ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ: Κάθε χωριό και ένα αρχαίο θέατρο

• Θεατρόφιλοι από γεννησιμιού τους θα πρέπει να θεωρούν τους εαυτούς τους οι Αιτωλοακαρνάνες, αφού στον νομό τους έχουν βρεθεί ώς τώρα έξι αρχαία θέατρα.

Το Αρχαίο θέατρο Οινιάδων, στο χωριό Κατοχή, φιλοξενεί κάθε καλοκαίρι παραστάσεις και συναυλίες Μικρά, μεγάλα, ένα που βλέπει τη γέφυρα Ρίου -Αντιρρίου, άλλο τον Αχελώο, ενώ όλα ανήκουν στις αρχαίες πόλεις: Μακύνεια, Καλυδώνα, Πλευρώνα, Οινιάδες, Στράτο και Αμφιλοχικό Αργος. Βέβαια δεν είναι όλα πλήρως ανασκαμμένα και κανένα αναστηλωμένο. Αποτελούν όμως ένα πολιτιστικό κεφάλαιο στο οποίο επενδύει ο νομάρχης Θύμιος Ν. Σώκος όπως και ο Σταύρος Μπένος διά του σωματείου «Διάζωμα», οι οποίοι οργανώνουν αύριο (7 μ.μ.) μια εκδήλωση στο Παπαστράτειο Μέγαρο Αγρινίου για την παρουσίαση της έκδοσης «Τα αρχαία θέατρα της Αιτωλοακαρνανίας» του Λάζαρου Κολώνα, της Μαρίας Σταυροπούλου-Γάτση και του Γιώργου Σταμάτη.

Το πιο καλοδιατηρημένο θέατρο είναι των Οινιάδων και το πιο περίεργο είναι της Καλυδώνας. Κι αυτό γιατί:

* ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΚΑΛΥΔΩΝΑΣ έχει ορθογώνια ορχήστρα και τα εδώλιά του είναι διατεταγμένα σε σχήμα Π. Βρέθηκε στη δεκαετία του ’60 στον λόφο του Λαφρίου κατά την κατασκευή της εθνικής οδού Αντιρρίου -Ιωαννίνων, και λόγω της διάταξης των εδωλίων του ερμηνεύθηκε ως Βουλευτήριο. Η έρευνα που ακολούθησε το 2002-2003 για την αρχαία πόλη διέψευσε την αρχική εκτίμηση και κατέληξε στο συμπέρασμα πως πρόκειται για θέατρο που φέρει 26 σειρές εδωλίων από ψαμμιτικούς λίθους. Η ανασκαφή του, που βρίσκεται σε εξέλιξη, δείχνει ότι η ορχήστρα είχε σκηνικό οικοδόμημα. Εχει βρεθεί ένας τοίχος που προφανώς ανήκει στο προσκήνιο και διατηρεί στοιχεία θυραίων ανοιγμάτων και κιονοστοιχίας, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους. Προς το παρόν έχουν εντοπιστεί οι θέσεις έξι ιωνικών κιόνων, ενώ ο συνολικός τους αριθμός υπολογίζεται σε δώδεκα».

* ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΜΑΚΥΝΕΙΑΣ βρίσκεται σε ένα μικρό πλάτωμα στην ακρόπολη της αρχαίας πόλης, πλάι σε έναν αταύτιστο ναό, γιατί προφανώς εξυπηρετούσε κάποιες λατρευτικές ανάγκες. Βλέπει τη θαλάσσια περιοχή του Πατραϊκού κόλπου και το στενό πέρασμα Ρίου – Αντιρρίου. Από το μνημείο, σώζεται το τοξοειδές κοίλο του και 14 σειρές εδωλίων. Η διαπίστωση, ότι το επίσημο πρόσωπο θα καθότανε στο ανατολικό άκρο της πρώτης σειράς των εδωλίων σε έναν λίθινο θρόνο με θέα προς τους θεατές, οδηγεί στη σκέψη ότι αρχικά δεν αποκλείεται να λειτούργησε και ως βουλευτήριο.

* ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΠΛΕΥΡΩΝΑΣ βρίσκεται κολλητά στα τείχη της Νέας Πλευρώνας (235 π.Χ.), μιας από τις μεγαλύτερες πόλεις της Αιτωλίας με τα εντυπωσιακής διατήρησης τείχη. Με εξαιρετική θέα στη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου· και θεωρείται από τα πιο ενδιαφέροντα θέατρα της περιοχής γιατί το επίμηκες σκηνικό του εφάπτεται του τείχους και ενός πύργου του που σώζεται σε ύψος 5,70 μ., ο οποίος θα πρέπει να αποτελούσε βοηθητικό χώρο της σκηνής και των παρασκηνίων του. Η ορχήστρα του θεάτρου (διαμέτρου 11,60 μ.) είναι διαμορφωμένη με χώμα στο φυσικό έδαφος. Υπολογίζεται πως θα είχε 25-30 σειρές εδωλίων. Ορατές είναι μόνο 16.

* ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΟΙΝΙΑΔΩΝ είναι κτισμένο κοντά στην Αγορά της αρχαίας πόλης, με εκπληκτική θέα στις γύρω πεδινές εκτάσεις, στην παλιά κοίτη του Αχελώου ποταμού και τις παράκτιες περιοχές. Ο χώρος από την πρώτη ανασκαφή του 1900, οπόταν αποκαλύφθηκαν η σκηνή, η ορχήστρα και το μισό κοίλο, έμενε μερικώς επιχωσμένος ώς το 1987. Οι εργασίες συνεχίστηκαν το ’91-’93 και το 2002-2006 έγινε ανάταξη εδωλίων, αναλημματικών τοίχων κ.λπ. Η ορχήστρα του θεάτρου (διαμέτρου 16,14 μ.) σώζεται σε άριστη κατάσταση, όχι όμως και η σκηνή από την οποία είναι ορατά μόνο τα θεμέλια του προσκηνίου και των παρασκηνίων. Το σκηνικό οικοδόμημα ήταν ορθογώνιο, μονώροφο αρχικά, με πέντε ανοίγματα όπου τοποθετούνταν ζωγραφικοί πίνακες (το σκηνικό). Στη δεύτερη φάση έγινε διώροφο. Το θέατρο είχε πολύ καλή ακουστική και υπολογίζεται ότι θα χωρούσε 4.600 άτομα.

* ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ βρίσκεται μέσα στα τείχη της αρχαίας πόλης που βλέπει στον ποταμό Αχελώο. Είναι το μεγαλύτερο από τα αποκαλυφθέντα θέατρα του νομού και διατηρούνται σε καλή κατάσταση ορισμένες σειρές εδωλίων, η ορχήστρα και ο αποχετευτικός αγωγός. Το κοίλο του χωρίζεται σε 11 κερκίδες. Σώζονται 33 σειρές εδωλίων με 11 θρόνους (προεδρίες), μία σε κάθε κερκίδα. Υπολογίζεται ότι χωρούσε 6.000 θεατές.

* Το ΘΕΑΤΡΟ ΤΟΥ ΑΜΦΙΛΟΧΙΚΟΥ ΑΡΓΟΥΣ βρίσκεται σε μια ελαιόφυτη ιδιοκτησία σε απόσταση 12 χλμ. από την Αμφιλοχία κοντά στον σημερινό οικισμό Καινούργιο. Η θέση του έχει επισημανθεί από το 1916 λόγω της υπάρξης 2-3 λαξευτών τοίχων των εδωλίων, αλλά δεν έχει ποτέ ερευνηθεί. *

• Της Ν. ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ – ΡΑΣΣΙΑ, Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 4 Δεκεμβρίου 2009