Μια παραδουλεύτρα και μια αρχόντισσα γέννησαν εθνικούς ποιητές

• Ο γνωστός για τις μεγάλες εμμονές του (όπως το ρεμπέτικο τραγούδι) πεζογράφος Αλέξανδρος Ασωνίτης ξαφνικά συνέγραψε ένα θεατρικό έργο για τη μάνα-αρχέτυπο, με αφορμή τις μητέρες του Διονυσίου Σολωμού (1798-1857) και του Ανδρέα Κάλβου (1792-1869).

«Ηθελα να αποκαταστήσω τις δύο μάνες», λέει ο Αλ. Ασωνίτης. Το θεατρικό του έργο θα παιχτεί από το ΔΗΠΕΘΕ Κέρκυρας στις 9 Ιουλίου

Τις φέρνει στο «φως» της σκηνής μέσα από μια φανταστική συνάντησή τους.

«Πάντοτε ένιωθα μεγάλη αγανάκτηση για τον τρόπο που μεταχειρίζονταν τη μητέρα του Σολωμού. Δεν μπορείς να βρίζεις μια μάνα πεθαμένη, και μάλιστα τη μάνα του εθνικού μας ποιητή, χάρη στην οποία εκείνος γνώρισε το δημοτικό τραγούδι!», αναφωνεί. Ετσι λοιπόν κάθισε και έγραψε «μέσα σε μία ημέρα» τη φανταστική συνάντηση της υπηρέτριας Αγγελικής Νίκλη, μητέρας του εθνικού ποιητή μας, την οποία ο γιος της έδιωξε απ’ το σπίτι, με την αρχόντισσα μητέρα του Κάλβου, Ανδριανή Ρουκάνη. Ο λαϊκής καταβολής τυχοδιώκτης σύζυγός της τής στέρησε τα δυο αγόρια της. Οταν ο Ανδρέας ήταν δέκα ετών, αποχώρησαν για την Ιταλία. Δεν τα ξαναείδε ποτέ.

Το θεατρικό του Ασωνίτη, σε άπταιστη επτανησιακή ντοπιολαλιά -άλλωστε η καταγωγή του είναι κερκυραϊκή- με τίτλο «Οι δυο μανάδες μας» και υπότιτλο «Η μάνα του Σολωμού, η κυρ Αγγελικούλα. Η μάνα του Κάλβου, η κυρ Αντριανούλα» θα παρουσιαστεί στις 9 Ιουλίου, στον Κήπο Λαού στην Κέρκυρα, από το ΔΗΠΕΘΕ του νησιού, σε συνεργασία με την Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών. Τη σκηνοθεσία υπογράφει η Κατερίνα Πολυχρονοπούλου. Αγγελικούλα θα είναι η Ανθή Τσαγκαλίδου και Αντριανούλα η Νότα Δαρμανή. Πρωτότυπη μουσική συνέθεσε ο Κίμων Χυτήρης.

Η παράσταση εντάσσεται στο διήμερο Λόγου του περιοδικού «Πόρφυρας», σε προσεχές τεύχος του οποίου θα δημοσιευθεί το κείμενο.

Εμμανής με την ιστορία, ο Ασωνίτης έχει ερευνήσει όλα τα προσβάσιμα στοιχεία των βιογραφιών των δύο ποιητών. Στο θεατρικό του τεκμηριωμένη είναι μόνο η σχέση του Σολωμού με τη μάνα του. «Μετά τη δίκη δεν της ξαναμίλησε όσο ζούσε». Είναι, τονίζει, ένα πραγματικό γεγονός που τον συγκλόνισε. Στην περίπτωση του Κάλβου, το αληθινό γεγονός ήταν ότι από δέκα ετών δεν ξαναείδε τη μάνα του, «αλλά συνέθεσε προς τιμήν της την 3η Ωδή του «Εις θάνατον»».

Τα υπόλοιπα στοιχεία στο θεατρικό είναι φιξιόν. «Οι δυο γυναίκες δεν συναντήθηκαν ποτέ. Δεν βρήκα στοιχεία. Ούτως ή άλλως ξεκίνησα από δυο σκηνές που με συγκλόνιζαν», εξηγεί. «Την ώρα που αναγγέλλουν στη μάνα του Σολωμού ότι ο γιος της πέθανε. Και το βράδυ που η μάνα του Κάλβου πλένει και ντύνει τα αγόρια της για να πάνε την άλλη μέρα ταξίδι, γνωρίζοντας ότι δεν πρόκειται να τα ξαναδεί».

