Category Archives: Ηθοποιοί

Κρίσιμα 24ωρα για τον Βέγγο

Η αγωνία δεν έχει τέλος για του οικείους του Θανάση Βέγγου. Mία ακόμα φορά ξενυχτούν στο πλευρό του και εύχονται -όπως ολόκληρη η Ελλάδα- να ξεπεράσει κι αυτές τις δύσκολες ώρες. Η κατάσταση της υγείας του παραμένει κρίσιμη.

Ο μεγάλος ηθοποιός δίνει τη μάχη του για ζωή, έχοντας ιδιαίτερα επιβαρημένη υγεία, για τρίτη ημέρα σήμερα στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του «Ερυθρού Σταυρού», όπου εισήχθη εσπευσμένα το Σάββατο.

Ο Θανάση Βέγγος εκείνη την ημέρα ένιωσε μια ξαφνική ζάλη και έχασε τις αισθήσεις του ενώ βρισκόταν στο διαμέρισμά του στην Αγία Παρασκευή, όπου αναρρώνει μετά από επιτυχή επέμβαση στο κεφάλι. Κατά την πτώση χτύπησε και πάλι στο ίδιο σημείο. Η ζάλη προκλήθηκε από το εγκεφαλικό επεισόδιο που υπέστη, σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζουν οι θεράποντες γιατροί του. Αυτό που φοβούνται τώρα στη ΜΕΘ είναι το αιμάτωμα στον εγκέφαλό του που προκλήθηκε κατά την πτώση.

Η κυρία Ασημίνα, η γυναίκα του, ο «μοναδικός έρωτας της ζωής του», όπως ο ίδιος έχει παραδεχτεί, και τα αγόρια του δεν λείπουν ούτε στιγμή από κοντά του.

Οπως είναι φυσικό, φωτιά έχουν πάρει τα τηλέφωνα του σπιτιού του αλλά και το τηλεφωνικό κέντρο του νοσοκομείου, όπου τηλεφωνούν άνθρωποι απ’ όλη τη χώρα οι οποίοι αγωνιούν και θέλουν να μάθουν την κατάσταση υγείας του δημοφιλούς κωμικού. Γι’ αυτούς ο Θανάσης Βέγγος αντιπροσωπεύει τον φουκαρά Νεοέλληνα που τρέχει φευγαλέα στη σκηνή ή στην οθόνη, μα πάντα είναι σαρωτικός, ιδιαίτερα όταν διακωμωδεί τα τραγικά συμβάντα της φυλής μας.

Και η αγωνία κορυφώνεται για τα μέλη της οικογένειάς του και τους πολύ δικούς του ανθρώπους, που δεν λείπουν από κοντά του αυτές τις κρίσιμες ώρες που περνάει. [ΣΜΑΡΑΓΔΑ ΜΙΧΑΛΙΤΣΙΑΝΟΥ, Espresso, 22/12/2010]

Κύριος στην τέχνη και στη ζωή

  • Πέντε χρόνια χωρίς τον Αλέκο Αλεξανδράκη
  • Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΚΙΩΝΗ, Ελευθεροτυπία, Σάββατο 13 Νοεμβρίου 2010

Ηταν ο ηθοποιός που είχε επιβληθεί όχι μόνο με τις επιδόσεις του στο θέατρο και στο σινεμά, αλλά και με την ευγένεια σε όλες του τις εκδηλώσεις.

Καθιερώθηκε, αρχικά ως νέος και αργότερα ως ώριμος -πάντα γοητευτικός- που συγκινούσε, κυρίως το γυναικόκοσμο, ως ένα σοβαρό ανδρικό πρότυπο που ενέπνεε σιγουριά. Βρισκόταν, θα μπορούσε να ειπωθεί, στον αντίποδα των άλλων δύο γοήτων, του Ανδρέα Μπάρκουλη και του Κώστα Κακαβά, με τους οποίους συμπορευόταν καλλιτεχνικά, ειδικότερα στη δεκαετία του ’60, που αναστάτωναν τις νεαρές υπάρξεις. Και να οι φωτογραφίες στα δωμάτιά τους και οι στεναγμοί στις ταινίες τους.

Ηταν ο Αλέκος Αλεξανδράκης, που έφυγε από τη ζωή πριν από πέντε χρόνια, 8 Νοεμβρίου 2005, στα 77 του -αν όχι πλήρης ημερών, πλήρης οπωσδήποτε δραστηριοτήτων, πάνω από μισό αιώνα, τόσο στην καλλιτεχνική όσο και στην προσωπική του ζωή.

  • Ευγενές γούστο

Γράφει ο Κώστας Γεωργουσόπουλος προλογίζοντας το λεύκωμα «Αλέκος Αλεξανδράκης – ευχαριστώ…» (επιμέλεια Νίκος Νικόλιζας, εκδ. «Αγκυρα», 2003 -απ’ όπου η φωτογραφία στο παρόν κείμενο και η λεζάντα που τη συνοδεύει): «Ο Αλεξανδράκης, είτε έπαιζε τραγωδία είτε κλασικό δράμα είτε μοντέρνο θέατρο είτε κωμωδία ηθών είτε φάρσα είτε μπουλβάρ, επέβαλλε τον κωδικό του, τον έξοχο εσωτερικό του ρυθμό, τη λιτότητα των μέσων που η συμπύκνωση της πείρας απέδιδε πολλαπλάσια μιμητικά σήματα, επέβαλλε στους συμπαίκτες του ένα ευγενές γούστο που διέκρινε την εν γένει αγωγή του και προσέδιδε στους ρόλους του ένα βάθος και μια στοχαστική διάσταση».

Γεννημένος στη Μάνη (27 Νοεμβρίου 1928), από ευκατάστατη οικογένεια (δικηγόρος ο πατέρας του), μαθήτευσε στα καλύτερα σχολεία, σε πνευματικό περιβάλλον. Αξιωματικός του Ναυτικού ήθελε να γίνει, αλλά τελικά τον τράβηξε το θέατρο. Δίνει εξετάσεις στη σχολή του Εθνικού (Βασιλικού τότε) Θεάτρου και περνάει από τους πρώτους, με την ευλογία του Δημήτρη Χορν και την υποστήριξη της Αννας Συνοδινού.

Συνεργάτης αρχικά (1949) της Κατερίνας (Ανδρεάδη), αναδείχθηκε σύντομα πρωταγωνιστής σε απαιτητικούς ρόλους, ενώ παράλληλα (1951) τον ανακάλυψε ο μονοκράτορας τότε του σινεμά, Φιλοποίμην Φίνος. Σούμα, με τον ίδιο και άλλους παραγωγούς, και τους καλύτερους -κι εμπορικότερους- σκηνοθέτες και ηθοποιούς: 65 ταινίες, οι περισσότερες από τις οποίες προβάλλονται και ξαναπροβάλλονται από τα κανάλια.

Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στη «Συνοικία το όνειρο» (1961), μία από τις καλύτερες ταινίες από καταβολής ελληνικού κινηματογράφου, με παραγωγό, σκηνοθέτη και πρωταγωνιστή τον ίδιο (συν Αλίκη Γεωργούλη, Αλέκα Παΐζη, Μάνο Κατράκη, Σαπφώ Νοταρά κ.ά.), σενάριο Τάσου Λειβαδίτη – Κώστα Κοτζιά, μουσική Μίκη Θεοδωράκη (όπου και το θαυμάσιο τραγούδι «Βρέχει στη φτωχογειτονιά», σε στίχους Λειβαδίτη), που προβλήθηκε λογοκριμένη -ως «μιασματική» αριστερή.

Δεν τον στερήθηκε και η μικρή οθόνη. Επαιξε σε 15 τηλεοπτικές σειρές, μεταξύ των οποίων και στον «Γιούγκερμαν», από το ομότιτλο μυθιστόρημα του Μ. Καραγάτση, σε σκηνοθεσία Β. Γεωργιάδη.

Για τον ίδιο, ωστόσο, όπως και για κάθε γνήσιο ηθοποιό, μετρούσαν οι επιδόσεις στο θέατρο. Περί τα εκατό τα έργα στα οποία συμμετείχε -πρωταγωνιστής, δίπλα σε επιφανείς ομοτέχνους, αλλά και σκηνοθέτης και θιασάρχης.

  • Με την Αριστερά

Ενεργός καλλιτέχνης, αλλά και πολίτης, στις δύσκολες περιόδους που περνούσε ο τόπος. «Εγώ βρέθηκα από μικρός κοντά στη γενιά του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ», μου είπε σε συνέντευξη που του είχα πάρει για την «Ε» (20 Απριλίου 1982). Και πιο κάτω: «Οταν είσαι 14-15 ετών και ζεις αυτό το έπος, είναι δύσκολο να μη γίνεις αγωνιστής. Βέβαια με τα χρόνια και με τη φθορά που συντελείται στον τόπο μας, η αγωνιστικότητα καλμάρισε. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι άλλαξαν και οι απόψεις μου».

Η σχέσεις του με την Αριστερά σημάδεψαν και τις θεατρικές του επιλογές, ειδικότερα όταν συνεργάστηκε με την Αλίκη Γεωργούλη, με έργα, όπως: «Μια ιστορία του Ιρκούτσκ», του Αλεξέι Αρμπούζοφ, «Το Σινικό Τείχος» του Μαξ Φρις, «Ο θάνατος της Μπέσι Σμιθ» του Εντουαρντ Αλμπι, «Ηταν όλοι τους παιδιά μου» του Αρθουρ Μίλερ κ.ά.

