Category Archives: Εμπειρίκος Ανδρέας

«Των ήχων πανσπερμία» σε κείμενα του Ανδρέα Εμπειρίκου

Ο Μιχάλης Κλαπάκης και η Αιμιλία Βάλβη στη μουσικοθεατρική παράσταση «Των ήχων πανσπερμία».

H μουσικοθεατρική παράσταση «Των ήχων πανσπερμία», σε ποιητικά -και όχι μόνο- κείμενα του Ανδρέα Εμπειρίκου, παρουσιάζεται από χθες στο 104-1 του Κέντρου Λόγου και Τέχνης, από τη Θεατρική Εταιρεία Πόλις. Η παράσταση ανεβαίνει σε σκηνοθεσία της Ελένης Γεωργοπούλου και με πρωταγωνιστές την Αιμιλία Βάλβη και το Μιχάλη Κλαπάκη, που υπογράφει και τη μουσική. Ενας ευφάνταστος ψυχαναλυτής χρησιμοποιεί καινοτόμες μεθόδους ψυχοθεραπείας για να οδηγήσει μία εξίσου ευφάνταστη γυναίκα σε μια αποκάλυψη-εκμυστήρευση σκέψεων, ονείρων, φαντασιώσεων. Η έκθεση, η αποκάλυψη, η εκμυστήρευση είναι αμοιβαίες και στο τέλος ψυχαναλυτής και ψυχαναλυόμενη ορίζουν μαζί το όραμα ενός κόσμου ελευθερίας, δικαίου, αθωότητας, ευδαιμονίας και αγάπης. Ο θεραπευτής-σαμάνος-μουσικός -που αποτελεί προσωπείο του ποιητή- χρησιμοποιεί τη «μαγεία» του ρυθμού και του καθαρτικού ήχου, για να αντλήσει την οδύνη από την ψυχή της θεραπευομένης του και στη θέση της οδύνης να αποκαταστήσει τη χαμένη ηδονή της καθαιρετικής και καθολικής αθωότητας. «Ανευ ορίων! Ανευ όρων!». Με τον ήχο κρουστών μουσικών οργάνων και του ρυθμού, αποκαλύπτεται η «κρυμμένη, μυστική, ιερή» μουσική στην ποίηση του Εμπειρίκου, ιδιαίτερα στα λεγόμενα πεζά του κείμενα.

Μανιφέστο ελευθερίας

Μανιφ�στο ελευθερίας

Όνειρα, έρωτες και πάθη δια χειρός Εμπειρίκου και Μαρωνίτη σε δύο θεατρικές σκηνές της Αθήνας

Με δύο νέες παραστάσεις με θέμα τον άνθρωπο και τα πάθη του υποδέχονται τον καινούργιο χρόνο το Θέατρο του Νέου Κόσμου και η σκηνή 104 του Κέντρου Λόγου και Τέχνης. Η Θεατρική Εταιρεία Πόλις παρουσιάζει ήδη από την Κυριακή στο θέατρο των εκδόσεων Καστανιώτη τη μουσικοθεατρική παράσταση «Των ήχων πανσπερμία» σε ποιητικά -και όχι μόνο- κείμενα του Ανδρέα Εμπειρίκου, ενώ στο σανίδι του Νέου Κόσμου ανεβάζει ο σκηνοθέτης Γιάννης Τσορτέκης τη «Μαύρη γαλήνη» του Δημήτρη Μαρωνίτη.

  • «Μαύρη γαλήνη» από τα κελιά του ΕΑΤ – ΕΣΑ

Άνοιξη και καλοκαίρι του 1973. Ο Δημήτρης Μαρωνίτης πάνω σε φθαρμένες χαρτοπετσέτες γράφει τη βασανιστική απομόνωσή του στα κελιά του ΕΑΤ – ΕΣΑ. «Ο εγκλεισμός του ανθρώπου υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και η απομόνωση στο δικό του κόσμο φέρνει τον άνθρωπο αντιμέτωπο με τον ίδιο του τον εαυτό σε ένα διάλογο σιωπής, που λαμβάνει τη μορφή της διαμαρτυρίας», σημειώνει ο σκηνοθέτης – ηθοποιός Γιάννης Τσορτέκης.