Η δομή του έργου μοιάζει με δυο τεράστιους μονολόγους που αλληλοσυμπληρώνονται. «Το θέμα είναι τέτοιο», δικαιολογείται ο Ασωνίτης. «Μια μάνα πρέπει να μιλήσει για το μεγάλο βάσανό της».

Η ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια είναι ότι η μάνα-παραδουλεύτρα και η μάνα-αρχόντισσα μιλάνε χρησιμοποιώντας ίδια γλώσσα. «Μπροστά στον θάνατο και τον αποχωρισμό του παιδιού δεν υπάρχει ταξική διαφορά», πρεσβεύει ο συγγραφέας, που συνέθεσε το παρθενικό θεατρικό του με ξεκάθαρες προθέσεις. Να αποκατασταθούν οι δύο μάνες. «Δεν χρωστάμε τόσα εμείς, οι αποδέκτες της υψηλής ποίησής τους, στις μανάδες τους;», θέτει το ρητορικό ερώτημα.

• ΙΩΑΝΝΑ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ, Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 10 Ιουνίου 2010

Το ΔΗΠΕΘΕ Κέρκυρας δεν… «Βαριέται»

Τη δεύτερη φετινή του παραγωγή παρουσιάζει από σήμερα το ΔΗΠΕΘΕ Κέρκυρας, ανεβάζοντας το έργο του Αργεντίνου συγγραφέα και σεναριογράφου Ρικάρντο Ταλεσνίκ Βαριέμαι.

Πρόκειται για μια σύγχρονη σάτιρα που στο επίκεντρό της βάζει το θέμα της εργασίας και του εργάσιμου χρόνου, αφού ο κεντρικός του ήρωας, ο Νέστορ Βινιάλε, υπάλληλος επί οκταετία σε μια ιδιωτική επιχείρηση, έξαφνα, ένα βράδυ Κυριακής, αποφασίζει να μη βάλει το ξυπνητήρι και να μην πάει την επομένη στη δουλειά του… Και την επομένη… και την επιομένη… Στη γυναίκα του, τη μητέρα του, τους προϊσταμένους του στην εταιρεία, μία εξήγηση έχει να δώσει: «Βαριέμαι…» Έτσι, μπορεί η γυναίκα του να τον εγκαταλείπει, όμως ο ίδιος γίνεται στα μάτια του περίγυρου ένας ήρωας που λέει φωναχτά αυτό που νιώθουν όλοι αλλά το κρύβουν. Και από πάνω το διεκδικεί!

Ο Ricardo Talesnik γεννήθηκε στο Μπουένος Άιρες το 1935 και, ενώ ξεκίνησε σπουδές σε αρκετές ειδικότητες, τις εγκατέλειψε όλες. Άλλαξε πολλές δουλειές μέχρι το 1964, οπότε έγραψε το πρώτο του σενάριο για την τηλεόραση. Από τότε εργάστηκε ως ηθοποιός, σεναριογράφος και θεατρικός συγγραφέας. Το 2002 πήρε το βραβείο «Gran Premio de Honor» για το σύνολο του έργου του, ενώ το Βαριέμαι, έργο που τον έκανε διεθνώς γνωστό,  έχει αποσπάσει το βραβείο καλύτερης θεατρικής κωμωδίας «Argentores», έχει παρουσιαστεί σε περισσότερες από τριάντα χώρες και έχει μεταφερθεί στη μεγάλη οθόνη.

Την παράσταση του ΔΗΠΕΘΕ Κέρκυρας, που θα παρουσιάζεται στον χώρο «Επτά Τεχνών Τόπος», στο Βιρό, σκηνοθετεί η Κατερίνα Πολυχρονοπούλου, ενώ ερμηνεύουν οι ηθοποιοί Γιάννης Κοτσαρίνης, Ερμίνα Γεράρδη, Νότα Δαρμανή, Κατερίνα Μηλιώτη και Ανδρέας Σκλαβουνάκος. [Η ΑΥΓΗ: 05/03/2010]

<!–

Το ΔΗΠΕΘΕ Κέρκυρας δεν… «Βαριέται»

–>

Το έργο «Σεμινάριο βλακείας» του Σάκη Σερέφα με πρωταγωνιστή τον Δημήτρη Πιατά παρουσιάζεται στο Φεστιβάλ Αθηνών

Στιγμιότυπο από τις πρόβες της παράστασης, με τον Δημήτρη Πιατά και τη σκηνοθέτρια Κατερίνα Πολυχρονοπούλου

