Φεστιβάλ θα πρωταγωνιστεί ο Γιώργος Χειμωνάς. Εκεί που νεανικά συγκροτήματα της Καβάλας θα παίζουν ροκ, δύο μαθητές Λυκείου, η Μαρκέλλα Δεμερτζή και ο Ανδρέας Αγγελάκογλου, θα διαβάσουν κείμενα που έγραψαν γι’ αυτόν.

Εχει ακούσει χιλιάδες επαίνους στη ζωή του ο Θοδωρής Γκόνης. Για τους στίχους του, για τις παραστάσεις του, για τον μαγικό τρόπο με τον οποίο δίνει ζωή στους επαρχιακούς θεσμούς που αναλαμβάνει (ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου και τώρα Σερρών). «Δεν είναι προσωπική μου υπόθεση το να πάει κάτι καλά στο Αγρίνιο, στις Σέρρες ή στην Καβάλα. Στην ηλικία που είμαι, από το να παίζω τον Αμλετ, βρίσκω ότι είναι πιο «αμλετικό» να οργανώνω χώρους για να τον παίζουν οι νέοι», απαντά. *

Φεστιβάλ Φιλίππων Καβάλας 2010

1 ΙΟΥΛΙΟΣ θεατράκι Μωχάμετ Αλι

Εναρξη του φεστιβάλ με ένα μεγάλο πάρτι στο οποίο θα συμμετέχουν τα νεανικά μουσικά ροκ σχήματα της Καβάλας «The Dreamers», «Suiland» και «Wormed Potatoes». Οι μαθητές Λυκείου Καβάλας Μαρκέλλα Δεμερτζή και Ανδρέας Αγγελάκογλου θα διαβάσουν κείμενά τους για τον Γιώργο Χειμωνά.

05 ΙΟΥΛΙΟΣ Λιμενοβραχίονας

Συναυλία Θάνου Μικρούτσικου με τους Χρήστο Θηβαίο, Ρίτα Αντωνοπούλου και Γιάννη Κούτρα. Θα ακουστούν και τραγούδια του Μικρούτσικου που αγάπησε ο Γιώργος Χειμωνάς.

12 13 14 15 16 ΙΟΥΛΙΟΣ Απεντομωτήριο

ΒΟΡΡΑΣ Α:«Πέστροφα Δουνάβεως» του Μισέλ Φάις, σκηνοθεσία Λίλυ Μελεμέ, και «Μικρό Λεξικό Ανωμάλων» των Αντώνη και Κωνσταντίνου Κούφαλη, σκηνοθεσία Κοσμάς Φοντούκης. Παίζουν:Αννέζα Παπαδοπούλου, Ιωάννα Παππά, Ομηρος Πουλάκης.

19 20 21 22 23 ΙΟΥΛΙΟΣ Απεντομωτήριο

ΒΟΡΡΑΣ Β:«Βλαβερές Αναγνώσεις» του Θεόδωρου Γρηγοριάδη, σκηνοθεσία Γιάννης Παρασκευόπουλος, και «Τι λες κι εσύ, Μπάμπη;» του Σάκη Σερέφα, σκηνοθεσία Βίκη Γεωργιάδου.

Παραγωγή ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Φιλίππων Καβάλας.

26 27 28 29 30 ΙΟΥΛΙΟΣ Θέατρο Κάστρου

Ο Αμλετ του Γιώργου Χειμωνά, «Τίποτα από μένα δεν φαίνεται», συμπαραγωγή Φεστιβάλ Φιλίππων Καβάλας/θίασος «Κανιγκούντα». Συμμετέχουν ΔΗΠΕΘΕ Σερρών και Κομοτηνής.

Σκηνοθεσία και δραματουργική επεξεργασία: Θοδωρής Γκόνης και Γιάννης Λεοντάρης. Παίζουν:Λυδία Φωτοπούλου, Μαρία Κεχαγιόγλου, Μαρία Μαγκανάρη, Ρεβέκκα Τσιλιγκαρίδου, Ανθή Ευστρατίδου, Συρμώ Κεκέ, Πέτρος Μάλαμας.

2 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Κήποι Ιμαρέτ

θεατρικό Αναλόγιο-Λούλα Αναγνωστάκη: «Ο Γιώργος ως Αμλετ» με τη Ρένη Πιττακή.

4 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Παλιά Μουσική

Θεατρική Ανάγνωση:«Συγκοπή πλατάνου» του Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλου. Αφηγείται ο Στέλιος Μάινας.

9 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Παλιά Μουσική

Θεατρικό Αναλόγιο:Κοσμάς Χαρπαντίδης «Ο Γιώργος Χειμωνάς περιηγείται στο όρος Σύμβολο» του Κοσμά Χαρπαντίδη και «Βασιλιάς της Ασίας» του Διαμαντή Αξιώτη. Ερμηνεύουν:Θανάσης Δήμου, Μαρία Πρωτόπαππα

11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Απεντομωτήριο

Θεατρικό Αναλόγιο:«Θάλαμος» του Ευριπίδη Γαραντούδη, Ανθολόγιο Κειμένων Γιώργου Χειμωνά. Σκηνοθεσία:Εύα Στεφανή, Γιώργος Σκεύας.