Με αφορμή την προσωπική μαρτυρία του συγγραφέα, δημιούργησε «ένα έργο που ταξιδεύει στο χρόνο και το χώρο, ένα κείμενο εγγαστρίμυθο, που ύστερα από 40 χρόνια γυρεύει τώρα φωνή και όψη». «Στη σύγχρονη εποχή που ζούμε, η σιωπή εκφράζεται είτε μέσα από μια τρελή φασαρία είτε μέσα από μια πραγματική προσωπική σιωπή.

Η ουσία είναι ότι ο άνθρωπος έχει ανάγκη να παίρνει απόσταση από τα πράγματα. Αυτή η απόσταση οδηγεί κάπου εφόσον πηγάζει πραγματικά από την ανάγκη του ανθρώπου να πάρει απόσταση από τα πράγματα κι όχι από μια φαινομενική σιωπή, όπως αυτή που βιώνουμε τον τελευταίο καιρό.

Με έντεχνο τρόπο η υποτιθέμενη σιωπή των ανθρώπων του πνεύματος και των τεχνών για όσα τραγικά ζήσαμε αυτές τις μέρες παρουσιάζεται ως φωνή διαμαρτυρίας. Στην πραγματικότητα, δεν βγαίνει κανείς να μιλήσει, γιατί δεν έχει τι να πει. Είναι μια απόδειξη της ιδιοτέλειας της εποχής μας, καθώς μιλώντας μπορεί να διαταραχθούν ιδιωτικά συμφέροντα. Σιωπή διαμαρτυρίας είναι η προσωπική σιωπή του ανθρώπου που έχει ανάγκη να σιωπήσει».

  • «Των ήχων πανσπερμία», της σκέψης ελευθερία…

Ένας ευφάνταστος ψυχαναλυτής χρησιμοποιεί ανορθόδοξες, για την εποχή, μεθόδους ψυχοθεραπείας, για να οδηγήσει μια εξίσου ευφάνταστη γυναίκα σε μια αποκάλυψη – εκμυστήρευση σκέψεων, ονείρων, φαντασιώσεων. Παίρνοντας αφορμή από τις μελωδίες που παίζει, ο ψυχαναλυτής ξεδιπλώνει τις «εμμονές» της: να ζει ελεύθερη, ανεξάρτητη, δίχως να συμβιβάζεται με τα κοινωνικά «πρέπει». Αυτός είναι και ο λόγος που την έκλεισαν στην ψυχιατρική κλινική. «Διαβάζοντας τα έργα του Ανδρέα Εμπειρίκου, ο οποίος εκτός από ποιητής ήταν και ψυχαναλυτής, τα κείμενά του ήχησαν στα αφτιά μου τρομερά επίκαιρα. Παρόλο που το διακύβευμά του είναι η ελευθερία του ανθρώπου στον έρωτα, στα περισσότερα κείμενά του υπάρχει έντονο το πολιτικό στίγμα.

Η “Οκτάνα” -η φανταστική πολιτεία που όλοι ονειρευόμαστε και αντικατοπτρίζει την ανάγκη μας να ζούμε σε έναν κόσμο ελευθερίας, δικαίου, αθωότητας, ευδαιμονίας, αγάπης- που ακούγεται στην παράσταση θα μπορούσε να είναι το μανιφέστο των ημερών που ζούμε σε μια Αθήνα που παλεύει να συνέλθει, αν συνέλθει ποτέ, ύστερα από την “εξέγερση” των πολιτών της. Για μια “Οκτάνα” κατεβαίνουμε στους δρόμους και αντιδρούμε», εξηγεί η σκηνοθέτις Ελένη Γεωργοπούλου.

info

– «Των ήχων πανσπερμία»
104 Κέντρο Λόγου και Τέχνης
(Θεμιστοκλέους 104 & Καλλιδρομίου, τηλ. 210 3826185).
Παραστάσεις: Παρ. – Κυρ. 21.15

– «Μαύρη γαλήνη»
Θέατρο του Νέου Κόσμου
(Αντισθένους 7 & Θαρύπου, Φιξ, τηλ. 210 9212900).
Παραστάσεις: Δευτ., Τρ. 21.15 (από 19/1)

ΦΑΡΑΖΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ, Ελεύθερος Τύπος, Τετάρτη, 07.01.09