• Το θείο χάρισμα του να είσαι βλάκας- σε θεατρικό μονόλογο

Πόσες φορές σας έχουν πει «βλάκα»; Και πόσες άλλες φορές έχετε χαρακτηρίσει εσείς κάποιον «βλάκα»; Επειδή η απάντηση μοιάζει δεδομένη για όλους μας, ο συγγραφέας Σάκης Σερέφας με την προτροπή του ηθοποιού Δημήτρη Πιατά αποφάσισε να βάλει στο χαρτί σκέψεις περί βλακείας με τη μορφή ενός θεατρικού μονολόγου και τίτλο «Σεμινάριο βλακείας». Το έργο, που έχει παρουσιαστεί από τον περασμένο Οκτώβριο στην Κέρκυρα σε συμπαραγωγή του ΔΗΠΕΘΕ Κερκύρας και της εταιρείας θεάτρου Commedia, παρουσιάζεται τώρα ανανεωμένο στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.

«Αιφνιδιάστηκα ευχάριστα», λέει ο Σάκης Σερέφας, «όταν ήρθε η πρόταση του Δημήτρη Πιατά. Αμέσως έγινε ένα κλικ μέσα στο μυαλό μου και άρχισα να σκέφτομαι πόσες φορές στη ζωή μου έχω απευθύνει ή μου έχουν απευθύνει αυτόν τον χαρακτηρισμό. Ετσι, μέσα από τα εσωτερικά αποθέματα εμπειρίας και αναμνήσεων που έχω, ξεκινώντας από τα παιδικά μου χρόνια, άρχισα να γράφω. Οσο το σκεφτόμουν, τόσο συνειδητοποιούσα ότι μας αφορά όλους. Ακόμη και ο πιο ευφυής άνθρωπος δεν έχει τις βλακώδεις στιγμές του; Ετσι άρχισαν να μου δημιουργούνται διάφορες ιδέες ».

Τι είναι το «Σεμινάριο βλακείας»; Οπως εξηγεί ο δημιουργός του, το έργο έχει τη μορφή εισήγησης. Σε ένα πανάκριβο κολέγιο που παράγει hi-tech μυαλά, ο εισηγητής, λίγο προτού παραδώσει το σεμινάριό του, μπαίνει στο άδειο αμφιθέατρο και αρχίζει να λέει όσα πραγματικά πιστεύει για τη βλακεία. «Η προσωπική του εμπειρία πάνω στο θέμα της βλακείας», τονίζει ο Σάκης Σερέφας, «τον κάνει να πιστεύει ότι δεν πρόκειται για μια αρρώστια που πρέπει να πετάξουμε από πάνω μας, αλλά για κάτι σύμφυτο με την ανθρώπινη φύση. Η βλακεία είναι ένα θείο χάρισμα, να μη γίνεται όμως κατάχρηση» – όπως λέει μια αραβική παροιμία.

Ο εισηγητής συνειδητοποιεί το προσωπικό του δράμα: όλη του τη ζωή προσπαθούσε να καμουφλάρει τη δική του βλακεία και να την παρουσιάσει ως εξυπνάδα. Και όμως, «η βλακεία κρύβει τρυφεράδα, μαλακώνει την εξυπνάδα- και αυτό αποδεικνύεται από τους ανθρώπους που την “πατάνε” όταν εμπιστεύονται το έξυπνο κομμάτι του μυαλού τους και μόνον». Γι΄ αυτό υπερασπίζεται τον μέσον όρο βλακείας που κρύβει κάθε άνθρωπος μέσα του και μάλιστα με προσωπικά, θρησκευτικά, ιστορικά και κοινωνικά παραδείγματα διά μέσου των αιώνων. Μόλις οι φοιτητές γεμίσουν το αμφιθέατρο, ο εισηγητής καλείται να ρητορεύσει κατά της βλακείας. Τότε, όμως, είναι που καταλαβαίνει ότι δεν μπορεί πια και… καταρρέει. Αφού είπε τόση αλήθεια, δεν μπορεί πια να πει ψέματα. Δεν μπορεί να κάνει τον ανελέητο κριτικό τού βλακός.

