Το θέατρο σε δένει με τη ζωή

• Εξαιρετική αποδεικνύεται η επιλογή τού «Αγγέλων Βήμα» να εντάξει στο ρεπερτόριό του «Τα Ορφανά» του Λάιλ Κέσλερ.

Δεν είναι μόνο ότι μας υπενθυμίζει ένα έξοχο ψυχογράφημα, που δίνει περιθώριο για πολύ καλές ερμηνείες. Μας δίνει και την ευκαιρία να θυμηθούμε τη θεραπευτική αποστολή του θεάτρου.

Ανιχνεύοντας το αμερικανικό όνειρο, το έργο ισορροπεί εντέχνως ανάμεσα στο δράμα και την κωμωδία. Πρόκειται για τη βίαιη, σκληρή, αλλά τελικά τρυφερή ιστορία δύο αδελφών, που εγκαταλείφθηκαν μωρά και μεγάλωσαν ολομόναχα. Ο μεγαλύτερος (Στέλιος Καλαϊτζής) συντηρούσε τον μικρότερο (Παναγιώτης Μπρατάκος) με μικροκλοπές. Τον προστάτευε από τον έξω κόσμο, καταδικάζοντάς τον, όμως, σε εγκλεισμό, χωρίς εκπαίδευση και συναναστροφές. Ως τη νύχτα που εισβάλλει στη ζωή τους ένας καταδιωκόμενος γκάνγκστερ (Κώστας Ανταλόπουλος). Κι αυτός μεγάλωσε ορφανός.

Το έργο διαθέτει πολλές αρετές. Ο Κοραής Δαμάτης με τον θίασό του τις ανέδειξε όλες. Αυτές είναι, φαντάζομαι, που οδήγησαν τον Θανάση Παπαγεωργίου να φέρει πρώτος το έργο στην ελληνική σκηνή το 1994, έντεκα χρόνια μετά τη συγγραφή του, αλλά και τον Δημοσθένη Παπαδόπουλο να το επαναφέρει το 2003.

Δεν είναι, όμως, μόνον οι ψυχές των θεατών που ευεργετούνται από μια καλή παράσταση. Το θέατρο μπορεί να κάνει πολύ περισσότερα, όπως αποδεικνύει η σαραντάχρονη λειτουργία τού «imagination workshop» του Κέσλερ.

Τα «Ορφανά» γράφτηκαν το 1983, έπειτα από 14 χρόνια εμπειρίας στο εργαστήρι που ίδρυσε μαζί με τη σύζυγό του, ηθοποιό Μάργκαρετ Λαντ, για να αγκαλιάζει παιδιά και εφήβους ψυχικά σακατεμένους λόγω εγκατάλειψης ή κακοποίησης. Αλλά και ανθρώπους που πάσχουν από βαρύτατες ψυχικές νόσους, μερικοί από αυτούς σε στάδιο εγκλεισμού. Ολοι τους σε πλήρη αδυναμία επανένταξης στη ζωή. Ο Κέσλερ εφαρμόζει μια εκπαιδευτική μέθοδο βασισμένη αποκλειστικά στο θέατρο. Τα αποτελέσματα είναι θεαματικά: σαράντα πέντε χιλιάδες από όσους πέρασαν όλα αυτά τα χρόνια, δηλαδή ένας στους τρεις, ξαναστάθηκαν στα πόδια τους και γύρισαν στη ζωή. Το ποσοστό, σύμφωνα με στατιστικές, είναι πολύ υψηλότερο και από την αποτελεσματικότερη κλινική θεραπεία. Να μια καλή ευκαιρία για να δούμε πιο σοβαρά και στην Ελλάδα τη Δραματοθεραπεία και το Ψυχόδραμα.

ΕΛΕΝΑ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ, Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 16 Οκτωβρίου 2009