Με τη Γεωργούλη έζησαν και παντρεμένοι τέσσερα χρόνια. Είχαν προηγηθεί δύο ακόμη γάμοι (με τη Μαρτζ Βάλβη και τη Γαλλίδα Κλοντ Σαμπαντού), που κράτησαν από τρία χρόνια. Ακολούθησε η Ελβετίδα Βερένα Γκάουερ, με την οποία απέκτησε δύο παιδιά. Η τελευταία, και πιο μακροχρόνια σχέση, στο θέατρο και στη ζωή -άνευ γάμου- ήταν με τη Νόνικα Γαληνέα: 21 χρόνια.

Ευτύχησε να απολαύσει μια γόνιμη ζωή, ενώ δεν του έλειψαν οι τιμές, με κορυφαία την απονομή, το 2001, από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο του Χρυσού Σταυρού του Τάγματος της Τιμής για την προσφορά του στην τέχνη. *

Σύµβολο της αγάπης για τη ζωή

Η Λήδα, η µοναχοκόρη της η αγαπηµένη – στα λευκά και µε χαµόγελο, όπως ακριβώς ταίριαζε στη µάνα της –, φίλοι της από τα παλιά αλλά και νέοι, συνάδελφοί της, ηθοποιοί που έχουν αποσυρθεί και ηθοποιοί ενεργοί – ποτέ δεν είχε ακουστεί από το στόµα της λόγος κακός και κουτσοµπολιό για κανέναν – από τη Μάρω Κοντού, τη Μάρθα Καραγιάννη, την Γκέλυ Μαυροπούλου, την Αννα Φόνσου, τη ∆έσποινα Στυλιανοπούλου – που, µετά την ακολουθία, είπε λίγα, αγαπησιάρικα αποχαιρετιστήρια λόγια –, τη Μαρία Ιωαννίδου, τη Ρίκα ∆ιαλυνά, τη Σάσα Καστούρα µέχρι τον Γιάννη Φέρτη και τη Μαρίνα Ψάλτη αποχαιρέτησαν χτες τη Σµάρω Στεφανίδου που έφυγε από τη ζωή πλήρης ηµερών, γεµάτη και ευτυχής. Η στιγµή που, όταν το χώµα άρχισε να σκεπάζει το φέρετρό της, η φίλη της, παλιά ηθοποιός και τραγουδίστρια Ελένη Σταυροπούλου άρχισε να της τραγουδάει µε µια υπέροχη, βαθιά συγκινηµένη φωνή, το «Κοιµήσου αγγελούδι µου» του Μίκη Θεοδωράκη και, µετά, το «Σ’ αγαπώ γιατ’ είσαι ωραία» και έπιασαν κι άλλοι µαζί της το τραγούδι ήταν η πιο γνήσια και συγκινητική του αποχαιρετισµού της Κυρίας αυτής που όπως είπε ο αγαπηµένος της φίλος Σπύρος Μπιµπίλας µιλώντας εκ µέρους του ΣΕΗ, ήταν «το σύµβολο της αγάπης για τη ζωή και της αιώνιας νιότης». [Γ.∆.Κ.Σ., ΤΑ ΝΕΑ: Πέμπτη 11 Νοεμβρίου 2010]

Αλκηστις Πουλοπούλου: Σύζυγος και πρωταγωνίστρια

  • Η νεαρή ηθοποιός, που είναι παντρεμένη με τον σκηνοθέτη Γιάννη Χουβαρδά, εξηγεί γιατί τη δυσκόλεψε ο ρόλος της Εμίλια Γκαλότι

«Δεν μπορούσα να φανταστώ το έργο ανεβασμένο ούτε να ταυτιστώ με την Γκαλότι. Και ακόμη δεν ταυτίζομαι. Γοητεύθηκα όμως λογοτεχνικά από το έργο, το κείμενο, τους ήρωες» λέει η Αλκηστις Πουλοπούλου, ενώ οι πρόβες έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί και η πρεμιέρα βρίσκεται προ των πυλών. Μετά την περυσινή Σόνια, λοιπόν, στον «Θείο Βάνια» του Τσέχοφ, η νεαρή ηθοποιός αναλαμβάνει την Εμίλια Γκαλότι στην ομότιτλη τραγωδία του Λέσινγκ. Πρόκειται για τη δεύτερη συνεργασία της με τον Γιάννη Χουβαρδά στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου και τη μόλις δεύτερη φορά που το έργο παρουσιάζεται στην πρώτη σκηνή της χώρας- προηγήθηκε, το 1944, η Μαρία Αλκαίου σε σκηνοθεσία Πέλου Κατσέλη.

«Η Εμίλια δυσκολεύεται να βγάλει την προσωπικότητά της, μια που όλοι την ορίζουν. Ο πατέρας της τη θέλει ενάρετη, εν αναμονή του ενός άνδρα που θα την παντρευτεί. Ο μέλλων σύζυγός της είναι της ίδιας λογικής. Από την άλλη, ο πρίγκιπας που την ερωτεύεται και την απάγειθέλει να την αποπλανήσει με τη βοήθεια του συμβούλου του. Γι΄ αυτό και για μένα είναι πολύ δύσκολο να την ερμηνεύσω: γιατί υπάρχει μόνο μέσα από το ανδρικό φύλο. Μόνο στο τέλος παίρνει μόνη της την πρώτη απόφαση της ζωής της» συμπληρώνει.

Η Αλκηστις Πουλοπούλου ομολογεί ότι η διαχείριση ενός ρόλου μικρού και κομματιασμένου τη δυσκόλεψε αρκετά. Μόλις όμως παραδέχθηκε ότι τα πράγματα ήταν όντως πολύ δύσκολα, άρχισε να βρίσκει τον δρόμο της. «Προσπαθώ να καταλάβω τι λέει και τι της συμβαίνει. Προσπαθώ να μη βρω έναν χαρακτήρααλλά να αφήσω τα πράγματα να μου συμβούν. Είναι όμως ένα κορίτσι πολύ μακριά από εμένα η Εμίλια, γι΄ αυτό και εμπιστεύομαι το κείμενο». Με τη σκέψη ότι η καταπίεση υπάρχει σήμερα γύρω μας, η ηθοποιός κάνει μια προσωπική αναγωγή στη γυναίκα τού σήμερα: «Χωρίς να ξέρω το γιατί- μια που δεν έχουμε δουλέψει έτσι την παράσταση- σκέφτομαι τα μοντέλα πάνω στα οποία οι άνδρες προβάρουν μια εικόνα που δεν είναι πραγματική. Και αυτό με θυμώνει πάρα πολύ. Πρέπει να είσαι αυτό που είσαι και όχι αυτό που σε βάζουν οι άλλοι να είσαι. Πιστεύω ότι οι συνειδητοί άνθρωποι διατηρούν την προσωπικότητά τους. Από την άλλη, πολλοί ακολουθούν μόδες. Προσωπικά έχω χαθεί σε μόδες και έχω χάσει τον εαυτό μου. Μεγαλώνοντας και αυτό μου αρέσει- αρχίζω να σέβομαι τη δική μου επιλογή και δεν φοβάμαι τόσο πολύ να είμαι αυτό που είμαι».

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

  • «Εμίλια Γκαλότι» του Γκότχολντ Εφρεμ Λέσινγκ.
  • Μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας.
  • Σκηνοθεσία- διαμόρφωση σκηνικού χώρου: Γιάννης Χουβαρδάς.
  • Παίζουν: Μηνάς Χατζησάββας, Θέμις Μπαζάκα, Ακύλας Καραζήσης, Νίκος Κουρής, Αλκηστις Πουλοπούλου, Στεφανία Γουλιώτη κ.ά.

ΠΟΥ ΚΑΙ ΠΟΤΕ

  • Κεντρική Σκηνή Εθνικού Θεάτρου, Αγ. Κωνσταντίνου 22-24, τηλ. 210 5288.170-1
  • Πρεμιέρα την Παρασκευή 19/11.
  • Διάρκεια παραστάσεων: ως 6.3.2011.
  • Παραστάσεις σε εναλλασσόμενο ρεπερτόριο με τη «Φρεναπάτη».
  • Τιμές εισιτηρίων: 26, 21, 15, 13 ευρώ.

Αίσθηση προστασίας αλλά και αυξημένες απαιτήσεις

Για την Αλκ. Πουλοπούλου η συνεργασία με τον Γιάννη Χουβαρδά, με τον οποίο είναι παντρεμένη, έρχεται ως φυσικό επακόλουθο: «Το θέατρο διεθνώςήταν και είναι πάντα γεμάτο από ζευγάρια. Δεν αποτελεί πρωτοτυπία. Από την άλλη, επιθυμώ να κάνω κι άλλα πράγματα. Θέλω να ανοιχτώ προς άλλους ορίζοντες. Δεν είχα όμως προτάσεις. Προς το παρόν το ευχαριστιέμαι πάρα πολύ. Από τη μια νιώθω προστατευμένη και από την άλλη υπάρχουν δυσκολίες. Οταν είσαι κοντά σε κάποιον απαιτεί πολύ πιο πολλά από εσένα».