Γραμμένο με χιούμορ και πίκρα, το «Σεμινάριο βλακείας» είναι «μια προσωπική τραγωδία και μια σάτιρα της κοινωνίας» σημειώνει ο Σάκης Σερέφας, ο οποίος έγραψε τον μονόλογο έχοντας κατά νου τον ηθοποιό που θα τον ερμηνεύσει. Τον βοήθησε δε πολύ το διάβασμα γύρω από το θέμα της βλακείας. Από το «Μωρίας εγκώμιον» του Ερασμου ως το «Περί βλακείας» του Ρόμπερτ Μούζιλ, περνώντας μέσα από την «Αξία του βλακός» του Λεμπέση. «Εχουμε μια υποτιμητική αντιμετώπιση της βλακείας. Δεν θέλουμε να την ξέρουμε- δεν είναι απλό να την αποδεχτεί κανείς. Για μένα», καταλήγει ο συγγραφέας, «ζητούμενο είναι η παραδοχή της».

• «Σεμινάριο βλακείας» του Σάκη Σερέφα, με τον Δημήτρη Πιατά. Σκηνοθεσία Κατερίνα Πολυχρονοπούλου, σκηνικά-κοστούμια Αφροδίτη Κουτσουδάκη, μουσική Κίμων Χυτήρης. Πρεμιέρα απόψε στις 21.00 στον Χώρο Α΄ του Σχολείου.

Παράσταση και αύριο.

• ΜΥΡΤΩ ΛΟΒΕΡΔΟΥ | ΤΟ ΒΗΜΑ, Τρίτη 9 Ιουνίου 2009

«Σεμινάριο βλακείας» και «Εμποροι» στο Ελληνικό Φεστιβάλ

«Οι έμποροι»

• Το Ελληνικό Φεστιβάλ ανακοίνωσε τις πρώτες παραστάσεις που θα παιχθούν στο «Σχολείον». Συγκεκριμένα στις 9,10/6 (9 μ.μ.) θα παρουσιαστεί το έργο του Σάκη Σερέφα «Σεμινάριο βλακείας», από το ΔΗΠΕΘΕ Κέρκυρας και το θίασο «Commedia». Σκηνοθεσία Κατερίνας Πολυχρονοπούλου, σκηνικά – κοστούμια Αφροδίτης Κουτσουδάκη, μουσική Κίμωνα Χυτήρη, φωτισμοί Σάκη Μπιρμπίλη, video Μάνου Αρβανιτάκη, φωτογραφίες Ορφέα Εμιρζά, μουσικός αυτοσχεδιασμός Νίκου Τουλιάτου. Τον «εισηγητή» υποδύεται ο Δημήτρης Πιατάς. Το «Σεμινάριο βλακείας» ή «Οι βλαβερές συνέπειες της βλακείας», είναι ένα σκωπτικό κείμενο μεταξύ τραγικού και κωμικού. Στο ιδιωτικό κολέγιο «Stupidity» παραδίδονται σεμινάρια βλακείας. Ο «εισηγητής» του τελευταίου σεμιναρίου υπερασπίζεται τη βλακεία ως αντίδοτο στην «ευφυΐα» της εποχής μας, με σπαρταριστά παραδείγματα βλακώδους συμπεριφοράς, από την καθημερινότητα αλλά και την παγκόσμια ιστορία, με αναφορές στους Ρόμπερτ Μούζιλ, Ναπολέοντα και… Μπαγκς Μπάνι. Ο «εισηγηγτής» υποστηρίζει τις απόψεις του, ανακαλώντας βιώματά του, καθώς στη βλακεία των άλλων αντιτάσσει τη δική του, αφού η τετράγωνη «λογική» δεν αποδίδει πάντα.

• Μότο του έργου είναι η αραβική παροιμία: «Η βλακεία είναι θείο χάρισμα αρκεί να μη γίνεται κατάχρησή της». Ο Σ. Σερέφας δηλώνει: «Σε έναν κόσμο όπου τα μεγαλύτερα εγκλήματα γεννιόνται μέσα σε μυαλά ανθρώπων που συχνά διακρίνονται για την ευφυΐα τους και περιτριγυρίζονται από συμβουλευτικά μυαλά, γερά σπουδαγμένα, γκόλντεν μπόις και θινκ τανκς, μια πρέζα βλακείας μέσα στον υπερνού τους θα έκανε τις ζωές μας πιο νηφάλιες. Σε μια καθημερινότητα που ο καθένας τη βιώνει αλληθωρίζοντας προς τις ζωές των άλλων, μια τζούρα βλακείας θα μας έφερνε πια κοντά στον εαυτό και στις ανάγκες μας».

