Γιώργος Χειμωνάς, ο Αμλετ της Καβάλας

• Της ΒΕΝΑΣ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, Ελευθεροτυπία, Σάββατο 17 Απριλίου 2010

Ο Θοδωρής Γκόνης έρχεται στο ραντεβού μας κουβαλώντας μια τσάντα με βιβλία. Μου διαβάζει μια φράση από το «Ποιον φοβάται η Βιρτζίνια Γουλφ;», του Γιώργου Χειμωνά. Μιλάει για έναν «συγγραφέα του ορίζοντα», που «θα μπορεί να υψωθεί ώς τον ουρανό, όχι μονάχα με άλματα, αλλά περισσότερο με έλικες και με σπείρες».

Κάπως έτσι ονειρεύεται και το Φεστιβάλ Φιλίππων – Καβάλας, που ανέλαβε πρώτη φορά πέρυσι το καλοκαίρι, για να το κάνει αμέσως talk of the country. «Να πατάει στην Καβάλα, αλλά να αποκτά… ύψος», λέει. Και καταφεύγει και πάλι στα αγαπημένα του βιβλία. «Λέει ο Σολωμός σε μια επιστολή του στον Τερτσέτη: «Καλά τα δημοτικά ποιήματα, αλλά όλο αυτό πρέπει να είναι εφαλτήριο για να ανεβαίνεις προς τα πάνω»».

Με λίγα λόγια, η εντελώς πρωτότυπη, αλλά και υψηλού ρίσκου συνταγή για το Φεστιβάλ Φιλίππων – Καβάλας, που αποδείχτηκε ευτυχώς απόλυτα επιτυχημένη, συνδυάζει μερικές ιδέες, άγνωστες στην Ελλάδα του λαϊκισμού και του τοπικού παραγοντισμού.

– Οχι μετακλήσεις, αλλά πρωτογενείς, φρέσκες θεατρικές παραγωγές, που να εμπλέκουν ντόπιους συγγραφείς και καλλιτέχνες. Οχι τους γνωστούς μίζερους και χωρίς λόγο επηρμένους, που κάθε επαρχία διαθέτει, αλλά εκείνους που συνομιλούν με τα ρεύματα της εποχής τους.

– Νέα πρόσωπα και θέματα. Νέοι χώροι, απλωμένοι σε όλη την πόλη (για παράδειγμα το Τελωνείο, το Ιμαρέτ, το Απεντομωτήριο).

Οι 30 χιλιάδες θεατές, που έκαναν πέρυσι sold out τις παραστάσεις, είναι εγγύηση ότι φέτος τα πράγματα θα πάνε ακόμα καλύτερα. Υπάρχει και ακόμα μία. Το Φεστιβάλ, που διαρκεί δύο ολόκληρους μήνες (Ιούλιο και Αύγουστο), είναι φέτος αφιερωμένο στον Γιώργο Χειμωνά. Ο ποιητικός του τίτλος («Γιώργος Χειμωνάς: ο Αμλετ της Καβάλας») μεταφράζει με τον καλύτερο τρόπο αυτό που είχε ο Θοδωρής Γκόνης στο μυαλό του.

«Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα, είχα έγνοια να κάνω κάτι για τον Χειμωνά. Οχι, προς Θεού, μνημόσυνο, επειδή φέτος κλείνουν δέκα χρόνια από τον θάνατό του. Αλλά υπήρχε αυτή η υπέροχη σύμπτωση. Γεννήθηκε στην Καβάλα το 1938. Και μπορεί να μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη και να έζησε στην Αθήνα, αλλά η σχέση του με την πόλη ήταν ιδιαίτερη. Οταν την επισκεπτόταν, επέστρεφε στην Αθήνα άλλος άνθρωπος. Μου το είπε και η Λούλα Αναγνωστάκη. «Επαιρνα τηλέφωνο τους φίλους του και τους ρώταγα: Μα τι του κάνατε κει πάνω και γύρισε τόσο καλά;»».