Καταπιεσμένη… θυγατέρα του Λόρκα

Καταπιεσμένη... θυγατέρα του Λόρκα

Χαμηλών τόνων. Με επιλογές που αποδεικνύουν ότι θέτει τον πήχη ψηλά. Καθόλου εύκολες, αναμενόμενες ή της πεπατημένης. Από Βογιατζή έως Πατεράκη, από Μιχαηλίδη έως Κιμούλη, από Γκόργκι έως Κική Δημουλά, η Λουκία Μιχαλοπούλου έχει αποδείξει ότι μπορεί να αντεπεξέρχεται στις προκλήσεις. Επιτυχώς. Σε λίγες ημέρες θα βρεθεί αντιμέτωπη με τον Λόρκα και το «Σπίτι της Μπερνάρντα Αλμπα» που παρουσιάζει η θεατρική εταιρεία «Πράξη» στην Α’ Σκηνή του «Θεάτρου της οδού Κεφαλληνίας», από τις 3 Νοεμβρίου, σε σκηνοθεσία Στάθη Λιβαθινού.

Σε ένα πολύ δραματικό, ίσως το καλύτερο έργο του, ο συγγραφέας δημιουργεί πορτρέτα μοναδικών γυναικών. Πέντε κόρες και η μητέρα τους βασανίζονται από ερωτικό πάθος, αντιζηλία και μοναξιά. Στον περίεργο, ποιητικό και σουρεαλιστικό κόσμο του Λόρκα η Λουκία Μιχαλοπούλου θα υποδυθεί μία από τις κόρες της Μπερνάρντα Αλμπα, που η οικογένεια και η κοινωνία τυραννούν, με τρόπο τέτοιο που μόνο λίγοι μπορούν να διεκδικήσουν την ελευθερία και να πληρώσουν το τίμημα γι’ αυτήν. Στο πρόσωπο των θυγατέρων της καταπιεστικής Μπερνάρντα, ο Λόρκα αφηγείται μια μοναδική ερωτική ιστορία, μόνο που ο έρωτας μετατρέπεται σε συμφορά, η υπακοή γίνεται συνενοχή και η μητρότητα έγκλημα.

Παίζουν: Μπέττυ Αρβανίτη, Αννέζα Παπαδοπούλου, Σμαράγδα Σμυρναίου, Γωγώ Μπρέμπου, Τζίνη Παπαδοπούλου, Κόρα Καρβούνη, Εκάβη Ντούμα, Λουκία Μιχαλοπούλου.

  • Απόφοιτος του Τέχνης

Είκοσι οκτώ ετών, απόφοιτος του Θεάτρου Τέχνης το 2002, εξοπλισμένη και με άλλα προσόντα (έχει σπουδάσει κλασικό και σύγχρονο τραγούδι, κιθάρα και χορό), η Λουκία Μιχαλοπούλου μας συστήθηκε «επισήμως» μέσα από την «Μπλε Μελαγχολία».

  • ΠΟΥ ΚΑΙ ΠΟΤΕ

«Θέατρο οδού Κεφαλληνίας», από τις 3 Νοεμβρίου.

ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΚΑΡΑΛΗ, ΕΘΝΟΣ, 30/10/2010

Σκηνοθέτες-βασιλιάδες και ηθοποιοί-«δελφίνοι»

  • Πώς έφθασαν οι δύο πλευρές να διεκδικούν τον πρωταγωνιστικό ρόλο στο θέατρο του 21ου αιώνα, σε μια μάχη χωρίς τέλος

Oταν ο Τζόρτζιο Στρέλερ πήγε να σκηνοθετήσει στο Παρίσι, στην Κομεντί Φρανσέζ, οι ηθοποιοί μάζεψαν υπογραφές για να τον διώξουν. Δεν τα κατάφεραν. Η μάχη πάντως δεν είναι καινούργια: Από τα μέσα του 19ου αιώνα, όταν το επάγγελμα «σκηνοθέτης» άρχισε να ανατέλλει, ως τον 20ό, που ανακηρύχθηκε «ο αιώνας του», οι δύο πόλοι του θεάτρου παραμένουν σε μια αναγκαστική ανακωχή- και ας βρισκόμαστε ήδη στο τέλος της πρώτης δεκαετίας του 2000. Ή μήπως όχι;

Από την εποχή της παντοδυναμίας του ηθοποιού που ήταν παράλληλα συγγραφέας, σκηνοθέτης και θιασάρχης, όπως τον εξέφρασε από τον 17ο αιώνα ο Μολιέρος, ως τον απόλυτο πρωταγωνιστή, στην εκδοχή της Γαλλίδας Σάρας Μπερνάρ (πέθανε το 1923), το θέατρο δεν άργησε να περάσει στα χέρια εκείνων που, από υπεύθυνοι και διοργανωτές μιας παράστασης, έφθασαν να θεωρούνται σκηνοθέτες-δικτάτορες. Οι μεγάλες μορφές του είδους, ακολουθούμενοι συνήθως από μια θεατρική ομάδα, σφράγισαν τον περασμένο αιώνα. Ροντήρης, Κουν, Μινωτής, Βολανάκης και απέναντί τους οι πρωταγωνιστές: Ελένη Παπαδάκη, Μαρίκα Κοτοπούλη, Αιμίλιος Βεάκης, Κατίνα Παξινού, Βασίλης Λογοθετίδης ή Αλίκη Βουγιουκλάκη, Μάνος Κατράκης…

«Ερωτεύθηκα το θέατρο εξαιτίας των ηθοποιών όταν είδα για πρώτη φορά την Παξινού.Μετά είδα παράσταση του Κουν στο Τέχνης, αλλά δεν ένιωσα το ίδιο» λέει ο σκηνοθέτης Νίκος Μαστοράκης. «Γυρίζω πάντα στον ηθοποιό, είναι ο αυτοκράτορας.Ο σκηνοθέτης είναι εκείνος που κάνει την ανάγνωση του έργου» προσθέτει, εξηγώντας ότι η ιδιότητά του έρχεται συνήθως στην επιφάνεια σε εποχές όπου η θεατρική σκέψη γίνεται όλο και πιο σύνθετη.

«Ενας είναι ο βασιλιάς στο θέατρο, ο ηθοποιός» λέει και ο Γιάννης Μπέζος, ένας ηθοποιός που αυτοσκηνοθετείται και συγχρόνως σκηνοθετεί τον θίασό του. Αλλωστε μια από τις επικρατούσες απόψεις σήμερα, όχι μόνο στην Ελλάδα, είναι ότι «ο ηθοποιός είναι ο άρχων στο πιο εμπορικό θέατρο και ο σκηνοθέτης στα θέατρα που ψάχνονται», σκέψη με την οποία συμφωνεί και εφαρμόζει στο Θέατρο του Νέου Κόσμου ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος. «Η φιλοδοξία του ηθοποιού είναι στον ρόλο, του σκηνοθέτη στο έργο» προσθέτει. Και μια και ο λόγος για φιλοδοξίες, παρατηρεί κανείς ότι οι ομάδες που κατά καιρούς μπόλιασαν το ελληνικό θέατρο με σημαντικό έμψυχο υλικό διαλύθηκαν από τις φιλοδοξίες ηθοποιών που ήθελαν να γίνουν σκηνοθέτες με τρανταχτά παραδείγματα τη Σκηνή και το Εμπρός.

  • «Μόνος κριτής είναι ο θεατής»

Οσο για το κοινό, αυτό δεν φαίνεται διατεθειμένο να ακολουθήσει μονόδρομους: Επιλέγει κατά περίπτωση. Ισως επειδή, όπως επισημαίνει ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, «βασιλιάς είναι ο θεατής, που αρνείται τα ψευδοδιλήμματα. Μ΄ ενδιαφέρει το καλό θέαμα, μ΄ ενδιαφέρει μια παράσταση να ικανοποιεί τον λόγο της ύπαρξής της. Από την άλλη, βλέπω ότι μέσα από τις δουλειές των μεγάλων σκηνοθετών μεταφέρεται μια αγωνία για το θέατρο» , μεγαλύτερη από την αγωνία που μπορεί να έχουν θίασοι με στίγμα περισσότερο εμπορικό. Το ταμείο όμως παραμένει κοινός τόπος για όλους, ηθοποιούς και σκηνοθέτες.

