Πρεμιέρα με αποκαθήλωση του πρώτου διευθυντή

• Ο «πειραματικός» και «λαϊκός» σκηνοθέτης Σωτήρης Χατζάκης φαίνεται ότι βρέθηκε στο πόστο τής ζωής του: έγινε διευθυντής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος.

«Σημαντικός δάσκαλος ηθοποιών και ήθους» ήταν, κατά τον Κ. Γεωργουσόπουλο, ο Σωκράτης Καραντινός

Αυτή η είδηση δεν είναι πρόσφατη. Πρόσφατη όμως είναι ότι στην πρώτη κιόλας συνέντευξη Τύπου, ως θεσμικός παράγοντας αποφάσισε να «καταργήσει» τον πρώτο διευθυντή τού μακεδονικού θεάτρου, τον Σωκράτη Καραντινό (1906-1979)!

Καθότι λαϊκό το θεατρικό όραμα του Σωτήρη Χατζάκη, μετονόμασε τη σκηνή «Σωκράτης Καραντινός» της Μονής Λαζαριστών σε «Λαϊκή Σκηνή». Με την πρώτη κίνηση έκανε ματ στο τι θα περιμένει από τη θεατρική σκακιέρα του νεοδιορισμένου διευθυντή το θεατρόφιλο κοινό της Θεσσαλονίκης.

Εκτός κι αν ο Σωτήρης Χατζάκης θέλει να δηλώσει ότι έχει έρθει η στιγμή να μπει ταφόπλακα στα «ιερά και στα όσια» του νεοελληνικού θεάτρου. Κοινώς, να ξεμπερδέψουμε από το ενοχλητικό παρελθόν, για να δοκιμαστούμε σε λαϊκοπειραματικές παραστάσεις, ας είναι και επανάληψη δικής μας παραγωγής που επιχορηγήθηκε από μεγάλο ελληνικό ίδρυμα. Και δεν κατανοούμε την εμμονή του με το ελληνικό έργο: μόνο δύο από τα δέκα έργα της νέας σεζόν είναι ξένα. Μάλλον έχει καταλάβει ότι η ξένη συνεισφορά στο θέατρο αρχίζει με τον Αλφρέ Ζαρί και τελειώνει με τον Ντάριο Φο.

Για να επανέλθουμε στη μετονομασία της Μονής Λαζαριστών, να του θυμίσουμε ότι ο Σωκράτης Καραντινός, εντελώς συμπτωματικά, είναι ο πρώτος διευθυντής του ΚΘΒΕ (1961-1967), επί προεδρίας Γιώργου Θεοτοκά. Μετά την παραίτησή του, προσελήφθη ως διευθυντής της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου. Είναι ο θεατράνθρωπος ο οποίος πρώτος εισήγαγε το θέατρο στα ερτζιανά. Και ανέβασε την «Εκάβη» του Ευριπίδη το 1943, με πρωταγωνίστρια τη μεγάλη τραγωδό Ελένη Παπαδάκη.

Αν διαβάσουμε προσεκτικά το βιογραφικό του Σωκράτη Καραντινού θα ανακαλύψουμε: ότι ίδρυσε και διηύθυνε τη «Νέα Πειραματική Σκηνή» (1933 – 1937), με συνιδρυτές τούς Ν. Παρασκευά, Γιάννη Σιδέρη, Δημήτρη Πικιώνη, Σπύρο Βασιλείου και Αντώνη Γιαννίδη. Δικό του δημιούργημα ήταν και η «Αττική Σκηνή» (1956-1958). Να μην ξεχάσουμε να αναφέρουμε ότι συμμετείχε στην ιδρυτική ομάδα του πρωτοποριακού περιοδικού «Τρίτο μάτι» με τους Ν. Χατζηκυριάκο – Γκίκα, Δ. Πικιώνη, Σπ. Παπαλουκά και Στρ. Δούκα. Και ορισμένα από τα σημαντικά βιβλία που εξέδωσε: «Στοχασμοί γύρω από το θέατρο», «Το αρχαίο δράμα», «Περί θεάτρου», «Η αρχαία τραγωδία και η σκηνική ερμηνεία της», «Σύστημα αγωγής του προφορικού λόγου», «Σαράντα χρόνια θέατρο» (τρίτομο).

Κρατάμε από κείμενο του ποιητή και θεατρικού κριτικού Κώστα Γεωργουσόπουλου την αποτίμηση της παρουσίας του Σωκράτη Καραντινού στα θεατρικά δρώμενα: «Θα παραμείνει στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου ως ο σημαντικός δάσκαλος ηθοποιών και ήθους, ως πνευματική παρουσία γεμάτη αγάπη για τους νέους και τα κλασικά κείμενα και ως ένας αφοσιωμένος εργάτης των θεατρικών πραγμάτων χωρίς προκαταλήψεις ή δογματισμούς».

• ΒΑΣΙΛΗΣ Κ. ΚΑΛΑΜΑΡΑΣ, Ελευθεροτυπία, Τετάρτη 22 Ιουλίου 2009