Ο Αριστοφάνης έταζε στους ακροατές του πως «για το δίκιο θα καλαμπουρίζει, και πολλά θα διδάξει καλά για να είσαστε ευτυχισμένοι». Την Κωμωδία πολλοί τη θεωρούν είδος «κατώτερο» απ’ το Δράμα. Ακόμα κι οι αρχαίοι Ελληνες, που τόσο τίμησαν το θέατρο, δεν την «επισημοποίησαν» δίνοντάς της θέση στη γιορτή των Διονυσίων παρά μόνο το 486 π.Χ., κάπου μισόν αιώνα μετά την πρώτη νίκη του Θέσπη σε αγώνα τραγωδίας των Μεγάλων Διονυσίων (535 π.Χ.). Κι ο Αριστοτέλης θα την ορίσει ως «μίμηση των πιο ανάξιων ανθρώπων» (φαυλοτέρων), ενώ αλλού λέει πως «αναπαριστάνει τους ανθρώπους χειρότερους (χείρους) απ’ ό,τι είναι» (αντίθετα με την τραγωδία που «θέλει να τους αναπαριστάνει καλύτερους»).
Ακόμα κι ο «αντιθεατρικός» Πλάτων είχε παρατηρήσει: «Το να μάθει κανείς τα σοβαρά χωρίς να μάθει και τα γελοία, είναι αδύνατο» («Ανευ γελοίων τα σπουδαία μαθείν…ου δυνατόν»). Ωστόσο, ένας κωμικός ποιητής και ο μέγιστος, ο Αριστοφάνης ήταν εκείνος που χάραξε επιγραμματικά την κοινωνική – πολιτική δικαίωση του Θεάτρου, και της Κωμωδίας, με τη γνωστή στιχομυθία Αισχύλου – Ευριπίδη στους Βατράχους του: οι δραματικοί ποιητές λέει ο δεύτερος είναι «άξιοι θαυμασμού», επειδή «με τη δύναμη του νου και με τις νουθεσίες τους, κάνουν καλύτερους τους ανθρώπους στις πόλεις» («… δεξιότητος και νουθεσίας, ότι βελτίους τε ποιούμεν τους ανθρώπους εν ταις πόλεσιν»).
Αλλοι είναι πιο «μετριοπαθείς»: ο πρώτος Ρωμαίος θεατρικός συγγραφέας (μεταφραστής ελληνικών έργων, σωστότερα), ο Λίβιος Ανδρόνικος, θα ονομάσει την κωμωδία «καθρέφτη του καθημερινού βίου», ενώ ο Κικέρων θα επαυξήσει, χαρακτηρίζοντάς την «αντίγραφο της ζωής, καθρέφτη των εθίμων, αντιφέγγισμα της αλήθειας».
Στον ονομαστό Πρόλογό του για τον πολύπαθο Ταρτούφο του (1669), ο Μολιέρος τονίζει τον «σωτήριο» συνδυασμό του «τερπνού μετά του ωφελίμου»: «Αποστολή της κωμωδίας είναι να διορθώνει τα αμαρτήματα των ανθρώπων… Το θέατρο έχει μεγάλη ικανότητα να διορθώνει. Τα καλύτερα διδάγματα της σοβαρής ηθικής είναι συνήθως λιγότερο ισχυρά από τη σάτιρα και τίποτα δεν συμμορφώνει καλύτερα τους περισσότερους ανθρώπους, όσο η απεικόνιση των ελαττωμάτων τους. Αποτελεί μεγάλο χτύπημα ενάντια στα αμαρτήματα η έκθεσή τους στην ειρωνεία όλου του κόσμου».
Εχει γίνει κοινός τόπος η γαλλική παροιμία «Το γέλιο σκοτώνει πιο σίγουρα παρά τα όπλα», αλλά και η ελληνική: «Κάλλιο της γης κατέλυμμα (τάφος) παρά του κόσμου γέλιο».