  • Οι σταρ στο σανίδι, οι «δικτάτορες» στο παρασκήνιο

Σκηνοθέτες ή ηθοποιοί; Αριστερά, η Νικαίτη Κοντούρη σπούδασε ηθοποιός αλλά την κέρδισε αμέσως η σκηνοθεσία, ενώ ο Νίκος Μαστοράκης «δήλωσε» εξαρχής σκηνοθέτης. Δεξιά, ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος πέρασε γρήγορα από την υποκριτική στη σκηνοθεσία, ενώ ο παλαίμαχος Γιώργος Μιχαλακόπουλος συνδυάζει εδώ και χρόνια και τις δύο ιδιότητες

Η ντόπια θεατρική πιάτσα διαθέτει τα πάντα: ηθοποιούς που αυτοσκηνοθετούνται- σαν η σκηνοθεσία να αποτελεί θεατρική προαγωγή -, ηθοποιούς εσαεί μαθητές, σκηνοθέτες ή σκηνοθέτες-δασκάλους, ομάδες όπου όλα γίνονται συλλογικά και γι΄ αυτό δεν μακροημερεύουν, σταρ στο σανίδι και δικτάτορες στο παρασκήνιο. Το θέατρο παραμένει ένα ελεύθερο πεδίο δράσης. Ελεύθερο, αλλά και δημοκρατικό; «Αυτά είναι θέματα δήθεν δημοκρατίας» λέει ο ιδρυτής του Θεάτρου του Νέου Κόσμου. «Επιλέγω έργα που με ενδιαφέρουν για μια σειρά λόγων, και προχωρώ στη διαδικασία του παραγωγικού και καλλιτεχνικού έργου. Τα μοιράζομαι όλα αυτά με τους συνεργάτες μου. Είμαι κατά του σκηνοθέτη-φασίστα, αλλά και του αντίστοιχου ηθοποιού. Κανείς δεν παίζει ερήμην του συμπαίκτη του». Ούτε ερήμην του συγγραφέα; «Ισως εκεί να βρίσκεται η πραγματική αντιπαλότητα σήμερα» επανέρχεται ο Νίκος Μαστοράκης. «Ο σκηνοθέτης ανταγωνίζεται τον συγγραφέα σε έναν άνισο αγώνα, καθώς ο δεύτερος συνήθως δεν βρίσκεται στη ζωή». Εξ ου και παραστάσεις κλασικών, όπου το κείμενο κατακερματίζεται, μεταβάλλεται, αναπροσαρμόζεται, επικαιροποιείται. Σαν ο σκηνοθέτης να θέλει να εκδικηθεί τον γράφοντα.

Η ονοματολαγνεία παραμένει συνώνυμη της τέχνης της υποκριτικής: Οι ηθοποιοί εξακολουθούν να λατρεύονται, να γίνονται σταρ. Οι σκηνοθέτες θέλουν να αφήσουν το στίγμα τους. Σε μια τέχνη τόσο θνησιγενή ο καθένας επιδιώκει να αφήσει τα σημάδια του. «Δεν πρέπει να φαίνεται η δουλειά του σκηνοθέτη» παρατηρεί η Νικαίτη Κοντούρη, επαναλαμβάνοντας μια ρήση του Μίνου Βολανάκη. «Ο σκηνοθέτης θέτει τα όρια, φροντίζει το αποτέλεσμα, φτιάχνει ένα σύμπαν και αφήνει τον ηθοποιό ελεύθερο να κινηθεί». Ισως γι΄ αυτό το είδος του αυτοσκηνοθέτη πολλαπλασιάζεται στη χώρα μας (υποβοηθούμενο, τον τελευταίο καιρό, και από την οικονομική κρίση): ο Γιώργος Κιμούλης το ξεκίνησε με τις δικές του παραστάσεις και δεν άργησε να το γενικεύσει, κάτι που κάνει και ο Γιάννης Μπέζος αλλά και οι Πέτρος Φιλιππίδης, Γρηγόρης Βαλτινός, Γιώργος Μιχαλακόπουλος. «Ο καλός σκηνοθέτης είναι αυτός που δεν προβάλλει τη σκηνοθεσία, αλλά αφήνει αβίαστα τον θεατή να την ανακαλύψει» λέει ο τελευταίος προσυπογράφοντας τα λόγια του Βολανάκη. «Ο Κουν έλεγε ότι “σοφό είναι το σαφές” και εγώ σκέφτομαι πάντα την αξία των κειμένων. Γι΄ αυτό και σε ό,τι με αφορά ως σκηνοθέτη πιστεύω ότι πρέπει να αφήνουμε τα κείμενα να φαίνονται. Και σε τελική ανάλυση θα άξιζε να επιχειρήσουμε μια εναρμόνιση».

Kρίνεται η τύχη χιλιάδων νέων ηθοποιών

  • Εξετάσεις, σπουδές, εύρεση εργασίας – Τι απαντούν τέσσερις εκπρόσωποι δραματικών σχολών, από Εθνικό, ΚΘΒΕ, Εμπρός και Τέχνης
  • Η κρίση είναι πραγματικότητα. Αλλά οι ηθοποιοί έχουν μάθει να συμβιώνουν με την κρίση, δεκαετίες τώρα. Αυτό λένε οι διευθυντές σπουδών των δραματικών σχολών, που αυτές τις ημέρες κρίνουν την τύχη χιλιάδων νέων στις καθιερωμένες εισαγωγικές εξετάσεις. Για άλλους το μορφωτικό επίπεδο έχει ανεβεί, για άλλους πάλι είναι «κάτω του μετρίου» με εξαιρέσεις, η αθωότητα έχει χαθεί, οι συνθήκες εργασίας του ηθοποιού χαρακτηρίζονται «άθλιες», όσοι έχουν στέρεες γνώσεις, αργά ή γρήγορα, θα βρουν εργασία. Οπως και να ‘χει, αυτό που προκύπτει από τη συζήτηση είναι ότι τα νέα παιδιά επιλέγουν να μην εκτίθενται συναισθηματικά. Oμως οι δραματικές σχολές δεν είναι ριάλιτι, δεν έχουν καμία σχέση με το Fame ούτε οποιοδήποτε ριμέικ του.
  • Στην Ελλάδα, οι δραματικές σχολές πληθαίνουν, άλλες που δίνουν αναγνωρισμένο πτυχίο από το κράτος -κρατικές και ιδιωτικές-, μαζί με τα εργαστήρια που δύσκολα αξιολογούνται… Ο Σεπτέμβριος είναι ο μήνας των εισαγωγικών εξετάσεων. Ευκαιρία να θέσουμε ερωτήματα σε τέσσερις εκπροσώπους δραματικών σχολών, από το Εθνικό Θέατρο, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, το Εμπρός και το Τέχνης. Τουλάχιστον σε ένα μοιάζουν να συμφωνούν όλοι: η δουλειά του ηθοποιού μόνο εύκολη δεν είναι…
  • Διαγόρας Χρονόπουλος*
  • Με τη φιλοσοφία του Κάρολου Κουν
  • «Η σχολή του Θεάτρου Τέχνης είχε πάντα ένα βασικό κορμό καθηγητών, που είναι και συνεργάτες των παραστάσεών του. Η ύλη αλλάζει ανάλογα με τις ανάγκες των σπουδαστών και τις νεότερες θεατρικές συνθήκες, αλλά πάντα στη βάση της φιλοσοφίας που διαμόρφωσε ο Κάρολος Κουν.
  • Το επίπεδο των νέων μαθητών εξαρτάται από τις οικογενειακές καταβολές και τη γενικότερη παιδεία. Μοιραία, λοιπόν, παρακολουθεί το επίπεδο της κοινωνίας, με τη διαφορά ότι οι νέοι είναι περισσότερο ανήσυχοι και πολλοί από αυτούς καταφέρνουν να υπερβούν το κατά γενική ομολογία χαμηλό κοινωνικό και εκπαιδευτικό επίπεδο των τελευταίων χρόνων.
  • Η επιλογή των υποψηφίων σπουδαστών γίνεται από την επιτροπή των καθηγητών της σχολής, με προσωπικά, βέβαια, κριτήρια, που δεν είναι πάντοτε σωστά ή αντικειμενικά. Πολλές φορές το άγχος και η αγωνία κρύβουν το ταλέντο και άλλες πάλι φορές η άνεση επικοινωνίας διογκώνει τις πραγματικές δυνατότητες. Οι κριτές, λοιπόν, κρίνονται όταν ο μαθητής αποκαλυφθεί και εξελιχθεί στη διάρκεια των σπουδών του και πολλές φορές ακόμη αργότερα, στη μετέπειτα θεατρική του ζωή.
  • Είναι αλήθεια ότι διαφαίνεται μεγάλη ανεργία των ηθοποιών, κυρίως όμως ως προς τη δουλειά στην τηλεόραση, που η άνθηση των ιδιωτικών μέσων και των σίριαλ έχει παράλογα δημιουργήσει πληθώρα σχολών και νέων ηθοποιών. Στο θέατρο η εργασία εξαρτάται βασικά από την ποιότητα, την επιμονή και τις πραγματικές ικανότητες του ηθοποιού, που, όπως πάντα, δοκιμάζεται σε κάθε παράσταση, σε όλη τη διάρκεια του θεατρικού βίου του. Η δουλειά και η αυστηρότητα της Σχολής εγγυώνται ένα καλό τεχνικό επίπεδο, που βοηθάει στην αρχή της πορείας του νέου ηθοποιού. Η μετέπειτα πορεία εξαρτάται, βέβαια, από τις ευκαιρίες και τις επιλογές του ίδιου του καλλιτέχνη. Ακόμη το καλό όνομα της Σχολής του Θεάτρου Τέχνης εξασφαλίζει τουλάχιστον την προσοχή των ανθρώπων του θεάτρου, όταν πρέπει να αποφασίσουν για συνεργασίες στις ακροάσεις και στη συγκρότηση των θιάσων. Η πλειοψηφία των αποφοίτων μας απασχολείται. Αποφοίτησαν πέρυσι είκοσι. Ποιο το μέλλον; Είναι νωρίς…
  • Ο λόγος που υπήρξαν οι πολλές σχολές ήταν ο ίδιος που οδήγησε την ελληνική κοινωνία στη δημιουργία της οικονομικής φούσκας που ζούμε τώρα: η εσφαλμένη εντύπωση ότι η δουλειά του ηθοποιού είναι πανεύκολη (αφού ένα μοντέλο ή ένας ασπούδαστος μπορεί να κάνει καριέρα) και παράλληλα έχει άμεση αναγνώριση και λεφτά».