• Στις 11, 12, 13/6 (9 μ.μ.) η «Πειραματική Σκηνή της Τέχνης» θα παρουσιάσει το θεματολογικά και δραματουργικά ενδιαφέρον έργο του Ζοέλ Πομμερά «Οι έμποροι», σε μετάφραση – σκηνοθεσία – ηχητικό σχεδιασμό Γιάννη Λεοντάρη, σκηνικά – κοστούμια Μαρίας Καβαλιώτη, φωτισμούς Χρήστου Γιαλαβούζη, που παρουσιάστηκε με επιτυχία το χειμώνα στη Θεσσαλονίκη. Παίζουν: Δημήτρης Βάρκας, Ελένη Βλαχοπούλου, Μομώ Βλάχου, Κυριάκος Δανιηλίδης, Νίκος Λύτρας, Νανά Παπαγαβριήλ, Μαριέττα Σπηλιοπούλου, Εφη Σταμούλη. Εξαιρετικά επίκαιρο το έργο, μιλά για την εποχή μας με τη γλώσσα της εποχής μας, για την εργασία, την ανεργία ως κοινωνικό και υπαρξιακό πρόβλημα, τη μοναξιά, τη φιλία, για τις «φυγές» από την πραγματικότητα. Οπως σημειώνει ο σκηνοθέτης, «πρόκειται για μια «παραβολή, τον τίτλο της οποίας φωτίζει με τα λόγια του ένα από τα πρόσωπα του έργου: «Είμαστε ακριβώς σαν τους εμπόρους, μοιάζουμε με τους πωλητές. Πουλάμε την εργασία μας, πουλάμε το χρόνο μας. Ο,τι πιο πολύτιμο διαθέτουμε. Το χρόνο της ζωής μας. Την ίδια τη ζωή μας. Είμαστε έμποροι της ζωής μας»».
• Το Φεστιβάλ Αθηνών εντάσσει στο πρόγραμμά του και εκθέσεις. Η αρχή γίνεται με την έκθεση φωτογραφίας του Γιάννη Μπουρνιά «Still(s)», στο γκαράζ του χώρου Δ’ στην Πειραιώς 260, που εγκαινιάζεται στις 12/6 (9 μ.μ.) και θα διαρκέσει μέχρι τις 12/7 (επισκέψιμη όλες τις ημέρες των παραστάσεων από 8 μ.μ.). Η έκθεση περιλαμβάνει 30 μεγάλα φωτογραφικά έργα που με «κινηματογραφικά» δραματική ένταση απεικονίζουν στιγμές της καθημερινότητας. Οι φωτογραφίες του Γ. Μπουρνιά με την αφαιρετικότητά τους εκφράζουν τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας. Η αστική αρχιτεκτονική, η τάξη και α-ταξία μέσα σ’ αυτήν, μέσα από το «παιχνίδι» του καλλιτέχνη με το φως και τη σκιά θυμίζουν κινηματογραφική ταινία.

Δ. Γιατρά – Κ. Καποδίστρια «Ωραία και μόνη η Ζάκυνθος με κυριεύει»

• To ΔΗΠΕΘΕ Κέρκυρας σε συνεργασία με το Θέατρο τση Ζάκυθος – Αυλαία Τέχνης, παρουσιάζουν το έργο των Δ. Γιατρά – Κ. Καποδίστρια «Ωραία και μόνη η Ζάκυνθος με κυριεύει», στις 10, 11/4 στη Λευκάδα, στον πολυχώρο «ARTηρία». Πρόκειται για δραματοποίηση της ιστορίας και ανανέωση της προσέγγισής της. Τα κύρια ιστορικά γεγονότα, που αφορούν τη Ζάκυνθο, την Κέρκυρα και όλα τα Επτάνησα από την κατάκτησή τους από τους Τούρκους το 1480 και την ενετοκρατία, την έλευση των Γάλλων, μετά τη Συνθήκη του Κάμπο – Φόρμιο, την αγγλοκρατία και τελικά την ένωση με την Ελλάδα, το 1864, παρουσιάζονται με διαδραστικό και παραστατικό τρόπο, με video art και ζωντανό λόγο. Η παράσταση, στηριζόμενη στην παράδοση του ζακυνθινού λαϊκού θεάτρου, δίνεται με μορφή «ομιλίας», με αφηγητή τον Γιώργο Βούτο και πρωταγωνιστές τους Μπάμπη Σούλη (κόντε Βούλτσος) και Κώστα Καποδίστρια (εκφραστής των πρώην «ποπολάρων»). Σκηνοθεσία Mπάμπη Σούλη – Κώστα Καποδίστρια, σκηνικά – κοστούμια: Νίκης Πέρδικα, μουσική Βασίλη Σταμάτη.