- Υπόθεση και συντελεστές
 |
Βρισκόμαστε στον έκτο χρόνο του πολέμου μεταξύ Αθήνας και Σπάρτης. Οι συνέπειες του πολέμου πλήττουν καίρια τον αγροτικό πληθυσμό, ο οποίος, αναγκασμένος να ζει εντός των τειχών, βλέπει τη γη του να καταστρέφεται. Ο Αθηναίος αγρότης Δικαιόπολις απογοητευμένος από τους συμπολίτες του που αδρανούν και αγανακτισμένος με τους πολιτικούς που αδιαφορούν για το κοινό συμφέρον και οδηγούν την πόλη στην καταστροφή αποφασίζει να κλείσει συνθήκη «ιδιωτική» ειρήνης με τη Σπάρτη για τον ίδιο και την οικογένειά του. Εξοργισμένοι οι καρβουνιάρηδες του δήμου των Αχαρνών, μόλις το πληροφορούνται, κυνηγούν τον «προδότη» για να τον τιμωρήσουν. Ο Δικαιόπολις θα ζητήσει τη βοήθεια του Ευριπίδη για να τους αντιμετωπίσει, θα μεταχειριστεί κάθε μέσο για να επιβάλει την ειρήνη του και δε θα διστάσει να τα βάλει ακόμη και με τον φιλοπόλεμο στρατηγό, Λάμαχο, τον πιο ισχυρό υπερασπιστή του πολέμου.Η πρεμιέρα της παράστασης δόθηκε στις 2 Ιούλη στο Αρχαίο θέατρο Δελφών «Φρύνιχος», όπου οι Αχαρνής ήταν η εναρκτήρια παράσταση των εκδηλώσεων του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών. Θα ακολουθήσουν παραστάσεις στο Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων (9 – 10/7), στο Θέατρο Δάσους Θεσσαλονίκης (14 – 15/7), στο Αρχαίο θέατρο Επιδαύρου (23 – 24/7), στο θέατρο Βράχων «Μελίνα Μερκούρη» στο Βύρωνα (28/7), στο Αρχαίο Θέατρο της Ολυμπίας (30/7). Η περιοδεία θα συνεχιστεί τον Αύγουστο και το Σεπτέμβρη σε πολλές περιοχές της Ελλάδας.
|
Το έργο ανεβαίνει σε μετάφραση Κ.Χ. Μύρη και σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη. Τους πρωταγωνιστικούς ρόλους ερμηνεύουν: Δικαιόπολις: Σταμάτης Κραουνάκης, Λάμαχος: Γρηγόρης Βαλτινός, Μεγαρίτης: Κώστας Βουτσάς. Σκηνικά: Γιώργος Πάτσας. Κοστούμια: Ερση Δρίνη. Μουσική: Σταμάτης Κραουνάκης. Χορογραφία: Φωκάς Ευαγγελινός. Ενορχήστρωση – Μουσική Διδασκαλία: Αρης Βλάχος. Φωνητική προετοιμασία: Νίκος Βουδούρης. Φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ.Παίζουν (με σειρά εμφάνισης): Σταμάτης Κραουνάκης (Δικαιόπολις), Ιορδάνης Αϊβάζογλου (Κήρυκας), Δημήτρης Κοντός (Αμφίθεος), Γιάννης Χαρίσης (Πρέσβης Α), Χρήστος Νίνης (Πρέσβης Β΄, Θηβαίος), Νίκος Μαγδαληνός (Πρέσβης Γ’, Ξανθίας), Κωνσταντίνος Χατζησάββας (Αρτάβας, Υπηρέτης Ευριπίδη), Νίκος Τουρνάκης (Θέωρος), Γιάννης Σιαμσιάρης (Ευριπίδης), Γρηγόρης Βαλτινός (Λάμαχος), Κώστας Βουτσάς (Μεγαρίτης), Παρθένα Χοροζίδου (Κορίτσι Μεγαρίτη), κ.ά.
Χορός (με αλφαβητική σειρά): Ιορδάνης Αϊβάζογλου, Θεοδώρα Βουτσά, Νίκος Καπέλιος, Θανάσης Καραθανάσης, Γιάννης Καραούλης, Δημήτρης Κοντός, Νίκος Μαγδαληνός, Χρήστος Μουστάκας, Πάολα Μυλωνά, Τατιάνα Μύρκου, Χρήστος Νίνης, κ.ά.
Τραγουδιστής: Χρήστος Μουστάκας. Παίζουν επί σκηνής οι μουσικοί: Αρης Βλάχος, Σοφία Κακουλίδου, Αννα Λάκη, Νίκος Μπαχαρίδης, Νίκος Χατζόπουλος.
θέατρο, théâtre, teatro, theater, theatre... world 