* O Δ. Xρονόπουλος είναι διευθυντής σχολής και διευθυντής Σπουδών του Θεάτρου Τέχνης «Κάρολος Κουν».

  • Βίκτωρ Αρδίττης*
  • Οι συνθήκες εργασίας παραμένουν άθλιες
  • «Σε συνθήκες οικονομικής κρίσης και γενικότερων περικοπών, προσπαθούμε να κρατήσουμε ψηλά τον πήχυ. Η Σχολή του Εθνικού Θεάτρου διατηρεί τον πολυφωνικό χαρακτήρα της με σημαντικούς καλλιτέχνες – καθηγητές, πολλά τεχνικά μαθήματα και σημαντική θεατρολογική κατάρτιση, αναγκαία όλα αυτά στην ολόπλευρη διαμόρφωση των νέων ηθοποιών. Το πρόγραμμα των σπουδών παραμένει εντατικό, περίπου 40 ώρες κάθε εβδομάδα και για τα τρία έτη και η φοίτηση είναι πάντα δωρεάν. Δυστυχώς, η Σχολή παραμένει στο κτίριο της οδού Πειραιώς πλάι σε όλα τα προβλήματα του ιστορικού κέντρου.
  • Είναι ολοφάνερο ότι το γενικότερο μορφωτικό επίπεδο έχει ανεβεί. Λίγοι προσέρχονται στις εξετάσεις στα 18 τους, αρκετοί έχουν κάποια πανεπιστημιακή θητεία, όλο και περισσότεροι έρχονται στη Σχολή έχοντας ήδη κάποια εμπειρία της σκηνής. Δεν ξέρω αν μπορεί να μιλήσει κανείς για κάποια αθωότητα που έχει χαθεί, γιατί οι αυταπάτες γι’ αυτό το τόσο ανταγωνιστικό κι αβέβαιο επάγγελμα και η απατηλή γοητεία της λάμψης της σκηνής παραμένουν πάντα εντυπωσιακά ισχυρές.
  • Η ιστορία του θεάτρου είναι γεμάτη ένδοξες αποτυχίες στη Δραματική Σχολή. Ξέρουμε ότι μπορούμε να κάνουμε λάθος, το ζήτημα είναι να διασφαλίσουμε συνθήκες μιας αδέκαστης και ανεπηρέαστης κρίσης των περίπου 600 νέων που προσέρχονται κάθε χρόνο στη Σχολή μας. Η εισαγωγή γίνεται με πολλαπλούς γύρους μπροστά σε επιτροπή πολλών κριτών. Από την περσινή χρονιά αφιερώνουμε χρόνο να γνωρίσουμε καλύτερα τους υποψηφίους με εσωτερικά εργαστήρια στη Σχολή μετά μια πρώτη διαλογή. Οι συνθήκες εργασίας των ηθοποιών παραμένουν στη χώρα μας άθλιες.
  • Το επάγγελμα είναι από τη φύση του ανασφαλές και στην Ελλάδα κακά αμειβόμενο. Αλλά δείτε και την έκρηξη των νεανικών ομάδων που δουλεύουν δίχως ευρώ. Πώς να σταματήσεις την καλλιτεχνική επιθυμία άμα είναι ισχυρή; Από τη Σχολή του Εθνικού αποφοιτούν κάθε χρόνο 15 – 18 νέοι ηθοποιοί. Πιστεύω ότι είναι καλά εκπαιδευμένοι, η αφρόκρεμα της γενιάς τους -όχι, βέβαια, οι μόνοι- και συχνά καταφέρνουν γρήγορα να κάνουν κάποια βήματα στο επάγγελμα».

* O B. Aρδίττης είναι υπεύθυνος Σπουδών στην Ανωτέρα Σχολή Δραματικής Τέχνης του Εθνικού Θεάτρου.

  • Γιάννης Pήγας*
  • Λίγοι μένουν στο χώρο και παλεύουν
  • «Η πάγια αντίληψή μας είναι ότι οι απόφοιτοί μας πρέπει να είναι μάχιμοι καλλιτέχνες της σκηνής. Το επίπεδο των νέων σπουδαστών είναι κάτω του μετρίου – με ελάχιστες εξαιρέσεις. Η Σχολή ξοδεύει πολύ χρόνο για να πείσει και να αναπληρώσει τα κενά. Τα τρία χρόνια σπουδών δεν επαρκούν για μια ολοκληρωμένη εκπαίδευση. Δεν μου αναλογεί να αποδώσω ευθύνες, αλλά σίγουρα εκκρεμεί μια μεγάλη συζήτηση για το επίπεδο σπουδών στη μέση εκπαίδευση. Εμείς, από την περσινή χρονιά, προσθέσαμε δύο μαθήματα στη διδακτέα ύλη, αυτά της Iστορίας του Πολιτισμού και της Φιλοσοφίας.
  • Οι γενιές των ανέργων χωρίς μέλλον είναι αποτέλεσμα ελλιπούς εκπαίδευσης και αποφασιστικότητας. Υπάρχει μια λανθασμένη εντύπωση στις μέρες μας ότι η γνώση είναι νόσος μεταδοτική, κερδίζεται με τα ελάχιστα. Φευ! Η αλήθεια είναι άλλη. Κατακτάται με κόπο και αίμα, κυριολεκτικά. Οι αριθμοί είναι παραπλανητικοί.
  • Ουσιαστικά αποδίδουν την αποτυχία των μεγαλυτέρων να δώσουν στους επόμενους πνευματικό χώρο, κίνητρα για ουσιαστική γνώση, πολιτική σκέψη, ηθικά ερείσματα.
  • Οσον αφορά στη Δραματική Σχολή του Κρατικού, οι φετινοί απόφοιτοι έχουν ήδη απορροφηθεί σε ποσοστό 90%. Είναι λίγοι εκείνοι που πραγματικά εννοούν την απόφασή τους να παραμείνουν στον χώρο και να παλέψουν. Οποιος έχει στέρεες γνώσεις και άριστη εκπαίδευση και δεν πάσχει από λογής λογής ιδεοληψίες θα βρει εργασία. Εστω δύσκολα. Σε στιγμές κρίσης, όπως η τωρινή, η τέχνη λειτουργεί θεραπευτικά και πληκτικά – με την ενεργητική σημασία.
  • Οι τόσες δραματικές σχολές υπάρχουν γιατί το ζήτησαν οι καιροί, η ιδιομορφία της τέχνης μας, η έλλειψη σημείου ή σημείων αναφοράς, η έπαρση, η φιλοδοξία, η ανοησία, η μη εφαρμογή των νόμων και η παρερμηνεία τους, νόμοι «πονηροί» που το επέτρεψαν, η ανικανότητά μας να θαυμάσουμε, η όψιμη ικανότητά μας να αναζητήσουμε άλλους τρόπους έκφρασης και φυσικά η σπέκουλα. Παράπλευρη απώλεια, χιλιάδες νέοι που κυκλοφορούν ανάμεσά μας σαν ζαλισμένα κοτόπουλα, εύκολη λεία για κάθε επιτήδειο».

*O Γ. Pήγας είναι διευθυντής Σπουδών της Δραματικής Σχολής του ΚΘΒΕ.

  • Μπέττυ Νικολέση*
  • Η καταξίωση θέλει χρόνο και υπομονή
  • «Αν δεν υπήρχε ζήτηση, δεν θα υπήρχαν τόσες σχολές. Κρατικές υπάρχουν μόνο δύο και απορροφούν 25 παιδιά κάθε χρόνο, από τα χίλια που δίνουν εξετάσεις. Επειτα εξετάσεις δίνουν και οι σχολές, οι καλές επιζούν και άλλες φυτοζωούν. Τα εργαστήρια συνήθως απορροφούν ανθρώπους που δεν τους ενδιαφέρει η τέχνη του ηθοποιού ως επάγγελμα, που έχουν ήδη μια δουλειά και θέλουν να περάσουν ευχάριστα τον χρόνο τους. Μια σχολή δεν το παρέχει αυτό, μια και η φοίτηση είναι τριετής και υποχρεωτική στις αναγνωρισμένες σχολές και υπάρχει φουλ εβδομαδιαίο πρόγραμμα.
  • Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουν τα παιδιά τις σπουδές τους έχει σίγουρα αλλάξει. Σήμερα αποζητούν και τους παρέχονται περισσότερες γνώσεις για το αντικείμενό τους, έχουν όμως πρόβλημα στο να εκτεθούν συναισθηματικά, στο να ξεδιπλώσουν την ψυχή τους και συχνά νομίζουν ότι σημαντικότερο πράγμα είναι η τεχνική και όχι το πάθος… Αυτό που όλοι ευελπιστούμε να πάρουν μαζί τους φεύγοντας, εκτός από γνώσεις και μεθόδους υποκριτικές, είναι η πίστη ότι δεν είναι οι τελευταίοι… τροχοί της αμάξης. Οι νέοι σήμερα έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες από μας τους παλαιότερους, γιατί έχουν καλύτερη εκπαίδευση και τολμούν να εκφράσουν μέσα από την τέχνη τους αυτά που πιστεύουν για τον κόσμο γύρω τους. Από την άλλη η κρίση, δεν είναι κάτι καινούργιο για τους ηθοποιούς, το επάγγελμά μας περνάει κρίση απ’ αρχής θεάτρου… Και εμείς και οι παλαιότεροι δουλέψαμε απλήρωτοι, με ελάχιστα μεροκάματα και ταλαιπωρία. Το ότι κάποιοι κλάδοι ανακάλυψαν σήμερα τι θα πει κρίση δεν νομίζω ότι φοβίζει τους καλλιτέχνες γενικότερα. Είναι καλά εκπαιδευμένοι στις κρίσεις… Τώρα, αν κάποια παιδιά πιστεύουν ότι τελειώνοντας μια σχολή θα γίνουν μέσα σε μια νύχτα σταρ, αυτό είναι άλλη ιστορία.
  • Από τη σχολή μας αποφοιτούν κάθε χρόνο περίπου είκοσι σπουδαστές. Ευτυχώς, σε ποσοστό 70% έχουν απορροφηθεί ήδη στον χώρο. Για το άμισθοι φέρουμε και οι ηθοποιοί την ευθύνη μας. Δεν ξέρουμε να διεκδικούμε -υπάρχουν και εξαιρέσεις- και φοβόμαστε και να πολεμήσουμε γι’ αυτό, μην τυχόν και αποκλεισθούμε, κυρίως από την τηλεόραση που δεν ξεχνάει εύκολα τους επαναστάτες… Το θέατρο, και ειδικά οι νέοι θίασοι και οι νέες ομάδες, είναι αντικειμενικά φτωχό. Δεν έχει για να δώσει, το ίδιο και ο κινηματογράφος φοβάμαι. Στην εποχή μας τα χρήματα για τον πολιτισμό είναι ελάχιστα. Από την άλλη, η καταξίωση θέλει χρόνο, επιμονή και υπομονή, εύκολο δεν ήταν και δεν θα είναι ποτέ!».