24 25 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Απεντομωτήριο

Διήμερο σύγχρονου χορού:Sinequanon «…Ενα ακόμα και φύγαμε…»

ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΦΙΛΙΠΠΩΝ

2 ΙΟΥΛΙΟΣ «Τρωάδες» του Ευριπίδη από το θέατρο του Νέου Κόσμου, σκηνοθεσία Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος εμ τη Λυδία Κονιόρδου.

9 10 ΙΟΥΛΙΟΣ «Αχαρνής» του Αριστοφάνη από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, σκηνοθεσία Σωτήρης Χατζάκης, με τους Σταμάτη Κραουνάκη, Γρηγόρη Βαλτινό και Κώστα Βουτσά.

17 18 ΙΟΥΛΙΟΣ «Οιδίπους Τύραννος» του Σοφοκλή από το «Αμφι-θέατρο» Σπύρου Ευαγγελάτου με τους Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη.

24 ΙΟΥΛΙΟΣ «Πλούτος-Πενίας Θρίαμβος»

του Αριστοφάνη από το θέατρο Τέχνης, σκηνοθεσία Διαγόρας Χρονόπουλος, με τους Κάτια Γέρου, Δημήτρη Λιγνάδη, Αλέξανδρο Μυλωνά, Μάνια Παπαδημητρίου.

31 ΙΟΥΛΙΟΣ «Ορέστεια» του Αισχύλου από το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας, σκηνοθεσία Λουκάς Θάνου, με τους Γιάννη Βόγλη και Μαρία Κατσανδρή.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

*«Λυσιστράτη» του Αριστοφάνη από το Εθνικό θέατρο σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα με τους Βασίλη Χαραλαμπόπουλο, Χρήστο Χατζηπαναγιώτη, Ελένη Κοκκίδου.

*«Ιππής» του Αριστοφάνη από το ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου, σκηνοθεσία Βασίλης Νικολαϊδης, με τους Παύλο Χαϊκάλη, Γιώργο Αρμένη.

*«Ορέστης» του Ευριπίδη από το Εθνικό Θέατρο, σκηνοθεσία Γιάννης Χουβαρδάς, με τους Νίκο Κουρή, Στεφανία Γουλιώτη, Ακύλλα Καραζήση, Νίκο Καραθάνο, Τάνια Τρύπη, Χρήστο Στέργιογλου.

23 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ «Ομήρου Οδύσσεια, το Παραμύθι των παραμυθιών», κείμενο-σκηνοθεσία Κάρμεν Ρουγγέρη.

27 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Συναυλία Γιώργου Νταλάρα

ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΕΚΔΗΔΩΣΕΙΣ

*Παράσταση από το τμήμα θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών Θεσσαλονίκης (τμήμα σκηνογραφίας):Νίκος Εγγονόπουλος «Επιστολές από τους Φιλίππους και την Καβάλα», επιστολές στη σύζυγό του Λένα από την περίοδο που σκηνογραφούσε παραστάσεις του ΚΘΒΕ για το Φεστιβάλ Φιλίππων.

*Συναυλία Αδελφών Κατσιμίχα (Αεροδρόμιο Αμυγδαλεώνα).

*Παιδική παράσταση:

«Ο Χρουσοαϊτός Ατυς και η Βασιλιοπούλα Ροδογάλη» από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών σε σκηνοθεσία Τ. Ράντζου (Δημοτικό Σχολείο Κρηνίδων).

*Παρουσίαση του βιβλίου

«Το τέλος του Μύθου-Μικρές Εξιστορήσεις του Γ. Χειμωνά» του Γρηγόρη Πεντζίκη.

Καβαλιώτισσα μάνα στην Αθήνα ψάχνει

• Το καινούργιο πεζογραφικό έργο του Θεόδωρου Γρηγοριάδη, το ανέκδοτο αφήγημα «Η δεύτερη γέννα», θα μεταφερθεί στο θέατρο.

«Είναι η νέα μητέρα του 21ου αιώνα, που κουβαλάει το παρελθόν μιας παλαιότερης Ελλάδας, αλλά πασχίζει να προσαρμοστεί με τα καινούργια που έρχονται», περιγράφει ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης την ηρωίδα του, Ρένα, που θα ερμηνεύσει η Φιλαρέτη Κομνηνού στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Φιλίππων

Πρωταγωνιστεί μια Καβαλιώτισσα μητέρα, η Ρένα, μεταξύ σαράντα πέντε και πενήντα ετών, η οποία έρχεται στην Αθήνα για να γιορτάσει τα γενέθλια της κόρης της, φοιτήτριας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τον έναν και μοναδικό ρόλο, γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο, θα ερμηνεύσει η Φιλαρέτη Κομνηνού.