«Μου αρέσει να φαντάζομαι τον Γιώργο Χειμωνά, σαν συγγραφέα του ορίζοντα, να περπατάει παντού στην πόλη, στα κάστρα της…», λέει ο Θοδωρής Γκόνης. Και τοποθετεί στο κέντρο του Φεστιβάλ πέντε εκδηλώσεις, που έχουν σχέση μαζί του.

– «Ο Αμλετ του Γιώργου Χειμωνά – Τίποτα από μένα δεν φαίνεται»: όπως δηλώνει προκλητικά, ίσως, ο τίτλος· πρόθεση του Θοδωρή Γκόνη και του Γιάννη Λεοντάρη, που συνυπογράφουν δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία, είναι «να ξαναδούμε και να ξανακούσουμε το κείμενο του Σέξπιρ μέσα από τη μεταφραστική γραφή του Χειμωνά, που αυτονομείται από το σεξπιρικό πρωτότυπο». Θα είναι, κατά τα άλλα, μια κανονική, μεγάλη παραγωγή, που θα εστιάζει στο πρόσωπο του Αμλετ (τα περιφερειακά κομμάτια έχουν κοπεί) και θα έχει τουλάχιστον μια πρωτοτυπία. Εκτός από τον νεαρό Πέτρο Μάλαμα (γιο του Σωκράτη Μάλαμα), τον ρόλο του Δανού πρίγκιπα θα επωμισθούν κάποιες στιγμές και δύο γυναίκες: η Λυδία Φωτοπούλου και η Μαρία Κεχαγιόγλου!

– «Ο Γιώργος ως Αμλετ»: είναι αναμφίβολα η μεγάλη επιτυχία του Φεστιβάλ. Πρόκειται για ένα κείμενο, που έγραψε η Λούλα Αναγνωστάκη και θα το παρουσιάσει η Ρένη Πιττακή. «Ο Γιώργος είναι μόνος μέσα στο απέραντο δάσος. Προχωράει. Εικόνες παρουσιάζονται μπροστά του. Γυναίκες ωραίες, εκτυφλωτικά ωραίες. Και λίγο πιο πέρα εκτυφλωτικά άσχημες, που του φαίνονται το ίδιο. Οι άνδρες βασιλιάδες χρυσοί. Και την άλλη στιγμή σπασμένοι…».

– Ακόμα ένα θεατρικό αναλόγιο, με ερμηνευτές τον Θανάση Δήμου και τη Μαρία Πρωτόπαππα, είναι γραμμένο από τους Καβαλιώτες συγγραφείς και φίλους του Χειμωνά, Κοσμά Χαρπαντίδη («Ο Γιώργος Χειμωνάς περιηγείται στο όρος Σύμβολο») και Διαμαντή Αξιώτη («Βασιλιάς της Ασίας»).

– Ο Ευριπίδης Γαραντούδης στο δικό του κείμενο («Θάλαμος») βασίζεται σε ανθολόγιο κειμένων του Γ. Χειμωνά. Το παρέδωσε στα καλά χέρια της Εύας Στεφανή και του Γιώργου Σκεύα για μια παράσταση, που θα συζητηθεί.

– Ακόμα και στο πάρτι της έναρξης του Φεστιβάλ θα πρωταγωνιστεί ο Γιώργος Χειμωνάς. Εκεί που νεανικά συγκροτήματα της Καβάλας θα παίζουν ροκ, δύο μαθητές Λυκείου, η Μαρκέλλα Δεμερτζή και ο Ανδρέας Αγγελάκογλου, θα διαβάσουν κείμενα που έγραψαν γι’ αυτόν.