*H Mπέττυ Nικολέση είναι διευθύντρια και ιδρυτικό μέλος της Ανώτερης Σχολής Θεάτρου, του θεάτρου Εμπρός.

  • Της Σαντυς Tσαντακη, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Kυριακή, 26 Σεπτεμβρίου 2010

Ηθοποιός σηµαίνει φως

Η «Ηµέρα του Ηθοποιού» παρουσιάζεται και φέτος στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού στις 20.30. Η εκδήλωση είναι αφιερωµένη σε τέσσερις αγαπηµένους ηθοποιούς του 20ού αιώνα: Μάνο Κατράκη, Ελλη Λαµπέτη, Μελίνα Μερκούρη, Δηµήτρη Χορν. Την εκδήλωση παρουσιάζει η Καίτη Ιµπροχώρη και κύριος οµιλητής είναι ο Κώστας Γεωργουσόπουλος. Η σκηνοθεσία είναι του Σπύρου Ευαγγελάτου, τα σκηνικά, η διαµόρφωση του χώρου και τα κοστούµια του Γιώργου Πάτσα. Τη µουσική επιµέλεια έχει αναλάβει ο Γιάννης Αναστασόπουλος. Τα βίντεο αφιερώµατα στους τέσσερις ηθοποιούς επιµελήθηκε ο Λεωνίδας Βαρδαρός και σκηνοθέτησαν οι Νίκος Ξυθάλης, Τάκης Σακελλαρίου, Κώστας Σταµατόπουλος. Για τον Μάνο Κατράκη θα µιλήσει ο Βασίλης Κολοβός, για την Ελλη Λαµπέτη η Βέρα Κρούσκα, για τη Μελίνα Μερκούρη ο Κωνσταντίνος Αλαβάνος και ο Γιώργος Γεωγλερής για τον Δηµήτρη Χορν. Αποσπάσµατα από έργα, στα οποία πρωταγωνίστησαν οι τέσσερις ηθοποιοί, ερµηνεύουν οι Χρήστος Καλαβρούζος, Εύα Κοταµανίδου, Μαρίνα Ασλάνογλου.

Ελληνες ηθοποιοί σε (οικονομική) κρίση

  • Οι μειωμένες θεατρικές παραγωγές, τα χρέη που συνεχίζουν να τρέχουν και η εκκωφαντική απουσία τηλεοπτικών σειρών προοιωνίζονται έναν δύσκολο χειμώνα, τόσο για τα ελεύθερα όσο και για τα επιχορηγούμενα θέατρα

«Σήμερα, μετά τη μείωση του 10%, ο μισθός του πρωταγωνιστή στο Εθνικό είναι 1.623 ευρώ, μεικτά φυσικά,καθώς πριν από την κρίση ήταν 1.800 ευρώ και ο κατώτερος 1.037 ευρώαπό 1.150. Και εμείς είμαστε οι τυχεροί που έχουμε δουλειά.Οπότε καταλαβαίνετε πόσο έχει επηρεάσει η κρίση το επάγγελμά μας» λέει ηθοποιός ο οποίος ανήκει στο δυναμικό της πρώτης σκηνής της χώρας και δεν έχει δεύτερη δουλειά, όπως συνηθίζεται στον χώρο του.

Σε περίοδο οικονομικής κρίσης οι παραγωγές στο ελεύθερο θέατρο μειώνονται αριθμητικά και απασχολούν όλο και λιγότερους ηθοποιούς. Τα έτσι κι αλλιώς προβληματικά επιχορηγούμενα θέατρα συνεχίζουν στον δρόμο… με τα χρέη. Οσο για τη μείωση του αριθμού των τηλεοπτικών σειρών, είναι τέτοια ώστε τα ελληνικά σίριαλ μετρούνται πλέον στα δάχτυλα του ενός χεριού. «Ναι, είμαστε εξοικειωμένοι με την ανεργία» λέει η Σμαράγδα Καρύδη, η οποία εφέτος είχε αποφασίσει να μην κάνει θέατρο αλλά να δουλέψει στον κινηματογράφο και να κάνει μια τηλεοπτική σειρά, η οποία τελικώς δεν φαίνεται να υλοποιείται. «Δεν το παίρνω όμως προσωπικά» λέει. «Αυτή τη στιγμή όλοι μειώνουν ποσοστά ή μισθούς, από τον πρώτο ως τον τελευταίο. Μόνο που κάποιοι συνάδελφοί μας έπαιρναν ήδη μισθούς πείνας. Πώς θα τους μειώσουν κι άλλο;». Και προσθέτει ότι η στάση των παραγωγών έχει αλλάξει καθώς στρέφονται σε μικρότερα σχήματα, γιατί «θέατρο μπορείς να κάνει με έναν ηθοποιό και ένα μαύρο πανί. Μόνη μας ελπίδα, μήπως από όλο αυτό βγει κάτι καλό».

«Για να τονώσουμε την ψυχολογία μας, αφού κινητήριος δύναμή μας είναι το ίδιο το θέατρο και η επικοινωνία μας με τον κόσμο, και να πάμε κόντρα στην κρίση, κάνουμε διπλάσιες παραγωγές από πέρυσι» αναφέρει ο Πέτρος Φιλιππίδης για τη Θεατρική Εστία στην οποία ανήκουν τα θέατρα Μουσούρη και Ηβη. «Τριάντα έξι συνολικά ηθοποιοί θα δουλέψουν εφέτος μαζί μας» εξηγεί, ενώ η ίδια η οικονομική κατάσταση θα δικαιολογούσε μάξιμουμ δύο παραγωγές και όχι περισσότερους από πέντε-έξι ηθοποιούς. «Αυτό που έχει αλλάξει είναι οι όροι της διαπραγμάτευσης, της οικονομικής αλλά και της επαγγελματικής- αν σε παίρνει και όπου σε παίρνει. Σήμερα όλοι δέχονται ευκολότερα, αρκεί να υπάρχουν δουλειές». «Δώσ΄ μου ό,τι να ΄ναι, αρκεί να κάνω κάτι» λένε σήμερα πολλοί ηθοποιοί για να αντεπεξέλθουν στην οικονομική κρίση. «Ψυχραιμία» αντιπροτείνει η Βίκυ Σταυροπούλου, η οποία νιώθει τυχερή καθώς συνεχίζει και εφέτος στο θέατρο Λαμπέτη με τους «Συμπεθέρους από τα Τίρανα» (μία από τις πολλές παραγωγές της Ελληνικής Θεαμάτων), χωρίς όμως τηλεόραση: «Εκ των συνθηκών περνάμε και εμείς ένα λούκι. Για παράδειγμα, ήταν να κάνουμε μια καινούργια σειρά του Θοδωρή Πετρόπουλου στο Μega, η οποία αναβλήθηκε. Ετσι, εκτός από μας, και άλλοι συνάδελφοι ή τεχνικοί χάνουν δουλειά… Είναι κρίσιμη η στιγμή».

Για τον Δημήτρη Τάρλοου, ο οποίος έχει την επιχειρηματική ευθύνη του θεάτρου Πορεία, όπου επίσης σκηνοθετεί και παίζει, τα πράγματα είναι σαφή: «Η θεατρική επιχείρηση στην Ελλάδα δεν διενεργείται από ανθρώπους με υψηλά εισοδήματα- με εξαιρέσεις την Ελληνική Θεαμάτων ή το Μπάντμιντον-, γι΄ αυτό και η κρίση χτυπά πολύ άσχημα. Ως τώρα χρησιμοποιούσα την επιχορήγηση του ελληνικού κράτους για να κάνω δυο-τρία θεάματα, έβαζα και εγώ κάτι από τα δικά μου ή δανειζόμουν και περίμενα να τα πάρω πίσω από τα εισιτήρια. Τώρα πια ούτε τσοντάρεις ούτε σου δανείζουν ούτε δανείζεσαι. Τα έσοδα έχουν πέσει δραματικά ενώ ένα κλίμα αβεβαιότητας επηρεάζει τα πάντα. Μειώνονται οι παραγωγές και τα έργα γίνονται ολιγοπρόσωπα. Πέρασαν τα χρόνια της ευημερίας». Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να γίνονται μικρές αναπροσαρμογές προς τα κάτω με μειώσεις μισθών κατά 5%, «συμβολικά», όπως τονίζει ο Δημήτρης Τάρλοου, με στόχο «να μειωθεί κατά 10%-15% ο κύκλος εργασιών».