Η παράσταση, που θα έχει τη μορφή θεατρικής ανάγνωσης, θα κρατήσει περί τη μία ώρα και θ’ ανεβεί στις 24 Αυγούστου, σε χώρο του λιμανιού της Καβάλας, στο πλαίσιο τού Φεστιβάλ Φιλίππων – Καβάλας. Τη σκηνοθεσία έχει αναλάβει ο διευθυντής του φεστιβάλ Θοδωρής Γκόνης, ενώ τα σκηνικά υπογράφει η Ελένη Στρούλια. Η «Δεύτερη γέννα», η οποία εκτείνεται σε εκατό σελίδες, θα κυκλοφορήσει σε βιβλίο, από τις εκδόσεις «Πατάκη», στις αρχές Οκτωβρίου.

Η γυναίκα, την οποία επινοεί ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης, έχει μία προβληματική σχέση με τον σύζυγό της, που εξαιτίας του γεγονότος ότι είναι λιμενικός, διορίζεται κατά καιρούς σε διάφορα λιμάνια. Ετσι, ζουν χωριστά, χωρίς ποτέ να καταφέρουν να έρθουν στην επικοινωνία εκείνη που υπαγορεύει η συζυγική ζωή.

Το έργο αρχίζει και ολοκληρώνεται μέσα σ’ ένα τριήμερο: οι χρονικές αναφορές που γίνονται από την αφηγήτρια κρατούν από το 2001 έως το 2004. Η κορύφωση ωστόσο επέρχεται τις παραμονές των Ολυμπιακών Αγώνων, σε μια Αθήνα που σκάβεται και βρίσκεται σε διαρκή αναστάτωση εν όψει του μεγάλου αθλητικού γεγονότος. Καταλύτης για την κινητοποίηση της δράσης του έργου, είναι η γειτόνισσα της φοιτήτριας κόρης, που είναι μία επαγγελματίας πόρνη, η οποία έχει ένα προβληματικό κοριτσάκι.

«Αυτή η γειτνίαση θα υποχρεώσει την πρωταγωνίστριά μου να αντιληφθεί τη δική της προσωπική αστάθεια. Εν τούτοις ο αναγνώστης ή ο θεατής, από την πρώτη κιόλας στιγμή, αντιλαμβάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά μ’ αυτή τη γυναίκα και την οικογένειά της. Αλλωστε, αυτό είναι το κύριο θέμα του έργου μου: Τι πάει λάθος στις οικογένειες του νέου αιώνα», λέει ο Καβαλιώτης συγγραφέας, πάντα προσκολλημένος -όπως παραδέχεται- δημιουργικά στο περιβάλλον της Βόρειας Ελλάδας, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε.

Το αφήγημα είναι πολυφωνικό, με την έννοια, όπως εξηγεί ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης, «ότι είναι γραμμένο με τέτοιον τρόπο, που να έχει όλες τις φωνές της γυναίκας. Εχει μια ποιητικότητα που πηγάζει από την ευαισθησία της, χωρίς να απουσιάζει η λαϊκότητα από τον τρόπο που θυμάται περιστατικά του παρελθόντος. Δεν σας κρύβω ότι η ηρωίδα μου πηγάζει από λογοτεχνικές ηρωίδες, που χαρακτηρίζονται από τραγικότητα. Η Ρένα θα μπορούσε να είναι ένας τύπος που βγαίνει κατευθείαν από τη «Φόνισσα» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη».

Ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης αντιμετωπίζει την ηρωίδα του ως μία γυναίκα που προσπαθεί να βρει την ταυτότητά της σε νέους καιρούς: «Είναι η νέα μητέρα του 21ου αιώνα, που κουβαλάει ένα παρελθόν μιας παλαιότερης Ελλάδας, αλλά πασχίζει να προσαρμοστεί με τα καινούργια πράγματα, που έρχονται και δεν μπορεί να τα κοντρολάρει. Ταυτόχρονα ανήκει στο «αγαπημένο» μου μοτίβο: είναι πάλι μια Βορειοελλαδίτισσα, η οποία θα αντιμετωπίσει το παρελθόν και τα μυστικά του μέσα στην Αθήνα».

Η «Δεύτερη γέννα» δεν παύει να είναι ένα στοίχημα του συγγραφέα με τον εαυτό του και με τους αναγνώστες του ή τους θεατές του, γεγονός που το αφήνει ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης να βγει στην επιφάνεια: «Στηρίζεται στην παρατήρηση, σε αναγνώσεις γυναικείων χαρακτήρων που συναντάμε σε άλλους συγγραφείς και στην ανδρική ευαισθησία που έχει πολλά στοιχεία με τα γυναικεία. Σήμερα, ο συγγραφέας πάνω απ’ όλα πρέπει να γράφει αλλάζοντας προσωπεία και ύφος, χωρίς να είναι προβλέψιμος».

Ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης γνώρισε την πρωταγωνίστρια του έργου του, Φιλαρέτη Κομνηνού, από τα χρόνια που ήταν και οι δύο φοιτητές, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Εκείνος φοιτούσε στην Αγγλική Φιλολογία κι εκείνη στη Φιλοσοφική Σχολή. Τους ένωσε και τους δύο η κοινή τους αγάπη για το θέατρο και τον κινηματογράφο, που στεγάστηκε στη φοιτητική θεατρική ομάδα Ομιλος Θεάτρου Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Η Φιλαρέτη, όπως θυμάται ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης, είχε δείξει από τότε το ταλέντο της. Αυτός μια φορά ανέβηκε στο θεατρικό σανίδι και κατέβηκε…*

• Του ΒΑΣΙΛΗ Κ. ΚΑΛΑΜΑΡΑ, Ελευθεροτυπία, Τετάρτη 22 Ιουλίου 2009

Οι καπνεργάτες και η αρχόντισσα

• Μια παράσταση με πρώτη ύλη αυθεντικές αφηγήσεις καπνεργατών της Καβάλας είναι «Η ζωή εφάμιλλη» που, ενταγμένη στο Φεστιβάλ Φιλίππων-Καβάλας, θα εγκατασταθεί για ένα τριήμερο (27-29 Ιουλίου) στο Τελωνείο των Αποθηκών του Οργανισμού Λιμένος της πόλης.

Γιώργος Μοσχίδης, Λυδία Φωτοπούλου, Θοδωρής Γκόνης στο Μουσείο Καπνού, στην Καβάλα

Τα κείμενα προέρχονται από μαρτυρίες που είχε κάποτε συλλέξει η Τερψιθέα Ευστρατίου και φυλάσσονται στο Ιστορικό Αρχείο του Δημοτικού Μουσείου Καβάλας. Ετσι τα εντόπισε κάποτε ο Θοδωρής Γκόνης. Και έφτασε ο καιρός να τα παραδώσει στους Γιώργο Μοσχίδη, Λυδία Φωτοπούλου, Αργύρη Μπακιρτζή και σε πέντε νεαρούς σπουδαστές της Δραματικής Σχολής του ΚΘΒΕ (τους Μαρία Γιαννακέα, Γιώργο Γιόκοτο, Ξένια Πετμεζά, Αναστασία Χατζάρα, Ανδρέα Ανδρέου).

Οι τελευταίοι, καθισμένοι ανάμεσα στο κοινό, θα διευκολύνουν την αφηγηματική ροή, υποβάλλοντας ερωτήσεις. Είναι ένας από τους σκηνοθετικούς τρόπους του Θοδωρή Γκόνη για να αποφύγει «τη γραφικότητα και το «μνημόσυνο». Η παράσταση θέλει να συνομιλήσει με το σήμερα. Τα τρία πρόσωπα έχουν βάλει τα καλά τους και λένε τις ιστορίες τους χωρίς να νοσταλγούν, να ελεεινολογούν ή να δακρύζουν. Ετσι όπως θα μίλαγε κανείς στον συνταξιδιώτη του στο τρένο».

Οι ρόλοι είναι υπαρκτά πρόσωπα που, στις διηγήσεις τους, «ακτινογραφούν» τη ζωή της Καβάλας όταν ήταν το πρώτο καπνοπαραγωγικό κέντρο της Ελλάδας, με εργατικό δυναμικό που το 1925 ξεπερνούσε τους 12.543 ανθρώπους. Κάποιες από τις περίφημες καπναποθήκες διασώζονται άλλωστε ακόμα -αν και οι περισσότερες έχουν δώσει τη θέση τους σε σύγχρονα μεγαθήρια.

Οι αφηγήσεις δύο καπνεργατών, του Αλτικουλάκη (που πέθανε πρόσφατα) και του Μανάφη (τα ίχνη του έχουν χαθεί), καθώς και της συζύγου γνωστού καπνεμπόρου, Αρτεμης Χαρισιάδου (που είναι σήμερα 89 ετών), έγιναν με την επιμέλεια της Γεωργίας Τριανταφυλλίδου και της Ολγας Μάμαλη θεατρικός καμβάς…

Μέσα από τις ιστορίες των τριών ηρώων το ατομικό συναντά το δημόσιο: ξετυλίγεται ζωντανά το παρελθόν, η καθημερινότητα ανθρώπων που ερωτεύτηκαν, παντρεύτηκαν, έκαναν παιδιά και γέρασαν, καθώς τα χέρια τους ξεχώριζαν τα καπνά.

*ΖΩΗ ΕΦΑΜΙΛΛΗ. Ο Αλτικουλάκης «μιλά για την τέχνη του σαν ποιητής», λέει ο Θοδωρής Γκόνης. «Μιλά όμως και για τα καπνομάγαζα, το εργατικό κίνημα, τους πρώτους νεκρούς από τις μεγάλες απεργίες… Δικό του μότο είναι και ο τίτλος που επανέρχεται στην αφήγησή του. Λέει π.χ. «κι επειδή οι χωροφύλακες δεν έφτασαν, φέρανε και στρατό, αλλά οι καπνεργάτες δεν το έβαζαν κάτω. Η ζωή εφάμιλλη…». Από την αφήγησή του περνά όλη η ιστορία του καπνεργατικού κινήματος».