Εχει ακούσει χιλιάδες επαίνους στη ζωή του ο Θοδωρής Γκόνης. Για τους στίχους του, για τις παραστάσεις του, για τον μαγικό τρόπο με τον οποίο δίνει ζωή στους επαρχιακούς θεσμούς που αναλαμβάνει (ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου και τώρα Σερρών). «Δεν είναι προσωπική μου υπόθεση το να πάει κάτι καλά στο Αγρίνιο, στις Σέρρες ή στην Καβάλα. Στην ηλικία που είμαι, από το να παίζω τον Αμλετ, βρίσκω ότι είναι πιο «αμλετικό» να οργανώνω χώρους για να τον παίζουν οι νέοι», απαντά. *

Φεστιβάλ Φιλίππων Καβάλας 2010

1 ΙΟΥΛΙΟΣ θεατράκι Μωχάμετ Αλι

Εναρξη του φεστιβάλ με ένα μεγάλο πάρτι στο οποίο θα συμμετέχουν τα νεανικά μουσικά ροκ σχήματα της Καβάλας «The Dreamers», «Suiland» και «Wormed Potatoes». Οι μαθητές Λυκείου Καβάλας Μαρκέλλα Δεμερτζή και Ανδρέας Αγγελάκογλου θα διαβάσουν κείμενά τους για τον Γιώργο Χειμωνά.

05 ΙΟΥΛΙΟΣ Λιμενοβραχίονας

Συναυλία Θάνου Μικρούτσικου με τους Χρήστο Θηβαίο, Ρίτα Αντωνοπούλου και Γιάννη Κούτρα. Θα ακουστούν και τραγούδια του Μικρούτσικου που αγάπησε ο Γιώργος Χειμωνάς.

12 13 14 15 16 ΙΟΥΛΙΟΣ Απεντομωτήριο

ΒΟΡΡΑΣ Α:«Πέστροφα Δουνάβεως» του Μισέλ Φάις, σκηνοθεσία Λίλυ Μελεμέ, και «Μικρό Λεξικό Ανωμάλων» των Αντώνη και Κωνσταντίνου Κούφαλη, σκηνοθεσία Κοσμάς Φοντούκης. Παίζουν:Αννέζα Παπαδοπούλου, Ιωάννα Παππά, Ομηρος Πουλάκης.

19 20 21 22 23 ΙΟΥΛΙΟΣ Απεντομωτήριο

ΒΟΡΡΑΣ Β:«Βλαβερές Αναγνώσεις» του Θεόδωρου Γρηγοριάδη, σκηνοθεσία Γιάννης Παρασκευόπουλος, και «Τι λες κι εσύ, Μπάμπη;» του Σάκη Σερέφα, σκηνοθεσία Βίκη Γεωργιάδου.

Παραγωγή ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Φιλίππων Καβάλας.

26 27 28 29 30 ΙΟΥΛΙΟΣ Θέατρο Κάστρου

Ο Αμλετ του Γιώργου Χειμωνά, «Τίποτα από μένα δεν φαίνεται», συμπαραγωγή Φεστιβάλ Φιλίππων Καβάλας/θίασος «Κανιγκούντα». Συμμετέχουν ΔΗΠΕΘΕ Σερρών και Κομοτηνής.

Σκηνοθεσία και δραματουργική επεξεργασία: Θοδωρής Γκόνης και Γιάννης Λεοντάρης. Παίζουν:Λυδία Φωτοπούλου, Μαρία Κεχαγιόγλου, Μαρία Μαγκανάρη, Ρεβέκκα Τσιλιγκαρίδου, Ανθή Ευστρατίδου, Συρμώ Κεκέ, Πέτρος Μάλαμας.

2 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Κήποι Ιμαρέτ

θεατρικό Αναλόγιο-Λούλα Αναγνωστάκη: «Ο Γιώργος ως Αμλετ» με τη Ρένη Πιττακή.

4 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Παλιά Μουσική

Θεατρική Ανάγνωση:«Συγκοπή πλατάνου» του Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλου. Αφηγείται ο Στέλιος Μάινας.