  • Μικρότερες αποδοχές και μόλις δέκα έργα στο Εθνικό

Σ το Εθνικό Θέατρο η κρίση ακολούθησε τη μείωση αποδοχών των ηθοποιών κατά 10%- αντιστοίχως μειώθηκαν και οι μισθοί των διοικητικών υπαλλήλων. Με δεδομένο ότι η επιχορήγηση από το υπουργείο Πολιτισμού είχε ήδη ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο, το Εθνικό προχώρησε και σε ανασύνταξη του προγραμματισμού του. Αντί λοιπόν για τις 16 παραγωγές της περυσινής σεζόν- οι οποίες έγιναν 19 καθώς προστέθηκαν δύο επαναλήψεις και μια συμπαραγωγή (με το Βρετανικό Συμβούλιο)-, οι εφετινές δεν ξεπερνούν τις 10: πέντε στην Κεντρική Σκηνή, τέσσερις στη Νέα και μία παιδική, στο κτίριο του Ρεξ, του οποίου όμως η Σκηνή Κοτοπούλη δεν θα λειτουργήσει αυτή τη σεζόν λόγω λειτουργικών προβλημάτων. Ετσι η πρώτη σκηνή της χώρας βρίσκεται συγκεντρωμένη στο Κτίριο Τσίλλερ, μια που ξενοίκιασε και το Σύγχρονο Θέατρο της Αθήνας.

ΗΘΟΠΟΙΟΣ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΦΩΣ… αλλά κάποιος έσβησε το διακόπτη!