Τον ρόλο ανέλαβε ο Γιώργος Μοσχίδης. Εχει γεννηθεί και ο ίδιος στην Καβάλα από μητέρα που ήταν κόρη καπνεμπόρων και πατέρα καπνεργάτη, Αριστερό, με αγώνες. Τον πατέρα του, μάλιστα, τον μνημονεύει ο Αλτικουλάκης στην αφήγησή του ως πρωτεργάτη στους συνδικαλιστικούς αγώνες. Ηταν μια έκπληξη και μια μεγάλη συγκίνηση για τον Μοσχίδη!

*Ο ΛΕΩΝ ΒΡΥΧΑΤΑΙ. Ο Μανάφης «ασχολείται περισσότερο με την καθημερινότητα. Λέει π.χ. πώς παιδιά στο δημοτικό διδάσκονταν την καθαρεύουσα, μια γλώσσα που τους φαινόταν ολοσδιόλου ξένη σε σχέση με αυτήν που μιλούσαν στο σπίτι τους. Εχει ένα απολαυστικό απόσπασμα στο οποίο θυμάται το μάθημα ήχων των ζώων «ο λέων βρυχάται, ο κύων υλακτεί…»». Ο Αργύρης Μπακιρτζής αναλαμβάνει αυτό το κομμάτι. Οχι μόνον. Είναι κι ο υπεύθυνος για τη μουσική. Υπάρχει περίπτωση στην παράσταση να ακουστούν και ανέκδοτα τραγούδια καθώς ο «Χειμερινός Κολυμβητής» έχει στα χέρια του τους στίχους του «μπάρμπα-Σταύρου Καραμανιώλα», καπνεργάτη, σήμερα 100 ετών αλλά σε πλήρη ακμή. Ενα δείγμα; «Βγήκα στα καπνομάγαζα από 9 χρονώ, χωρίς να είμαι έρημο, ούτε κι ορφανό…».

*ΟΙ ΕΞΩΜΕΣ ΤΟΥΑΛΕΤΕΣ. Με καταγωγή από την Καβάλα και η Λυδία Φωτοπούλου ανακαλεί οσφρητικές μνήμες. «Ημουν μικρή, ζούσαμε στη Θεσσαλονίκη, αλλά περνούσαμε τα καλοκαίρια μας στην Καβάλα. Ο μπαμπάς μου είχε φίλους καπνεμπόρους και μ’ έπαιρνε μαζί του όταν τους επισκεπτόταν. Θυμάμαι τη μυρωδιά του υγρού καπνού…».

Ο ρόλος της είναι αυτός της Αρτεμης Χαρισιάδου, που εκπροσωπεί την άλλη όψη του… καπνού. Ανήκει στην αριστοκρατία της πόλης κι είναι σύζυγος του καπνεμπόρου Χαρισιάδη, πρώην Μακεδονομάχου, ήρωα κι απελευθερωτή της Καβάλας.

«Μιλάει με μεγάλη αθωότητα για τους χορούς στα σπίτια, περιγράφει τις μακριές, έξωμες τουαλέτες της, το πόσο όμορφη ήταν και με τον ίδιο άμεσο κι αθώο τρόπο μιλάει για τον πόλεμο και τη φτώχεια και θυμάται πώς τους έκαψαν οι Βούλγαροι το σπίτι… Είναι μια υπέροχη γυναίκα, που αντιμετωπίζει σοφά το πέρασμα του χρόνου. Κάποια στιγμή λέει: «τώρα είμαι 84, ήμουν καλύτερα αλλά αρρώστησα». Ετσι απλά, διατηρώντας το ίδιο κέφι για τη ζωή».

*ΗΧΟΣ ΣΑΝ ΤΡΑΓΟΥΔΙ. Εκτός από τις αφηγήσεις και τα τραγούδια, μια περίεργη «μελωδία» θα συνοδεύει την παράσταση. Σε μια αφήγηση ένας καπνεργάτης έλεγε πως ο διαρκής ήχος των μηχανημάτων επεξεργασίας του καπνού θα μπορούσε να τρελάνει οποιονδήποτε, «αλλά εγώ δεν τρελάθηκα γιατί ο ήχος μού έμοιαζε με σπουδαία τραγούδια». Γι’ αυτό ο Γκόνης σκέφτηκε να φέρει στη σκηνή από το μουσείο καπνού της πόλης τέτοια μηχανήματα, που θα μπουν ξανά ύστερα από χρόνια σε λειτουργία, ως διακριτικός απόηχος μιας ολόκληρης εποχής… *

• Της ΝΑΤΑΛΙ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ, Ελευθεροτυπία, Σάββατο 18 Ιουλίου 2009

Μάνος Ελευθερίου: «Αγριο πράγμα τα γηρατειά, αλλά θέλουν χιούμορ»

• Δωμάτιο ενός πτωχοκομείου ή οίκου ευγηρίας. Μέσα σε αυτό ένας μοναχικός ηλικιωμένος άνδρας μονολογεί. Συνομιλεί με τη γυναίκα του, που βρίσκεται σε διπλανό δωμάτιο, χωρίς ποτέ να του απαντά. Και περιμένει με λαχτάρα έναν δημοσιογράφο, που ζήτησε να τον επισκεφτεί.