9 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Παλιά Μουσική

Θεατρικό Αναλόγιο:Κοσμάς Χαρπαντίδης «Ο Γιώργος Χειμωνάς περιηγείται στο όρος Σύμβολο» του Κοσμά Χαρπαντίδη και «Βασιλιάς της Ασίας» του Διαμαντή Αξιώτη. Ερμηνεύουν:Θανάσης Δήμου, Μαρία Πρωτόπαππα

11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Απεντομωτήριο

Θεατρικό Αναλόγιο:«Θάλαμος» του Ευριπίδη Γαραντούδη, Ανθολόγιο Κειμένων Γιώργου Χειμωνά. Σκηνοθεσία:Εύα Στεφανή, Γιώργος Σκεύας.

24 25 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Απεντομωτήριο

Διήμερο σύγχρονου χορού:Sinequanon «…Ενα ακόμα και φύγαμε…»

ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΦΙΛΙΠΠΩΝ

2 ΙΟΥΛΙΟΣ «Τρωάδες» του Ευριπίδη από το θέατρο του Νέου Κόσμου, σκηνοθεσία Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος εμ τη Λυδία Κονιόρδου.

9 10 ΙΟΥΛΙΟΣ «Αχαρνής» του Αριστοφάνη από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, σκηνοθεσία Σωτήρης Χατζάκης, με τους Σταμάτη Κραουνάκη, Γρηγόρη Βαλτινό και Κώστα Βουτσά.

17 18 ΙΟΥΛΙΟΣ «Οιδίπους Τύραννος» του Σοφοκλή από το «Αμφι-θέατρο» Σπύρου Ευαγγελάτου με τους Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη.

24 ΙΟΥΛΙΟΣ «Πλούτος-Πενίας Θρίαμβος»

του Αριστοφάνη από το θέατρο Τέχνης, σκηνοθεσία Διαγόρας Χρονόπουλος, με τους Κάτια Γέρου, Δημήτρη Λιγνάδη, Αλέξανδρο Μυλωνά, Μάνια Παπαδημητρίου.

31 ΙΟΥΛΙΟΣ «Ορέστεια» του Αισχύλου από το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας, σκηνοθεσία Λουκάς Θάνου, με τους Γιάννη Βόγλη και Μαρία Κατσανδρή.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

*«Λυσιστράτη» του Αριστοφάνη από το Εθνικό θέατρο σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα με τους Βασίλη Χαραλαμπόπουλο, Χρήστο Χατζηπαναγιώτη, Ελένη Κοκκίδου.

*«Ιππής» του Αριστοφάνη από το ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου, σκηνοθεσία Βασίλης Νικολαϊδης, με τους Παύλο Χαϊκάλη, Γιώργο Αρμένη.

*«Ορέστης» του Ευριπίδη από το Εθνικό Θέατρο, σκηνοθεσία Γιάννης Χουβαρδάς, με τους Νίκο Κουρή, Στεφανία Γουλιώτη, Ακύλλα Καραζήση, Νίκο Καραθάνο, Τάνια Τρύπη, Χρήστο Στέργιογλου.

23 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ «Ομήρου Οδύσσεια, το Παραμύθι των παραμυθιών», κείμενο-σκηνοθεσία Κάρμεν Ρουγγέρη.

27 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Συναυλία Γιώργου Νταλάρα

ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΕΚΔΗΔΩΣΕΙΣ

*Παράσταση από το τμήμα θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών Θεσσαλονίκης (τμήμα σκηνογραφίας):Νίκος Εγγονόπουλος «Επιστολές από τους Φιλίππους και την Καβάλα», επιστολές στη σύζυγό του Λένα από την περίοδο που σκηνογραφούσε παραστάσεις του ΚΘΒΕ για το Φεστιβάλ Φιλίππων.

*Συναυλία Αδελφών Κατσιμίχα (Αεροδρόμιο Αμυγδαλεώνα).

*Παιδική παράσταση:

«Ο Χρουσοαϊτός Ατυς και η Βασιλιοπούλα Ροδογάλη» από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών σε σκηνοθεσία Τ. Ράντζου (Δημοτικό Σχολείο Κρηνίδων).

*Παρουσίαση του βιβλίου

«Το τέλος του Μύθου-Μικρές Εξιστορήσεις του Γ. Χειμωνά» του Γρηγόρη Πεντζίκη.