  • Στους  χαλεπούς  καιρούς  που  ζούμε  ηρθε να  προστεθεί  αλλη μία  ιστορία, καθημερινής  παράνοιας αλλά  και  επιβολής  της  εξουσίας  με  το  χειρότερο τρόπο.
  • Ο λόγος  για  το πολύπαθο κλάδο  των ηθοποιών, που δεν έφτανε η  ασυγκράτητη ανεργία  που μαστίζει το εππάγελμα, δεν έφτανε η  συμπεριφορά μιας  κοινωνίας  που ούτε λίγο ούτε πολύ θεωρεί το επάγγελμα  μας, κάτι σαν αυτό της  πόρνης (μέχρι σήμερα  ούτε καν ενόρκους  στα δικαστήρια δεν μας  παίρνουν), έρχεται να  προστεθεί και η   νέα απόφαση του Υπουργείου Παιδείας ( ? ) με υπογραφή της  ίδιας  της  Υπουργού, Κας Διαμαντοπούλου, που εκπαραθυρώνει  συλλήβδην από όλα τα σχολεία  της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας  εκπαίδευσης  τους  ηθοποιούς, ούτως  ώστε να  μην μπορούν να  διδάξουν  τα  Πρακτικά μαθήματα  του Θεάτρου (δηλ .Υποκριτικής και Ορθοφωνίας) και τα παραδίδει  στους  θεωρητικούς θεατρολόγους  και σε άσχετους με το  αντικείμενο  δάσκαλους και Καθηγητές.
  • Κι όλα  αυτά σε  εποχές  δύσκολες, όπου η εργασία  είναι πολύτιμη. Ποτέ δε πίστευα  όταν τελείωνα  την Δραματική μου Σχολή -το  ΩΔΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ- με δασκάλους  όπως ο Κωστής Λειβαδέας, Ντίνος Δημόπουλος, Γρηγόρης Βαφιάς , Δημήτρης Μυράτ, Μήτσος  Λυγίζος, Μαρία Χόρς, Αλέξης Διαμαντόπουλος, Ηρώ Λάμπρου, Ηρώ Σισμάνη, Γιάννης Στεφανέλης, κ.ά., ότι θα  ερχόταν μια μέρα όπου  δε  θα  μου επιτρεπόταν να  διδάξω αυτά που  ο Δάσκαλοί  μου, μου έμαθαν, σε μαθητές  του Δημοτικού, του Γυμνασίου ή του Λυκείου.
  • Κι ο λόγος;
  • Γιατί δεν είμαι  ΙΣΟΤΙΜΟΣ  με  άλλους  συναδέλφους, γιατί δε  πήρα  μια  ΣΦΡΑΓΙΔΑ  πανω  σε  ένα  χαρτί που ονομάζεται  ΔΙΠΛΩΜΑ  ΑΝΩΤΕΡΗΣ  ΣΧΟΛΗΣ  ΔΡΑΜΑΤΙΚΗΣ  ΤΕΧΝΗΣ. Άραγε  αυτή η ΣΦΡΑΓΙΔΑ είναι τόσο  δυνατή που μπορεί να  αναιρέσει  τη Γνώση; Να  αναιρέσει όσα  οι  καταξιωμένοι μου Δάσκαλοι μου έμαθαν?
  • Σκέφτομαι: ΠΟΙΟΣ θα  έλεγε σήμερα  στον Χόρν, την Καρέζη, τον Παπαγιανόπουλο, τη Αλέκα Παϊζη, τον Κατράκη και τόσους  άλλους μεγάλους ηθοποιούς ΠΩΣ  ΕΧΟΥΝ  ΑΔΙΑΒΑΘΜΗΤΟ ΔΙΠΛΩΜΑ που δεν τους  το ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ το Υπουργείο Παιδείας, εφ’ όσον δεν έχουν πάρει-που δεν θα είχαν πάρει-την ΙΣΟΤΙΜΙΑ; Ποιός θα πει το ίδιο στον Καρακατσάνη, τον Κωνσταντίνου, τη Λυδία Κονιόρδου, τον Κιμούλη, και τόσους  άλλους που δεν έχουν την ισοτιμία, ότι ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΑΝ ΔΙΔΑΞΟΥΝ ΜΑΘΗΤΕΣ  τις αξίες  του Θεάτρου;
  • Αυτή η σφραγίδα  είναι πιο πολύτιμη από  τις  ΑΞΙΕΣ  της ΤΕΧΝΗΣ  τις οποίες  διδάσκω και τώρα  που δεν την  έχω  ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΙΚΑΝΟΣ  να  τις  διδάξω; Είμαι Διπλωματούχος Ηθοποιός, Απόφοιτος  Ανώτερης Σχολής  Δραματικής  Τέχνης του Ωδείου Αθηνών από το  1986, που  είχα  την ατυχία  να μην προβώ σε πράξη Ισοτιμίας τίτλου Σπουδών του  Πτυχίου μου στο  ΙΤΕ, (Ιδρυμα Τεχνολογικής Εκπαίδευσης) μέχρι τέλος  του 2003, οπόταν ίσχυε  αυτή η διαδικασία. Μέχρι πέρσι  δίδασκα  Θέατρο και Ορθοφωνία  -από το  2007 έως  σήμερα  δηλαδή  4  σχολικά  χρόνια- στο ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ-ΚΡΗΤΗΣ, και  αυτό γιατί  μέχρι πέρσι  μας  προσελάμβαναν με  διαγωνισμό στον οποίο  δεν ισχυε  η Ισοτιμία  των Διπλωμάτων μας. Αλλά σήμερα  ανακοινώθηκε η  εγκύκλιος του Υπουργείου Παιδείας  που όλους  τους  Ωρομισθίους  καθηγητές θεάτρου των  Καλλιτεχνικών σχολείων της  Ελλάδας (Αθήνα, Ηράκλειο και Θεσσαλονίκη) μας  πετά στην κυριολεξία στο Δρόμο ΧΩΡΙΣ  ΝΑ ΜΑΣ  ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΡΟΫΠΗΡΕΣΙΑ (μιας και δεν υπάρχει Πίνακας  στο Υπουργείο για να περαστούν τα μόριά μας) και χωρίς  να  ΕΧΟΥΜΕ  ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΝΑ  ΔΩΣΟΥΜΕ  ΑΣΕΠ.
  • Το Ιστορικό  έχει  ως  εξής: Ο κλάδος ΠΕ 1841 Δραματικής Τέχνης  συστάθηκε με την Υπ. Απόφαση  13934/Δ2/ΦΕΚ204Β/2/3/2001, κατα την οποία  απαιτείτο ως  βασικό προσόν Πτυχίο ΤΕΙ, αντίστοιχης  ειδικότητας ή Ισότιμων αναγνωρισμένων Σχολών Δραματικής Τέχνης της Ημεδαπής. Μέχρι τώρα δεν υπήρχαν τμήματα  ΤΕΙ αντίστοιχης  ειδικότητας, και με  αναγνώριση από το ΙΤΕ, γινόντουσαν δεκτοί στον Ενιαίο Πίνακα Αναπληρωτών απόφοιτοι των Δημόσιων Ανώτερων Σχολών του Εθνικού Θεάτρου και Κρατικού Θεάτρου Β.Ελλάδας (Αρμοδιότητας  Υπουργείου Πολιτισμού) του Κρατικού Ωδείου, αλλά και Ιδιωτικών Ανώτερων Δραματικών Σχολών, Αναγνωρισμένων από το Υπουργείο Πολιτισμού.
  • Το ΙΤΕ, (Ίδρυμα Τεχνολογικής  Εκπαίδευσης) χορηγούσε σταθερά την Ισοτιμία σε όσους  ενδιαφέρονταν για την εκπαίδευση και  είχαν υποβάλει  αίτηση. Εγώ  όμως, (που από το 2000 ζω μόνιμα  στην Κρήτη, όπου εδρεύει και το Θέατρο που  δουλεύω το ΘΕΑΤΡΟ ΟΜΜΑ ΣΤΟΥΝΤΙΟ), όπως  και αρκετοί  συνάδελφοι, δέν  είχαμε  ενημερωθεί  ούτε  γνωρίζαμε  για την εν λόγω ΤΥΠΙΚΗ αυτή διαδικασία  της  Ισοτιμίας του Πτυχίου μας, (Αναγνωρισμένου από το Κράτος) με  αποτέλεσμα  να μην το καταθέσουμε  πρός  θεώρηση και να  μην πάρουμε  την Ισοτιμία. Τα πτυχία μας (εσωτερικού) ήταν και είναι ακριβώς  ίδια   με  τους  συναδέλφους  που πήραν την Ισοτιμία. Η Ανωτατοποίηση του ΤΕΙ, είχε ως  συνέπεια να  μη μπορεί να  δοθεί Ισοτιμία Ανώτερης με  Ανώτατη Σχολή και  βάσει το Νόμο 3149/ΦΕΚ 141Α/10/6/2003, συνήλθε το Ε.Σ του ΙΤΕ και αποφάσισε να ΜΗ ΧΟΡΗΓΕΙ πια  Ισοτιμία για τον Κλάδο (με την πράξη  12 /19/6/2003, ανακάλεσε την απόφαση της πράξης 6/ 11/3/1994). Οι πτυχιούχοι ΠΕ1841, προσλαμβάνονται από την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση για  τα  προαιρετικά μαθήματα των Ολοήμερων από Πίνακες  της Οικείας Διεύθυνσης.
  • Για  να  είναι όμως νομικά δυνατή η ένταξη Υποψηφίων ΠΕ1841 στον Ενιαίο Πίνακα Δραματικής Τέχνης ΧΩΡΙΣ ΙΣΟΤΙΜΙΑ ΤΕΙ, ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΝΟΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ η οποία αναμένεται από το 2003  ως  σήμερα.
  • Δηλαδή αναμένεται να ορισθεί νέος Φορέας ο οποίος  θα χορηγεί  την Ισοτιμία  στα  πτυχία  και ΠΡΙΝ αλλά και μετά  το  2003. Αυτό το νομικό κενό  τό  έχει  εντοπίσει  και  ο  ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ  ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ  απο το  2004 με  έγγραφό του  πρός  το Υπουργείο Παιδείας  που αν θέλετε μπορώ να σας προσκομίσω  την σχετική  10σέλιδη απόφασή  του, η οποία αναφέρει αυτό το νομικό κενό. (αν θέλετε  μπορώ να σας  στείλω  την απόφαση αυτή).
  • Το αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι: Ολοι οι ηθοποιοί που  δεν πήραν την Ισοτιμία:-να έχουν μέχρι σήμερα ένα  ΑΔΙΑΒΑΘΜΗΤΟ ΔΙΠΛΩΜΑ , που το αναγνωρίζει το Υπουργείο Πολιτισμού αλλά δεν το αναγνωρίζει ως Ανώτερο, το Υπουργείο Παιδείας. ΑΛΛΑ ΕΙΝΑΙ  ΚΡΑΤΙΚΟ (η ΑΠΟΛΥΤΗ ΠΑΡΑΝΟΙΑ?) -να  μην μπορούν  να  κάνουν αίτηση να  διδάξουν σε  Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια  εκπαίδευση -να μην μπορούν να κάνουν Μεταπτυχιακό σε κανένα τμήμα κανενός  Ελληνικού Πανεπιστημίου.
  • Ενώ αντίθετα το Δίπλωμα μας  -και  χωρίς  την ισοτιμία- αναγνωρίζεται  από  όλα σχεδόν τα Πανεπιστήμια  και τα  τμήματα θεάτρου της Ευρωπαϊκής ένωσης  και μπορούμε  εκεί να κάνουμε  μεταπτυχιακό (η απόλυτη τρέλλα?) -όταν  δουλεύουμε στο Δημόσιο να πληρωνόμαστε με το μισθό απόφοιτου… Λυκείου
  • –  το Δίπλωμά  μας να  μην αναγνωρίζεται ως Δεύτερο Πτυχίο αν  πιάσουμε  μια  δουλειά  και  έχουμε  ήδη  ένα  πτυχίο..
  • Τελειώνοντας  σας  αναφέρω ότι η Υπουργική απόφαση για  τη  χορήγηση Ισοτιμίας παραβιάζει κατάφωρα το Σύνταγμα  δηλαδή είναι ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ  διότι: Το άρθρο 16 του Συντάγματος αναφέρεται στην μεν  παρ.5, στη Ανώτατη Εκπάιδευση, η οποία παρέχεται στη χώρα μας  από τα ΑΕΙ και ΤΕΙ, στη δε παρ.7 του αρθρου 16, ορίζει ειδικότερα τα  εξής:
  • «Η Επαγγελματική εκπαίδευση παρέχεται από το Κράτος και με σχολές ανώτερης βαθμίδας για χρονικό διάστημα όχι μεγαλύτερο από τα τρία χρόνια (σημ.Τα διπλώματα  θεάτρου και αναγνωρισμένες Ιδιωτικές σχολές  είναι τριετής) όπως προβλέπεται ειδικότερα από το νόμο, που ορίζει και τα επαγγελματικά δικαιώματα όσων αποφοιτούν απο τις σχολές  αυτές».
  • Αυτή λοιπόν η συνταγματική διάταξη, αφενός κατοχυρώνει την ανώτερη επαγγελματική εκπαίδευση και αφετέρου προβλέπει ρητά την υποχρέωση του Κράτους να θεσπίσει νόμο ο οποίος να ρυθμίσει, όλα τα θέματα τα σχετικά με την εκπαίδευση αυτή ιδίως τα επαγγελματικά δικαίωματα των απόφοιτων των σχολών της  Ανώτερης επαγγελματικής εκπαίδευσης. Άρα ήταν και είναι αντισυνταγματική η απόφαση για την ισοτιμία… επίσης είναι προφανές ότι η κατάργηση του ΙΤΕ (που παρείχε την Ισοτιμία) δεν έρχεται μόνο σε πλήρη αντίθεση στο άρθρο 16 παρ.7  του Συντάγματος αλλά παραβιάζει τις αρχές εμπιστοσύνης και το Κράτος  ΔΙΚΑΙΟΥ γιατί καταργεί τα επαγγελματικά μας  δικαιώματα..  Ήδη,  τρεις  συναδέλφισες ηθοποιοί, έχουν ήδη  καταφύγει στο ΕΦΕΤΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ και έχουν προσβάλει την απόφαση περί ισοτιμίας   περιμένοντας δικαίωση από το Δικαστήριο. Η απόφαση  δεν έχει  βγεί  ακόμα….
  • Περιμένουμε δικαίωση, που αν δεν υπαρξει, θα πρεπει να  καταφυγούμε στο ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ. Το Σωματείο Ελλήνων ηθοποιών έκανε και κάνει  συνεχείς  κινητοποιήσεις  προς  το Υπουργείο Παιδείας  καταθέτοντας  πλήθος  υπομνημάτων  για  το παράνομο του πράγματος.
Το Υπουργείο και  η ηγεσία  του «κωφεύει» παίζοντας ένα μικροπολιτικό παιχνίδι κοιτάζοντας  να βολέψει άλλες  συντεχνίες. Μας παραπέμπει  πάντα στο Υπουργείο Πολιτσμού  ως  υπεύθυνο να καλύψει  το νομικό κενό… που το ίδιο  δημιούργησε. ΕΛΠΙΖΟΥΜΕ  ΣΤΗΝ  ΕΛΛΗΝΙΚΗ  ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ, για να μας  προστατέψει από την αυθαιρεσία  του Κράτους. Ελπίζουμε  και στη  δική σας  στήριξη. Μπορείτε να στείλετε  αυτό το μήνυμα και σε  άλλους  συναδέλφους. Αν  ευαισθητοποιηθούμε πολλοί κάτι μπορεί να  γίνει. Στείλτε το όνομα  και το μέιλ σας  στο theater@otenet.gr για να  δικτυωθούμε… Να  αρχίσουμε να  μαζεύουμε  υπογραφές  διαμαρτυρίας. Πιστεύω ότι κανείς συνάδελφος δε θέλει ΑΔΙΑΒΑΘΜΗΤΟ  ΔΙΠΛΩΜΑ-ΜΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΟ (ή καλύτερα Ημι-Αναγνωρισμένο). Το οφείλουμε στον εαυτό μας  αλλά και  στους δασκάλους  μας. Για να  δικαιωθούμε  όλοι οι ηθοποιοι για  το… αυτονόητο, για όσους  επιθυμούν  έχω  όλα τα σχετικά  στοιχεία και αποφάσεις  στη διάθεσή τους… και αποφάσεις  στη διάθεσή τους…
ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