«Μια σκηνή, που μου έχει εντυπωθεί εδώ και χρόνια, βγήκε τώρα στην επιφάνεια: ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας βράβευε τον Νουρέγιεφ, που βρισκόταν σε αναπηρικό καροτσάκι στην ίδια σκηνή, που πριν από κάποια χρόνια πέταγε!», λέει ο Μάνος Ελευθερίου για τον τρόπο που εμπνεύστηκε τον «Γέρο Χορευτή»

«Πρέπει να είναι πρώην ηθοποιός του μουσικού θεάτρου, της επιθεώρησης και πρέπει να έχει παίξει μόνο στην επαρχία», λέει, σαν να υποθέτει, ο Μάνος Ελευθερίου για τον ήρωα του «Γέρου Χορευτή», του ομώνυμου θεατρικού του μονολόγου. Κι όμως, τον ξέρει καλά. Τη Δευτέρα το βράδυ, μάλιστα, θα τον «ζωντανέψει» ο ίδιος μέσα στον ατμοσφαιρικό ανακαινισμένο χώρο της «Παλιάς Μουσικής» («Χαλίλ Μπέη» Τζαμί), στο Φεστιβάλ Φιλίππων-Καβάλας. Θα παρουσιάσει τον μονόλογο υπό μορφή Θεατρικού Αναλογίου.

Ο ήρωάς του σχεδόν παραληρεί. Λέει κάποια στιγμή: «Η ζωή μου έτσι θα καταντήσει, όπως στην Ψυχώ του Χίτσκοκ». Σε κάποια άλλη φτάνει να φωνάξει και τη μητέρα του. «Μου συνέβη κι εμένα αυτό προχθές, ξέρετε», εξομολογείται ο Μάνος Ελευθερίου. «Τσακώθηκα μαζί της. Εχει πεθάνει, όμως, εδώ και 20 χρόνια».

Ο ήρωάς του, όμως, δεν δίνει μεγάλη σημασία στο παρελθόν. Τον ενδιαφέρει περισσότερο ο ερχομός του δημοσιογράφου. Είναι γεμάτος προσμονή. Επιτέλους, κάποιος τον θυμήθηκε ή τον ανακάλυψε. Αυτό περίμενε τόσα χρόνια. Σκέφτεται τι ακριβώς πρέπει να του πει. Θέλει να χαρίσει όλα του τα υπάρχοντα στο νεανικό δροσερό πρόσωπο, που πλάθει με τη φαντασία του. «Οχι όμως έτσι. Θέλει να πιάσουν τόπο, γι’ αυτό θα τον περάσει πρώτα από «ακτινογραφία»», εξηγεί.

Δεν χρειάζονται περισσότερα για να βεβαιωθούμε πως πρόκειται για έναν μονόλογο γεμάτο αυτοβιογραφικές αναφορές. «Δεν είναι νοσταλγικός ο μονόλογος. Εχει και χιούμορ και πολλά άλλα. Ολα λέγονται με υπαινιγμούς», εξηγεί ο Μάνος Ελευθερίου. Νιώθει να ταυτίζεται ο ίδιος με τον ήρωά του; «Ναι. Είναι άγριο πράγμα τα γηρατειά», λέει. «Το θέμα είναι πώς τα αντιμετωπίζεις ή σε τι θέση είσαι για να τα αντιμετωπίσεις. Ο ήρωας του μονολόγου το καταλαβαίνει και το παραδέχεται ότι δεν μπορεί πια να ζήσει μόνος του», συμπληρώνει.

Ο πολυτάλαντος ποιητής και πεζογράφος μας είναι μόλις 71 ετών και υγιέστατος. «Ομως, πολλοί συμμαθητές και φίλοι μου αρρωσταίνουν ο ένας μετά τον άλλο. Πολλοί έχουν φύγει ήδη. Ανθρωποι σπουδαίοι, που πεθαίνουν χωρίς κανείς να τους πάρει είδηση».

• Ο Νουρέγιεφ σε καροτσάκι

Στο διπλανό δωμάτιο από τον ήρωά του βρίσκεται ένας γέρος χορευτής, αμίλητος από ένα βαρύ εγκεφαλικό. Αυτός είναι που δίνει τον τίτλο στο μονόλογο. «Στα νιάτα του στριφογύριζε σαν αφιονισμένος δερβίσης και τώρα είναι ανίκανος να περπατήσει», εξηγεί ο Μάνος Ελευθερίου. Δύο σκηνές, που εδώ και χρόνια είχαν στοιχειώσει το μυαλό του, βρήκαν τη διέξοδο να εκφραστούν μέσω του «Γέρου Χορευτή».

«Η μία ήταν πριν από σαράντα χρόνια. Είδα στο Παρίσι να ανοίγει η πόρτα ενός αυτοκινήτου και από μέσα να βγαίνει υποβασταζόμενος ένας γέρος, που μόλις μπορούσε να μετακινηθεί. Συγκλονίστηκα όταν αργότερα μου είπαν πως επρόκειτο για πρώτο χορευτή της Οπερας των Παρισίων. Κι όμως, του ήταν αδύνατον να περπατήσει», διηγείται ο συγγραφέας. «Η άλλη είναι όταν ο πρόεδρος της Δημοκρατίας βράβευε τον Νουρέγιεφ, που βρισκόταν πάνω σε αναπηρικό καροτσάκι, στην ίδια σκηνή που πριν από κάποια χρόνια πέταγε!»

Και συνεχίζει με ανάλογες σκληρές εικόνες από τα γηρατειά. «Είχα δέκα χρόνια τον πατέρα μου σε Οίκο ευγηρίας και πήγαινα καθημερινά. Ξέρω πολύ καλά τι συμβαίνει εκεί. Θυμάμαι μια πιανίστα, που δεν αναγνώριζε την εγγονή της, για την οποία κάποτε τρελαινόταν. Ενας καλός μου φίλος με επανέφερε στην τάξη τότε. Μου έλεγε, μη γράφεις συνέχεια για αρρώστιες και για δυστυχίες. Τώρα, όμως, που τα έζησε και ο ίδιος, μου είπε πως έχω δίκιο. Είναι αλήθεια. Βέβαια, στην τέχνη δεν έχει σημασία να λέμε την αλήθεια», κάνει πιο ανάλαφρη την κουβέντα. «Σημασία στην τέχνη έχει να φαίνεται το ψεύδος και εσύ να εξακολουθείς να πιστεύεις πως είναι αλήθεια. Να πρόκειται για τα χειρότερα κουρέλια και ο θεατής να ορκίζεται πως πρόκειται για βυζαντινή πορφύρα. Ο Τσαρούχης έκανε θαύματα… Εφτιαχνε υπέροχα λουλούδια με πολύχρωμες φωτογραφίες περιοδικών».

Αγαπά το θέατρο; «Το αγαπώ, αλλά όχι τους ηθοποιούς. Εχουν μεγάλη αντιπαλότητα μεταξύ τους, που μπορεί να φτάσει μέχρι και στον θάνατο. Πρόσφατα, όμως, είδα και μια σπουδαία παράσταση. Την «Ελένη», του Ρίτσου, με τον Βασίλη Παπαβασιλείου. Εκεί καταλαβαίνεις τι πάει να πει μεγάλος ηθοποιός, τι πάει να πει άρθρωση, τι πάει να πει σκηνοθεσία».

• Της ΕΛΕΝΑΣ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ, Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 17 Ιουλίου 2009

Μια «Πάχνη» στο λιμάνι της Καβάλας

• Οι αποθήκες του Τελωνείου στο Λιμάνι της Καβάλας είναι στενά συνδεδεμένες με την βιομηχανική ανάπτυξη και την πολιτιστική κληρονομιά της βορειοελλαδίτικης πόλης. Ο χώρος αυτός επελέγη απο το Φεστιβάλ Φιλίππων – Καβάλας για να φιλοξενηθεί σήμερα, αύριο και μεθαύριο το θεατρικό έργο «Πάχνη» των Καβαλιωτών συγγραφέων Αντώνη και Κωνσταντίνου Κούφαλη.

Σκηνοθέτης του έργου, που είχε δημιουργήσει ιδιαίτερη αίσθηση στις «Αναγνώσεις» του Εθνικού Θεάτρου, είναι ο Τάκης Τζαμαργιάς, ο οποίος και σημειώνει σχετικά: Οι ήρωες στήνουν ένα παιχνίδι τρόμου και αγωνίας, ηδονής και ματαίωσης, φαντασίας και ονείρου, αλήθειας και ψέματος, μύθου και πραγματικότητας. Σε μια εξαιρετικά κρίσιμη κατάσταση, τη στιγμή που κινδυνεύουν να χάσουν τον δρόμο τους, ξυπνά η πολυάσχολη μνήμη τους και αρχίζουν την περιπλάνηση στα ανελέητα πυκνά στρώματα της πάχνης των παιδικών τους χρόνων, εκεί όπου περισσεύουν η έκπληξη και ο θυμός… Οι νεαροί φίλοι και πρωταγωνιστές του έργου, ο Στέφανος και ο Δούκας, μας παρουσιάζουν μια πανοραμική όψη των οριακών κοινωνικών τοπίων. Τα επεισόδια που αφηγούνται, καθώς διασχίζουν τους δρόμους της πόλης, πάνω σε μια μηχανή, μας μεταφέρουν σ’ έναν κόσμο αμείλικτα βίαιο, έναν κόσμο σε αποσύνθεση. Αυτό που ίσως αναζητούν είναι να διεκδικήσουν πίσω τη σκιά τους, να επιστρέψουν στην τρισδιάστατη πραγματικότητα, για να χαράξουν από την αρχή τη διαδρομή τους.

• Η ΑΥΓΗ: 14/07/2009

«Πάχνη» στo Φεστιβάλ Φιλίππων – Καβάλας

• Το Φεστιβάλ Φιλίππων – Καβάλας, θα παρουσιάσει (14-16/7), εγκαινιάζοντας μάλιστα το θεατρικό χώρο στις Αποθήκες Οργανισμού Λιμένος – Τελωνείο, το έργο «Πάχνη» των Καβαλιωτών συγγραφέων Αντώνη και Κωνσταντίνου Κούφαλη. Το έργο, που παρουσιάστηκε στις «Αναγνώσεις» του Εθνικού Θεάτρου, προκαλώντας αίσθηση, μιλά για το νυχτερινό τοπίο μιας πόλης, τις γειτονιές με τις «άχαρες, κατακόρυφες, τσιμεντένιες» πολυκατοικίες, όπου δυο φίλοι παρουσιάζουν μια πανοραμική όψη των οριακών κοινωνικών τοπίων. Τα επεισόδια που αφηγούνται, διασχίζοντας τους δρόμους με μια μηχανή, μας μεταφέρουν σ’ έναν κόσμο αμείλικτα βίαιο, έναν κόσμο σε αποσύνθεση. Αυτό που ίσως αναζητούν είναι να διεκδικήσουν και να χαράξουν από την αρχή τη διαδρομή τους. Σκηνοθεσία: Τάκης Τζαμαργιάς, σκηνογραφία: Γιάννης Θοδωράκης, μουσική: Δημήτρης Ζαβρός, κίνηση: Ζωή Χατζηαντωνίου, βίντεο: Σοφία Παπαδοπούλου, Dj – Performer: Θωμάς Ρίζος, φωτισμοί: Κώστας Σιδηρόπουλος. Παίζουν: Γιώργος Ντούσης, Μάνος Καρατζογιάννης.

Φεστιβάλ Φιλίππων – Καβάλας: Εναρξη με Γιάννη Ρίτσο

Γιάννης Ρίτσος

Απόψε (9.30μμ), με την πρώτη πανσέληνο του Ιουλίου, αρχίζει το Φεστιβάλ Φιλίππων – Καβάλας, παρουσιάζοντας, στο κάστρο, τη «Σονάτα του σεληνόφωτος» του Γιάννη Ρίτσου και τιμώντας τα 100 χρόνια από τη γέννηση του ποιητή. Τον εμπνευσμένο από τη ομώνυμη σύνθεση του Μπετόβεν ποιητικό μονόλογο του Ρίτσου θα ερμηνεύσει η Λυδία Φωτοπούλου. Σκηνοθεσία Δημήτρη και Λίλας Σωτηρίου, φωτισμοί Μαρίας Αθανασοπούλου.Το Φεστιβάλ Φιλίππων – Καβάλας θα παρουσιάσει και τις εξής παραστάσεις: 9,10/7 Μπρεχτ «Η όπερα της πεντάρας» (συμπαραγωγή των ΔΗΠΕΘΕ Βέροιας και Κέρκυρας και της «Εποχής»). 14-16/7 Αντώνη και Κωνσταντίνου Κούφαλη «Πάχνη». 18/7 ΔΗΠΕΘΕ Λάρισας Αισχύλου «Χοηφόρες». 20/7 Μάνου Ελευθερίου «Ο γέρος χορευτής». 22/7 Συναυλία των Γιώργου Ανδρέα, Ελένη Τσαλιγοπούλου, Μανώλης Καραντίνης. 25/7 ΚΘΒΕ Ευριπίδη «Τρωάδες». 27-29/7 «Η ζωή εφάμιλλη (Αφηγήσεις καπνεργατών)». 31/7 ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης Θερβάντες «Δον Κιχώτης». 4/8 Μολιέρου «Κατά φαντασίαν ασθενής». 5,6/8 Διήμερο σύγχρονου χορού. 7,8/8 «Θεατρική Διαδρομή»: «Αι δύο ορφαναί». 12,13/8 Εύας Στεφανή «Μαύρη Ακρόπολη». 21/8 Εθνικό Θέατρο Αισχύλου «Πέρσες». 24/8 Θεόδωρου Γρηγοριάδη «Η δεύτερη γέννα». 28/8 Εθνικό Θέατρο Ευριπίδη «Αλκηστις». 30,31/8 Λόρενς Ντάρελ «Αλεξανδρινό κουαρτέτο – Κλέα». 2/9 Εθνικό Θέατρο – Παιδική Σκηνή «Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων».

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ

21/7/2002

— Θεατρική «χαρτογράφηση» ανά την Ελλάδα

8/7/2001

— Πλούσιο φεστιβαλικό θεατρικό καλοκαίρι

1/7/2001

— Εκτός των «τειχών»

27/7/1997

— Να στηρίξουμε τα Δημοτικά Θέατρα

23/6/1996

— Είναι κάτι νύχτες με φεγγάρι…